Konsumeryzm medyczny – reorientacja pozycji pacjenta Streszczenie
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2021.181.2Słowa kluczowe:
pacjent, konsument, prosument, konsumeryzm, usługi medyczne, świadczenie usługAbstrakt
Konsumeryzm medyczny łączy w sobie różnorodne nurty: od pomocy pacjentom w dokonywaniu właściwych wyborów, przełamaniu modelu paternistycznego, do ruchów reformatorskich na rzecz działań profilaktycznych propagujących nowy, zdrowy styl życia we współpracy z lokalnymi społeczeństwami i rządami oraz najważniejszy postulat – zwiększenie uczestnictwa pacjentów w podejmowaniu medycznych decyzji, współudział i współkreacja. Rozważania podjęte w artykule upoważniają do zaproponowania zmian w wymiarze podmiotowym i stosunków międzyludzkich. Podjęty dyskurs w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych oraz obecne raporty w zakresie adherencji wskazują na pilność wdrożenia rozwiązań przeciwdziałających zagrożeniom. Podjęta w pracy problematyka wymaga prowadzenia interdyscyplinarnych badań w zakresie oceny stopnia włączenia pacjenta w kreacje polityki zdrowotnej.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
1. Ajzen I, Fishbein M. [1980], Understanding Attitudes and Predicting Social Behavior, Englewood Cliffs, NY, Prentice Hall.
2. Baudrillard J. [2017], The Consumer Society: Myths and Structures, Sage, London.
3. Becker M, Maiman L. [1979], Patient Perceptions and Compliance; Recent Studies of the Health Belief Model, w: Haynes R. B., Taylor D. W., Sackett D. L. (eds.) Compliance in Health Care, Baltimore, MD, Johns Hopkins University Press.
4. Black, D. (ed.) [1980], Inequalities in Health, Report of a Research Working Group, Department of Health & Social Services, London.
5. Bogusławski S., Czech M. (red.) [2019], Współodpowiedzialność w procesie leczniczym. Stan obecny i rekomendacje dla Polski, PTE, Warszawa.
6. Calnan M., Gabe J. [2001], From Consumerism to Partnership? Britain’s National Health Services at the Turn of the Century, “Ont J Health Serv”, vol. 31, no. 1.
7. Clarke See J., Newman J. E., Smith N., Vidler E., Westmarland L. [2006], Creating Citizen-Consumers, London: Sage.
8. Cooter R. [1995], The Resistible Rise of Medical Ethics, “Social History of Medicine”, vol. 8, no. 2.
9. Dobska M. [2013], Reorientacja w zarządzaniu przekształconym podmiotem leczniczym, Wydawnictwo UEP, Poznań.
10. Dobska M. [2020], Adherencja. Współodpowiedzialność i współudział w procesie leczenia, Wydawnictwo PTE, Poznań.
11. Enthoven A. C. [1988], Theory and Practice of Managed Competition in Health Care Finance, North Holland Press, Amsterdam.
12. Goerak-Onoszko J. [2017], Sprawa Charliego Garda. Krzyczy się o prawie do życia, ale nie wolno myśleć o prawie do śmierci, „Polityka”, 8.07.
13. Goffman E. [1961], Asylums: Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates, Penguin, London.
14. Gusmano M. K., Mascchke K. J., Solomon M. Z. [2019], Patient-Centered Care, Yes; Patients as Consumers, No, “Health Aff”, no. 38.
15. Ham C. [2017], Next Steps on the NHS Five Year forward View, “BMJ”, no. 357.
16. Harrison S., McDonald R. [2008], The Politics of Healthcare in Britain, Sage, London.
17. Heschel A. [2001], Człowiek nie jest sam, Znak, Kraków.
18. Hilton M. [2003], Consumerism in Twentieth-century Britain: The Search for a Historical Movement, Cambridge University Press, Cambridge.
19. Hogg C. [1991], Healthy Change: Towards Equality in Health, Socialist Health Association, London.
20. http://usluga.edu.pl (dd. 15.12.2020).
21. https://www.nesta.org.uk/project/realising-value/ (dd. 15.12.2020).
22. Iliffe S., Mathorpe J. [2020], Medical Consumerism and the Modern Patient: Successful Ageing, Self-management and the Fantastic Prosumer, “Journal of the Royal Society of Medicine”, vol. 113, no. 9.
23. Instytut Badań nad Sprawami Konsumenckimi [1963], Praktyka ogólna: Komentarz konsumencki, RICA, Londyn.
24. Johnson M. J. [1977], Patients: Receivers or Participants?, w: K. Barnard, K. Lee (eds.), Conflicts in the National Health Service, Croom Helm, London.
25. Kang L., Pedersen N. [2019], Szarlatani, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
26. Le Grand J. [2007], The Other Invisible Hand: Delivering Public Services Through Choice and Competition, Princeton University Press, Princeton.
27. Levenson T. [red.] 1996, Asthma Deaths Confounded by Substance Abuse. An Assessment of Fatal Asthma, “Chest”, no. 110.
28. Leventhal H., and Cameron L., [1987] Behavioral theories and the problem of compliance, “Patient Education and Counseling”, 10, 117–138.
29. Łuków P. [2005], Granice zgody. Autonomia zasad i dobro pacjenta, Scholar, Warszawa.
30. Murray R., Gilbert J., Goffey A. [2015], Post-post-fordism in the Era of Platforms, Lawrence and Wishart.
31. National Archives of the United Kingdom [1972], Kew, Londyn MH 159/419, Dodds to Gedling, 16.10.
32. O’Hara G. [2012], The Complexities of ‘Consumerism’: Choice, Collectivism and Participation within Britain’s National Health Service, c.1961 – c.1979, “Social History of Medicine”, vol. 26, no. 2.
33. Pilnick A., Dingwall R. [2011], On the Remarkable Persistence of Asymmetry in Doctoral/patient Interaction: A Critical Review, “Social Science and Medicine”, no. 72.
34. Robb B. [1967], Sans Everything: A Case to Answer, AEGIS.
35. Robinson J. C. [2005], Managed Consumerism in Health Care, “Health Aff”, Nov – Dec. 24, no. 6.
36. Rogoziński K. [2009], Zarządzanie profesjonalną praktyką medyczną, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
37. Rowe J. W., Kahn R. L. [1997], Successfil Aging, “The Gerontologist”, no. 8.
38. Shaw I., Aldridge A. [2003], Consumerism, Health and Social Order, “Social Policy and Society”, vol. 2, no. 1.
39. Silver I. [2018], Bridging the Gap: Person Centred, Place-based Self-management Support, “Future Healthc J.”, vol. 5, no. 3.
40. Thane P. [2005], Michael Young and Welfare, “Contemporary British History”, vol. 19, no. 3.
41. Titmuss, R. [1970], The Gift Relationship. From Human Blood to Social Policy, George Allen & Unwin, London.
42. Toffler A. [1980], The Third Wave, Morrow, New York.
43. Trentmann F. [2006], The Modern Genealogy of the Consumer: Meanings, Identities and Political Synapses, w: J. Brewer, F. Trentmann (eds.), Consuming Cultures, Global Perspectives: Historical Trajectories, Transnational Exchanges, Berg, Oxford.
44. Williams I., Dickinson H. [2015], Going it Alone or Playing to the Crowd? A Critique of Individual Budgets and the Personalization of Health Care in the English National Health Services, “Austral J Public Admin”, no. 75.
45. Williams R. [1976], Keywords: A Vocabulary of Culture and Society, Fontana, London.
46. Vincent J. [2006], The Moral Expertise of the British Consumer, A Debate Between the Christian Social Union and the Webbs, w: A. Chatriot, M.‑E. Chessel, M. Hilton (eds.), The Expert Consumer: Associations and Professionals in Consumer Society, Ashgate, Aldershot.
47. Young M. [1983], The Four Purposes and Six Methods, “Self Health”, no. 1.
2. Baudrillard J. [2017], The Consumer Society: Myths and Structures, Sage, London.
3. Becker M, Maiman L. [1979], Patient Perceptions and Compliance; Recent Studies of the Health Belief Model, w: Haynes R. B., Taylor D. W., Sackett D. L. (eds.) Compliance in Health Care, Baltimore, MD, Johns Hopkins University Press.
4. Black, D. (ed.) [1980], Inequalities in Health, Report of a Research Working Group, Department of Health & Social Services, London.
5. Bogusławski S., Czech M. (red.) [2019], Współodpowiedzialność w procesie leczniczym. Stan obecny i rekomendacje dla Polski, PTE, Warszawa.
6. Calnan M., Gabe J. [2001], From Consumerism to Partnership? Britain’s National Health Services at the Turn of the Century, “Ont J Health Serv”, vol. 31, no. 1.
7. Clarke See J., Newman J. E., Smith N., Vidler E., Westmarland L. [2006], Creating Citizen-Consumers, London: Sage.
8. Cooter R. [1995], The Resistible Rise of Medical Ethics, “Social History of Medicine”, vol. 8, no. 2.
9. Dobska M. [2013], Reorientacja w zarządzaniu przekształconym podmiotem leczniczym, Wydawnictwo UEP, Poznań.
10. Dobska M. [2020], Adherencja. Współodpowiedzialność i współudział w procesie leczenia, Wydawnictwo PTE, Poznań.
11. Enthoven A. C. [1988], Theory and Practice of Managed Competition in Health Care Finance, North Holland Press, Amsterdam.
12. Goerak-Onoszko J. [2017], Sprawa Charliego Garda. Krzyczy się o prawie do życia, ale nie wolno myśleć o prawie do śmierci, „Polityka”, 8.07.
13. Goffman E. [1961], Asylums: Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates, Penguin, London.
14. Gusmano M. K., Mascchke K. J., Solomon M. Z. [2019], Patient-Centered Care, Yes; Patients as Consumers, No, “Health Aff”, no. 38.
15. Ham C. [2017], Next Steps on the NHS Five Year forward View, “BMJ”, no. 357.
16. Harrison S., McDonald R. [2008], The Politics of Healthcare in Britain, Sage, London.
17. Heschel A. [2001], Człowiek nie jest sam, Znak, Kraków.
18. Hilton M. [2003], Consumerism in Twentieth-century Britain: The Search for a Historical Movement, Cambridge University Press, Cambridge.
19. Hogg C. [1991], Healthy Change: Towards Equality in Health, Socialist Health Association, London.
20. http://usluga.edu.pl (dd. 15.12.2020).
21. https://www.nesta.org.uk/project/realising-value/ (dd. 15.12.2020).
22. Iliffe S., Mathorpe J. [2020], Medical Consumerism and the Modern Patient: Successful Ageing, Self-management and the Fantastic Prosumer, “Journal of the Royal Society of Medicine”, vol. 113, no. 9.
23. Instytut Badań nad Sprawami Konsumenckimi [1963], Praktyka ogólna: Komentarz konsumencki, RICA, Londyn.
24. Johnson M. J. [1977], Patients: Receivers or Participants?, w: K. Barnard, K. Lee (eds.), Conflicts in the National Health Service, Croom Helm, London.
25. Kang L., Pedersen N. [2019], Szarlatani, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
26. Le Grand J. [2007], The Other Invisible Hand: Delivering Public Services Through Choice and Competition, Princeton University Press, Princeton.
27. Levenson T. [red.] 1996, Asthma Deaths Confounded by Substance Abuse. An Assessment of Fatal Asthma, “Chest”, no. 110.
28. Leventhal H., and Cameron L., [1987] Behavioral theories and the problem of compliance, “Patient Education and Counseling”, 10, 117–138.
29. Łuków P. [2005], Granice zgody. Autonomia zasad i dobro pacjenta, Scholar, Warszawa.
30. Murray R., Gilbert J., Goffey A. [2015], Post-post-fordism in the Era of Platforms, Lawrence and Wishart.
31. National Archives of the United Kingdom [1972], Kew, Londyn MH 159/419, Dodds to Gedling, 16.10.
32. O’Hara G. [2012], The Complexities of ‘Consumerism’: Choice, Collectivism and Participation within Britain’s National Health Service, c.1961 – c.1979, “Social History of Medicine”, vol. 26, no. 2.
33. Pilnick A., Dingwall R. [2011], On the Remarkable Persistence of Asymmetry in Doctoral/patient Interaction: A Critical Review, “Social Science and Medicine”, no. 72.
34. Robb B. [1967], Sans Everything: A Case to Answer, AEGIS.
35. Robinson J. C. [2005], Managed Consumerism in Health Care, “Health Aff”, Nov – Dec. 24, no. 6.
36. Rogoziński K. [2009], Zarządzanie profesjonalną praktyką medyczną, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
37. Rowe J. W., Kahn R. L. [1997], Successfil Aging, “The Gerontologist”, no. 8.
38. Shaw I., Aldridge A. [2003], Consumerism, Health and Social Order, “Social Policy and Society”, vol. 2, no. 1.
39. Silver I. [2018], Bridging the Gap: Person Centred, Place-based Self-management Support, “Future Healthc J.”, vol. 5, no. 3.
40. Thane P. [2005], Michael Young and Welfare, “Contemporary British History”, vol. 19, no. 3.
41. Titmuss, R. [1970], The Gift Relationship. From Human Blood to Social Policy, George Allen & Unwin, London.
42. Toffler A. [1980], The Third Wave, Morrow, New York.
43. Trentmann F. [2006], The Modern Genealogy of the Consumer: Meanings, Identities and Political Synapses, w: J. Brewer, F. Trentmann (eds.), Consuming Cultures, Global Perspectives: Historical Trajectories, Transnational Exchanges, Berg, Oxford.
44. Williams I., Dickinson H. [2015], Going it Alone or Playing to the Crowd? A Critique of Individual Budgets and the Personalization of Health Care in the English National Health Services, “Austral J Public Admin”, no. 75.
45. Williams R. [1976], Keywords: A Vocabulary of Culture and Society, Fontana, London.
46. Vincent J. [2006], The Moral Expertise of the British Consumer, A Debate Between the Christian Social Union and the Webbs, w: A. Chatriot, M.‑E. Chessel, M. Hilton (eds.), The Expert Consumer: Associations and Professionals in Consumer Society, Ashgate, Aldershot.
47. Young M. [1983], The Four Purposes and Six Methods, “Self Health”, no. 1.
Pobrania
Opublikowane
2021-12-04
Jak cytować
Dobska, M. . (2021). Konsumeryzm medyczny – reorientacja pozycji pacjenta Streszczenie. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (181), 35–48. https://doi.org/10.33119/SIP.2021.181.2
Numer
Dział
Dział główny
