Treść głównego artykułu
Abstrakt
Dyskurs polityczny w Polsce w ostatnich latach przed upadkiem komunizmu w 1989 r. Opierał się na silnej opozycji między władzą a resztą społeczeństwa. Nawet wtedy poparcie dla opozycji nie było jednogłośne, a było jeszcze mniej w poprzednich latach. Większość Polaków uważała system komunistyczny za wymuszony, egzogenny, opresyjny, nieakceptowalny i wspierany przez radzieckie zagrożenie. Jednak indywidualne reakcje były zróżnicowane: w komunizmie były różne drogi. Autorzy artykułu omawiają, w jaki sposób te ścieżki przyczyniły się do odmiennych wspomnień z tego okresu. Skupiają się na zbiorowej pamięci partii politycznych i polityków, w szczególności na kontrowersyjnej kwestii współpracy z reżimem komunistycznym i praw do statusu weterana wśród byłych członków opozycji. Jest to opowieść o dwóch rodzajach pamięci: jednej podkreślającej pojednanie, a drugiej przepychającej rozróżnienie między byłymi przedstawicielami reżimu a członkami demokratycznej opozycji.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Artwińska A. [2013], Pamięć negatywna. Komunizm i/a sprawcy, “Teksty Drugie”, no. 3(141).
- Brocki M. [2001], Nostalgia za PRL-em. Próba analizy, “Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, vol. 45, no. 1(132).
- Czapliński P. [2006], Koniec historii, “Przegląd Polityczny”, no. 75.
- Dudek A. [2011], Instytut. Osobista historia IPN, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warsaw.
- Fik M. et al. [1996], Spór o PRL, Znak, Krakow.
- Friszke A. [1994], Opozycja polityczna w PRL 1945–1980, Aneks, London.
- Friszke A. [1996], Państwo polskie – autonomiczna część imperium, in: Spór o PRL, M. Fik et al. (eds.), Znak, Cracow.
- Frydrych W. [2002], Żywoty mężów pomarańczowych, Pomarańczowa Alternatywa, Wroclaw–Warsaw.
- Grabowska M. [2004], Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw.
- Grzelak P. [2005], Wojna o lustrację, Wydawnictwo Trio, Warsaw.
- Kałwa D., Klich-Kluczewska B. [2001], Codzienność peryferyjna. Pamięć o PRL mieszkańców Ustronia – studium przypadku, “Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, vol. 45, no. 1(132).
- Kaniowski A.M. [2006], Druga wojna na górze, czyli pierwsze starcie “wspólnotowców” z “kontraktualistami”, “Przegląd Polityczny”, no. 76.
- Kołakowski L. [1996], PRL Wesoły nieboszczyk?, in: Spór o PRL, M. Fik et al. (eds.), Znak, Cracow.
- Krasowski R. [2014], Czas gniewu. Rozkwit i upadek imperium SLD, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warsaw.
- Kula M. [2006], Lepiej nie nadużywać (historii), “Przegląd Polityczny”, no. 76.
- Kukliński R. [1987], Wojna z narodem widziana od środka. Rozmowa z b. płk. dypl. Ryszardem Kuklińskim przeprowadzona w piątą rocznicę stanu wojennego, Most, Warsaw.
- Kuroń J., Modzelewski K. [1966], List otwarty do partii, Instytut Literacki, Paris.
- Malicki K. [2012], Pamięć przeszłości pokolenia transformacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw.
- Nijakowski L.M. [2008], Polska polityka pamięci, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warsaw.
- Nycz R. [2013], PRL: pamięć podzielona, społeczeństwo podzielone, “Teksty Drugie”, no. 3(141).
- Opalińska A. [2012], Lustracja w Polsce i w Niemczech, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wroclaw.
- Skibiński P., Wiścicki T., Wysocki M. (eds.) [2011], Historycy i politycy. Polityka pamięci w III RP, Warsaw.
- Stańczak-Wiślicz K. [2013], Traktorzystka – o potędze wizerunku, “Teksty Drugie”, no. 3(141).
- Szacka B. [2006], Czas przeszły, pamięć, mit, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw.
- Świda-Ziemba H. [2010], Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Wydawnictwo Literackie, Cracow.
- Weiser B. [2009], Ryszard Kukliński. Życie ściśle tajne, Świat Książki, Warsaw.
- Ziółkowski M. [2001], Pamięć i zapomnienie: trupy w szafie polskiej zbiorowej pamięci, “Kultura i Społeczeństwo”, vol. 45, no. 3/4.
Referencje
Artwińska A. [2013], Pamięć negatywna. Komunizm i/a sprawcy, “Teksty Drugie”, no. 3(141).
Brocki M. [2001], Nostalgia za PRL-em. Próba analizy, “Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, vol. 45, no. 1(132).
Czapliński P. [2006], Koniec historii, “Przegląd Polityczny”, no. 75.
Dudek A. [2011], Instytut. Osobista historia IPN, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warsaw.
Fik M. et al. [1996], Spór o PRL, Znak, Krakow.
Friszke A. [1994], Opozycja polityczna w PRL 1945–1980, Aneks, London.
Friszke A. [1996], Państwo polskie – autonomiczna część imperium, in: Spór o PRL, M. Fik et al. (eds.), Znak, Cracow.
Frydrych W. [2002], Żywoty mężów pomarańczowych, Pomarańczowa Alternatywa, Wroclaw–Warsaw.
Grabowska M. [2004], Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw.
Grzelak P. [2005], Wojna o lustrację, Wydawnictwo Trio, Warsaw.
Kałwa D., Klich-Kluczewska B. [2001], Codzienność peryferyjna. Pamięć o PRL mieszkańców Ustronia – studium przypadku, “Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, vol. 45, no. 1(132).
Kaniowski A.M. [2006], Druga wojna na górze, czyli pierwsze starcie “wspólnotowców” z “kontraktualistami”, “Przegląd Polityczny”, no. 76.
Kołakowski L. [1996], PRL Wesoły nieboszczyk?, in: Spór o PRL, M. Fik et al. (eds.), Znak, Cracow.
Krasowski R. [2014], Czas gniewu. Rozkwit i upadek imperium SLD, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warsaw.
Kula M. [2006], Lepiej nie nadużywać (historii), “Przegląd Polityczny”, no. 76.
Kukliński R. [1987], Wojna z narodem widziana od środka. Rozmowa z b. płk. dypl. Ryszardem Kuklińskim przeprowadzona w piątą rocznicę stanu wojennego, Most, Warsaw.
Kuroń J., Modzelewski K. [1966], List otwarty do partii, Instytut Literacki, Paris.
Malicki K. [2012], Pamięć przeszłości pokolenia transformacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw.
Nijakowski L.M. [2008], Polska polityka pamięci, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warsaw.
Nycz R. [2013], PRL: pamięć podzielona, społeczeństwo podzielone, “Teksty Drugie”, no. 3(141).
Opalińska A. [2012], Lustracja w Polsce i w Niemczech, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wroclaw.
Skibiński P., Wiścicki T., Wysocki M. (eds.) [2011], Historycy i politycy. Polityka pamięci w III RP, Warsaw.
Stańczak-Wiślicz K. [2013], Traktorzystka – o potędze wizerunku, “Teksty Drugie”, no. 3(141).
Szacka B. [2006], Czas przeszły, pamięć, mit, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw.
Świda-Ziemba H. [2010], Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Wydawnictwo Literackie, Cracow.
Weiser B. [2009], Ryszard Kukliński. Życie ściśle tajne, Świat Książki, Warsaw.
Ziółkowski M. [2001], Pamięć i zapomnienie: trupy w szafie polskiej zbiorowej pamięci, “Kultura i Społeczeństwo”, vol. 45, no. 3/4.