Abstrakt
Artykuł podejmuje problem badawczy dotyczący roli rękodzieła w gospodarce, z szczególnym uwzględnieniem autentyczności produktów oraz wpływu na zmieniające się preferencje konsumenckie w erze konsumpcjonizmu i pandemii COVID-19. Zrozumienie tych zjawisk jest istotne w kontekście wzrastającego zainteresowania produktami handmade, które zyskują na znaczeniu jako alternatywa dla masowej produkcji. Celem artykułu jest określenie roli i znaczenia rękodzieła w kontekście współczesnej gospodarki, zwłaszcza w odniesieniu do zmieniających się preferencji konsumentów, proekologicznych trendów oraz ewolucji sposobów sprzedaży, w tym wykorzystania platform e-commerce. Badanie zostało oparte na danych rynkowych oraz analizie dostępnej literatury. Konsumenci coraz częściej wybierają rękodzieło, kierując się wartościami ekologicznymi oraz społecznymi, co podkreśla rosnącą świadomość w kwestiach zrównoważonego rozwoju. Kluczowe wnioski teoretyczne sugerują, że rękodzieło może stanowić istotny element strategii zrównoważonego rozwoju lokalnych gospodarek. Rekomendacje praktyczne wskazują na konieczność wspierania lokalnych twórców oraz promocji ich produktów poprzez różnorodne kanały marketingowe, co może przyczynić się do dalszego rozwoju sektora.
Bibliografia
nie marnuj. Era konsumpcjonizmu. Miasto 2050 [2020], Instytut Kultury Miejskiej, 24 stycznia, https://ikm.gda.pl/wydarzenie/11‑nie-marnuj-era-konsumpcjonizmu-miasto-2050/ (dostęp: 9.09.2024).
Antle J. M. [1999], The new economics of agriculture, „American Journal of Agricultural Economics”, vol. 81 (5), s. 993–1010.
Art-Madam, polscy projektanci, https://art-madam.pl/ (dostęp: 9.09.2024).
Artyferia, https://artyferia.pl/ (dostęp: 9.09.2024).
Bezzwrotne dotacje na założenie działalności 2024 [2024], BIZPLANNER.pl, https://bizplanner.pl/bezzwrotne-dotacje-na-zalozenie-dzialalnosci-2024/ (dostęp: 9.09.2024).
de Chernatony L., McDonald M. [2003], Creating powerful brands in consumer, service and industrial markets, Elsevier, Butterworth-Heinemann, Oxford.
DecoBazaar, https://www.decobazaar.com/ (dostęp: 9.09.2024).
Dofinansowanie podjęcia działalności gospodarczej [2021], Wortal PSZ, Departament Funduszy,
https://psz.praca.gov.pl/dla-bezrobotnych-i-poszukujacych-pracy/formy-wsparcia/dofinansowanie-podjecia-dzialalnosci-gospodarczej (dostęp: 8.09.2024).
Dotacje LGD–Lokalne Grupy Działania, BM & Partners Kancelaria Doradcza, https://dotacje-prow.pl/dotacje-lgd-lokalne-grupy-dzialania/ (dostęp: 9.09.2024).
Droege J. [2022], The handmade effect: A model of conscious shopping in an industrialised economy, “Review of Industrial Organization”, vol. 60, s. 263–292.
E-commerce w Polsce. Gemius dla e-Commerce Polska [2020], Gemius, Izba Gospodarki Elektronicznej, https://eizba.pl/wp-content/uploads/2020/06/Raport-e-commerce-2020-2.pdf (dostęp: 9.09.2024).
Etsy, https://etsy.com/pl/ (dostęp: 9.09.2024).
Frizzo F., Dias H. B. A., Duarte N. P., Rodrigues D. G., Prado P. H. M. [2020], The genuine handmade: How the production method influences consumers’ behavioral intentions through naturalness and authenticity, “Journal of Food Products Marketing”, vol. 26 (4), s. 279–296.
Działalność nierejestrowa i inne rodzaje działalności, których nie trzeba rejestrować, https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00115 (dostęp: 16.07.2024).
Fourth quarter and full year 2023 Results [2023], Etsy, Inc. Reports, https://s22.q4cdn.com/941741262/files/doc_financials/2023/q4/Exhibit-99-1‑Q4-2023.pdf (dostęp: 9.09.2024).
Fuchs C., Schreier M., Van Osselaer S. M. J. [2015], The handmade effect: What’s love got to do with it?, “The Journal of Marketing“, vol. 79, s. 98–110.
Gdzie szukać dofinansowania na start firmy [2021], Biznes.gov.pl, https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/001008#3 (dostęp: 9.09.2024).
Górka R. [2013], Rękodzieło ludowe i rzemiosło artystyczne w aspekcie tradycji i możliwości rozwojowych w przyszłości, Podgórzańskie Stowarzyszenie Rozwoju, https://www.psr.tuchow.pl/wp-content/uploads/2014/01/Rzemioslo_artystyczne_Renata_Gorka_2013.pdf (dostęp: 8.09.2024).
Grannemann H., Reis J., Murphy M., Segares M. [2023], Mask-makers as emerging creative entrepreneurs during COVID-19, w: Hill I., Elias S. R. S. T.A., Dobson S., Jones P. (red.), Creative (and cultural) industry entrepreneurship in the 21st century, Emerald Publishing Limited, s. 75–89.
Howaniec H. [2010], Marka społecznie odpowiedzialna – wpływ stosowania CSR na wartość marki, w: Brzozowska-Woś M. (red.), Marketing. Ujęcie relacyjne, Politechnika Gdańska, s. 187–205.
Jak branża rzemieślnicza przystosowała się do pandemii COVID-19 [2021], Blog, https://produsbn.ro/3‑jak-branza-rzemieslnicza-przystosowala-sie-do-pandemii-covid-19‑pl/ (dostęp: 10.08.2024).
Jak wybrać i zmienić kod PKD [2024], iznes.gov.pl, https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00119 (dostęp: 10.05.2024).
Jarzębowski M., Zerka P. [2012], Polsk@ 2015. Kultura a technologie, https://www.nck.pl/badania/raporty/polsk-2015‑kultura-a-technologie (dostęp: 9.09.2024).
Kall J. [2001], Silna marka: istota i kreowanie, PWE, Warszawa.
Kall J. [2005], Tożsamość marek należących do sieci detalicznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań.
Kamińska-Radomska I. [2020], Zasady dress code’u w czasie pandemii 2020, w: Jankowska M., Pawełczyk M. (red.), Moda i design w świecie COVID-19. Koronakaryzys przyczynkiem do refleksji prawniczej, technologicznej i socjologicznej, cz. I, Instytut Prawa Gospodarczego, Katowice, s. 44–64.
Kowalewska A., Szałaj M., Kwiecień J. [2023], Tropami polskiego rzemiosła, PARP, https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/tropami-polskiego-rzemiosla (dostęp: 12.02.2025).
Kręt P. [2020], E-Commerce w czasie pandemii COVID-19, „Management and Quality, Zarządzanie i Jakość”, nr 2 (3), s. 48–58.
Kreuzbauer R., King D., Basu S. [2015], The mind in the object-psychological valuation of materialized human expression, ”Journal of Experimental Psychology: General”, vol. 144 (4), s. 764– 787.
Martensen A., Grønholdt L. [2004], Building brand equity: A customer-based modelling approach, ”Journal of Management Systems”, vol. 16 (3), s. 37–51.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 listopada 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. 2020, poz. 2207).
Pakamera.pl, https://www.pakamera.pl/ (dostęp: 9.09.2024).
PinkPillow, https://pinkpillow.com.pl/ (dostęp: 9.09.2024).
Pitcher A. E. [1985], The role of branding in international advertising, ”International Journal of Advertising”, vol. 4 (3), s. 241–246.
Samuk G., Sidorowicz I. [2021], Wpływ pandemii COVID-19 na zachowania konsumentów, ”Academy of Management”, nr 5 (3), s. 75–93.
Schemat klasyfikacji, GUS, https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/pkd_07/pdf/2_PKD-2007‑schemat_2.pdf (dostęp: 10.05.2024).
Sharma S., Shimp T., Shin J. [1995], Consumer ethnocentrism: A test of antecedents and moderators, ”Journal of the Academy of Marketing Science”, vol. 23 (1), s. 26–37.
Skrzypek E. M., Pinzaru F. [2017], Marka jako ważny element marketingu, ”Zeszyty Naukowe UPH seria Administracja i Zarządzanie”, nr 41 (114), s. 197–210.
Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Strazda I. E. [2024], 11 Interesting Etsy Statistics You Need to Know in 2024, https://www.printful.com/blog/etsy-statistics#toc-3 (dostęp: 10.05.2024).
Szczukocka A. [2022], Wpływ pandemii na rozwój handlu elektronicznego, ”Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, nr 2 (359), s. 1–20.
The value of handmade: Why we buy [2023], Artisans Cooperative Blog, 29 September, https://blog.artisans.coop/blog/the-value-of-handmade-why-we-buy/ (dostęp: 9.09.2024).
Urbanek G. [2002], Zarządzanie marką, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 1998, nr 144, poz. 930).
Wang L. [2021], Digital degradation: To rethink the relationship between handmade and mass production in the age of digital, master’s thesis, Pratt Institute ProQuest Dissertations & Theses.
Wasilik K. [2014], Trendy w zachowaniach współczesnych konsumentów – konsumpcjonizm a konsumpcja zrównoważona, Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, „Konsumpcja i Rozwój”, nr 1 (6), s. 66–74.
Więckowski T. [1987], Ginące piękno. Artystyczne rękodzieło ludowe w Polsce, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa.
Wojnarowska S. [2021], Pomysły na biznes. Polskie rękodzieło przeżywa renesans i zyskuje klientów, https://pbg24.pl/index.php/biznes/dochody/1239‑pomysly-na-biznes-polskie-rekodzielo-przezywa-renesans-i-zyskuje-klientow (dostęp: 17.07.2024).
Wróblewska W. [2020], Ruchy społeczne i trendy konsumenckie a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, w: Kasztelan A., Hawlena J. (red.), Wybrane aspekty zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, Instytut Naukowo-Wydawniczy Spatium, Radom, s. 185–203.
Wu R., Han X., Kardes F. R. [2021], Special fonts: The competing roles of difficulty and uniqueness in consumer inference, Psychology and Marketing”, vol. 38 (2), s. 86–100.
Zalega T. [2023], Etnocentryczne zachowania nabywcze miejskich srebrnych singli w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 76 (4), s. 93–120.
Autor
Prawa autorskie (c) 2025 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.