Perspektywy rozwoju fundacji rodzinnych w Polsce w świetle korzyści organizacyjnych i podatkowych fundatora i beneficjentów
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2024.199.5Słowa kluczowe:
fundacja rodzinna, beneficjent, fundator, korzyści podatkoweAbstrakt
Fundacja rodzinna jest nowym podmiotem występującym w obrocie gospodarczym w Polsce powoływanym w oparciu o Ustawę o fundacji rodzinnej z 2023 roku. Umożliwia ona kontynuację prowadzenia przedsiębiorstwa fundatora oraz ochronę rodzinnego majątku w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie, zatem wychodzącym naprzeciw coraz liczniejszym problemom z sukcesją przedsiębiorstw rodzinnych. Celem artykułu jest wskazanie korzyści podatkowych i organizacyjnych wynikających z zakładania fundacji rodzinnych dla fundatorów i beneficjentów oraz wskazanie perspektywy dla rozwoju tego rodzaju podmiotów w Polsce. Przedstawiono w nim zasady jej funkcjonowania, korzyści podatkowe i organizacyjne dla fundatorów i beneficjentów. Porównano również polską fundację rodzinną do funkcjonujących od dziesięcioleci fundacji rodzinnych w Austrii i Niemczech. Przedstawiono bariery i zagrożenia, a w konsekwencji perspektywy rozwoju tego rodzaju podmiotów w Polsce.
Downloads
Bibliografia
Akty prawne
Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2023, poz. 1124).
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2805; z 2024 r. poz. 232).
Ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 326, 825).
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383, 2760).
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz.U. z 2023 r. poz. 166.).
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2023 r. poz. 221).
Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 295).
Ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2024 poz. 596).
Orzecznictwo
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.230.2024.1.EJ.
Interpretacja indywidualna nr 0114‑KDIP2-1.4010.690.2023.1.MW.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-1.4010.309.2024.1.SH.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-1.4010.310.2024.1.SH.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-1.4010.400.2024.1.BS.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.236.2024.3.AK.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.237.2024.3.AK.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.246.2024.2.A.W.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.265.2024.2.AW.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.282.2024.2.AK.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.283.2024.2.AK.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.355.2024.1.BD.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.74.2024.1.EJ.
Interpretacja indywidualna nr 0111‑KDIB1-2.4010.99.2024.2.MK.
Interpretacja indywidualna nr 0112‑KDIL2-1.4011.113.2024.2.JK.
Interpretacja indywidualna nr 0112‑KDIL2-1.4011.114.2024.2.JK.
Interpretacja indywidualna nr 0112‑KDIL2-1.4011.889.2023.1.JK.
Interpretacja indywidualna nr 0112‑KDWL.4011.56.2023.1.WS.
Interpretacja indywidualna nr 0113‑KDIPT2-3.4011.284.2023.3.JŚ.
Interpretacja indywidualna nr 0113‑KDIPT2-3.4011.289.2024.4.JŚ.
Interpretacja indywidualna nr 0113‑KDIPT2-3.4011.296.2024.2.JŚ.
Interpretacja indywidualna nr 0113‑KDIPT2-3.4011.800.2023.1.NM.
Interpretacja indywidualna nr 0114‑KDIP2-1.4010.152.2024.2.KW.
Interpretacja indywidualna nr 0114‑KDIP2-1.4010.69.2024.2.MR1.
Interpretacja indywidualna nr 0114‑KDIP2-1.4010.86.2024.2.KW.
Interpretacja indywidualna nr 0114‑KDIP3-1.4011.175.2024.2.AK.
Interpretacja indywidualna, nr 0114‑KDIP2-1.4010.166.2024.1.KW.
Opinia zabezpieczająca dotycząca utworzenia fundacji rodzinnej i sprzedaży udziałów spółki akcyjnej, Pismo z dnia 12 lutego 2024 r. Szefa Krajowej Administracji Skarbowej DKP3.8082.8.2023, https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/pisma-urzedowe/dkp3-8082-8-2023‑opinia-zabezpieczajaca-dotyczaca-185251449 (dostęp: 17.07.2024).
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 1998 r., sygn. akt I ACa 500/98.
Wydawnictwa zwarte
Adamus, R., Stec, P. (2023). Fundacje rodzinne. Komentarz Linia orzecznicza. Warszawa:C. H. Beck.
Dumkiewicz, M., Kidyba, A. (2023). Ustawa o fundacjach. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Gura, G. (2021). Ustawa o fundacjach. Komentarz. Warszawa: C. H. Beck.
Jasińska, M. (2020). Skarga pauliańska. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika. Komentarz do art. 527–534 KC i przepisów powiązanych (KRO, PrUpad, KPC, KK). Warszawa:C. H. Beck.
Krysik, A. (2024). Ustawa o fundacji rodzinnej. Komentarz. Warszawa: C. H. Beck.
Mariański, A. (2023). Fundacje rodzinne. Aspekty prawne i podatkowe. Warszawa: Wolters Kluwer.
Suski, P. (2018). Stowarzyszenia i fundacje. Warszawa: Wolters Kluwer
Artykuły naukowe
Dominowska, J. (2017). Reprezentacja fundacji w stosunkach z jej zarządem, Przegląd Prawa Handlowego, 2, s. 4–9.
Górny, K. (2021). Wpływ aktu fundacyjnego na statut fundacji w kontekście czynności notarialnej, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 4, s. 51–56. DOI: 10.33226/0137-5490.2021.4.7.
Kidyba, S. (2019). Wybrane problemy związane z reprezentacją fundacji, Przegląd Prawa Handlowego, 9, s. 54–57.
Sikorska-Lewandowska, A. (2018). Wpis w rejestrze przedsiębiorców podmiotu ujawnionego w rejestrze stowarzyszeń, Przegląd Prawa Publicznego, 2, s. 72–79.
Wach, M. (2007). Fundacja – wyodrębniona masa majątkowa czy organizacja społeczna, Przegląd Prawa Handlowego, 7, s. 27–32.
Materiały internetowe
Bartman, K. (2023). Rząd zamyka furtkę fundacjom. Boi się o podatki, 08.03.2023 r., https://www.money.pl/podatki/rzad-zamyka-furtke-fundacjom-boi-sie-o-podatki-6874258382822112a.html (dostęp: 19.05.2024).
Bundesverband Deutscher Stiftungen, https://www.stiftungen.org/stiftungen/basiswissenstiftungen/stiftungsgruendung/rechtsfaehige-stiftung-buergerlichen-rechts.html (dostęp:18.05.2024).
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych, https://www.podatki.gov.pl/crbr/ (dostęp:19.05.2024).
Chmura, M. (2024). Zabezpieczenia majątku przed wierzycielami: Rola i korzyści fundacji rodzinnej, 02.04.2024 r., https://ksiegowosc.infor.pl/obrot-gospodarczy/dzialalnosc-gospodarcza/6571024,zabezpieczenia-majatku-przed-wierzycielami-rola-i-korzysci-z-fundacjirodzinnej. html (dostęp: 19.05.2024).
Cieśla, A. (2023). Świadczenia bez zapłaty w rozliczeniach podatkowych, „Gazeta Podatkowa”, 27.04.2023 r., https://www.gofin.pl/podatki/17,2,61,230957,swiadczenia-bez-zaplaty-wrozliczeniach-podatkowych.html (dostęp: 19.05.2024).
DR Rechtsanwaelte, Die deutsche Familienstiftung – Gestaltungsmöglichkeit für Familienvermögen, https://www.dr-rechtsanwaelte.de/die-deutsche-familienstiftung-gestaltungsmoeglichkeit-fuer-familienvermoegen/ (dostęp: 18.05.2024).
Einkommensteuergesetz, https://www.gesetze-im-internet.de/estg/__43.html (dostęp: 18.05.2024).
Fiałek, M. (2024). Fundacja rodzinna w strukturze transakcji M&A – korzyści i ryzyko, „Rzeczpospolita”, 30.01.2024 r., https://archiwum.rp.pl/artykul/1509724‑Fundacja-rodzinna-w-strukturze-transakcji-MA-%E2%80%93‑korzysci-i-ryzyko.html (dostęp: 19.05.2024).
Królak, J. (2024). Fiskalny topór zawisł nad fundacjami rodzinnymi, „Puls Biznesu”, 21.08.2024 r., https://www.pb.pl/wiceminister-finansow-proponujemy-objecie-podatkiem-m-in-sprzedazymajatku-przez-fundacje-rodzinne-1223442 (dostęp: 2.10.2024).
Królak, J. (2024). MF negocjuje z biznesem reformę fundacji rodzinnych, „Puls Biznesu”, 12.09.2024 r., https://www.pb.pl/mf-negocjuje-z-biznesem-reforme-fundacji-rodzinnych-1225336 (dostęp: 2.10.2024).
Odpowiedź Ministra Finansów na interpelację nr 4603 Pana Posła Ryszarda Petru dotyczącą fundacji rodzinnych z 25.09.2024 r. Znak sprawy: DD6.054.8.2024., https://sejm.gov.pl/INT10.nsf/klucz/ATTD9GGTA/%24FILE/i04603‑o1.pdf (dostęp: 2.10.2024).
Organ, J., Poniatowicz-Ugolik, N. (2024). Granica między majątkiem fundacji rodzinnej a jej fundatora, „Rzeczpospolita”, 12.04.2024 r, https://www.rp.pl/finanse/art40150171‑granicamiedzy-majatkiem-fundacji-rodzinnej-a-jej-fundatora (dostęp: 18.05.2024).
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, Numer UD 116, https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-podatku-dochodowym-odosob-fizycznych-ustawy-o-podatku-dochodowym-od-osob-prawnych-oraz-niektorychinnych-ustaw6 (dostęp: 2.10.2024).
Rejmer, M. (2023). Fundacja rodzinna jako platforma inwestycyjna, „Gazeta Ubezpieczeniowa”, 19.10.2023 r., https://gu.com.pl/fundacja-rodzinna-jako-platforma-inwestycyjna/ (dostęp:18.05.2024).
Striegel J. (2023). Körperschaftsteuer: Was das ist und wer sie wann wie zahlen muss, https://www.wirtschaftswissen.de/finanzen-steuern/steuerrecht/koerperschaftsteuer-was-das-istund-wer-sie-wann-wie-zahlen-muss/ (dostęp: 18.05.2024).
Tomczykowski, P. (2023). Narzędzie skutecznej i bezpiecznej sukcesji, „Rzeczpospolita”, 20.03.2023, https://archiwum.rp.pl/artykul/1491777-Narzedzie-skutecznej-i-bezpiecznejsukcesji.html (dostęp: 18.05.2024).
Tomczykowski, P. (2024a). Fundacja rodzinna – rok sukcesu, „Puls Biznesu”, https://www.pb.pl/fundacja-rodzinna-rok-sukcesu-1216287 (dostęp: 22.05.2024).
Tomczykowski, P. (2024b). Fundacja rodzinna jest z nami od niemal roku, „Dziennik Gazeta Prawna”, 26.03.2024 r., https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/9470895,fundacja-rodzinnajest-z-nami-od-niemal-roku.html (dostęp: 30.09.2024).
WKO (2024). https://www.wko.at/wirtschaftsrecht/die-privatstiftung (dostęp: 18.05.2024).
Wojarska-Aleksiejuk, K., Aleksiejuk, P. (2024). Należyta staranność i lojalność członków zarządu fundacji rodzinnej, „Rzeczpospolita”, 19.07.2024 r., https://pro.rp.pl/biznes/art40825891‑nalezyta-starannosc-i-lojalnosc-czlonkow-zarzadu-fundacji-rodzinnej (dostęp: 26.09.2024).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
