Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza funkcji kontrolnej państwa nad działalnością samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych. Przedstawiona analiza jest oparta na danych empirycznych Regionalnych Izb Obrachunkowych (RIO), które są specjalnym organem stworzonym do kontroli i nadzoru w zakresie finansów samorządowych. Zwraca się uwagę na kwestię samodzielności finansowej oraz na to, jak wpływają na nią zewnętrzna kontrola i nadzór ze strony państwa, ponieważ zarówno zbyt silna, jak i zbyt słaba kontrola mają negatywne konsekwencje dla rozważnego dysponowania środkami pieniężnymi przez władze samorządowe. Badania wskazały na zmniejszenie się ilości naruszeń prawa ze strony jednostek samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych, jednak nadal istnieją przykłady nieefektywnego i nieracjonalnego wykorzystania środków przez władze jednostek samorządu terytorialnego (jst), które, mimo że nie są sprzeczne z prawem, negatywnie wpływają na ich samodzielność finansową oraz w konsekwencji na wykonywanie zadań publicznych. Na zakończenie artykułu proponowane są możliwe sposoby rozwiązania wskazanych problemów.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Antkowiak, P. (2011). Decentralizacja władzy publicznej w Polsce na przykładzie samorządu terytorialnego. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, nr 2.
- Katka K. (2016). Jak Gdynia budowała lotnisko w Kosakowie. Jest raport NIK. Gazeta Wyborcza, 21.01.2016.
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
- Kornberger-Sokołowska, E. (2001). Realizacja zasady adekwatności w procesach decentralizacji finansów publicznych. Samorząd Terytorialny, nr 3.
- Kornberger-Sokołowska, E. (2015). Zasada adekwatności, w: Itrich-Drabarek, J., Borowska, E., Morawski, A. i Przastek, D. (red.). Samorząd terytorialny w Polsce – reforma czy kontynuacja?. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
- Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Prezentacja raportu o stanie samorządności terytorialnej w Polsce (2013). Kraków.
- Narowska, A., Pańczyk, M. i Szybowska M. (2012). Nadzór regionalnych izb obrachunkowych nad podstawową jednostką samorządu terytorialnego – zagadnienia wybrane. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, nr 270.
- Rosa, M. (2017). Co dwie drogi, to nie jedna! Samorządy się nie dogadały, mieszkańcy dostali dwie ulice. Gazeta Wyborcza, 17.08.2017.
- Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w latach 2001, 2011–2016.
- Szołno-Koguc, J. i Pomorska, A. (red.) (2011). Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego. Warszawa.
- Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, Dz. U. 2016, poz. 561.
- Ustawa z 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz. U. 2007, nr 231, poz. 1701.
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz. U. 2013, poz. 885.
- Ustawa z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2013, poz. 1646 z późn. zm.
- Zimmerman, J. (2008). Prawo administracyjne. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
Referencje
Antkowiak, P. (2011). Decentralizacja władzy publicznej w Polsce na przykładzie samorządu terytorialnego. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, nr 2.
Katka K. (2016). Jak Gdynia budowała lotnisko w Kosakowie. Jest raport NIK. Gazeta Wyborcza, 21.01.2016.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
Kornberger-Sokołowska, E. (2001). Realizacja zasady adekwatności w procesach decentralizacji finansów publicznych. Samorząd Terytorialny, nr 3.
Kornberger-Sokołowska, E. (2015). Zasada adekwatności, w: Itrich-Drabarek, J., Borowska, E., Morawski, A. i Przastek, D. (red.). Samorząd terytorialny w Polsce – reforma czy kontynuacja?. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Prezentacja raportu o stanie samorządności terytorialnej w Polsce (2013). Kraków.
Narowska, A., Pańczyk, M. i Szybowska M. (2012). Nadzór regionalnych izb obrachunkowych nad podstawową jednostką samorządu terytorialnego – zagadnienia wybrane. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, nr 270.
Rosa, M. (2017). Co dwie drogi, to nie jedna! Samorządy się nie dogadały, mieszkańcy dostali dwie ulice. Gazeta Wyborcza, 17.08.2017.
Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w latach 2001, 2011–2016.
Szołno-Koguc, J. i Pomorska, A. (red.) (2011). Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego. Warszawa.
Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, Dz. U. 2016, poz. 561.
Ustawa z 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz. U. 2007, nr 231, poz. 1701.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz. U. 2013, poz. 885.
Ustawa z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2013, poz. 1646 z późn. zm.
Zimmerman, J. (2008). Prawo administracyjne. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.