Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem głównym artykułu jest analiza wpływu Rządowego Programu na Rzecz Aktywizacji Społecznej Osób Starszych (ASOS) realizowanego w latach 2012-2020 na społeczną aktywizację osób starszych w Polsce, na wybranym przykładzie konkretnego projektu. W pierwszej części artykułu zaprezentowano uzasadnienie dla prowadzenia badań naukowych nad społeczną aktywnością seniorów w Polsce. Następnie przedstawiony został cel główny Programu ASOS oraz jego znaczenie jako pierwszej publicznej interwencji prowadzonej z poziomu centralnego w Polsce na rzecz wzrostu społecznej aktywności seniorów, na podstawie analizy wybranego studium przypadku: projektu Aktywni bez względu na wiek, współfinansowanego przez Program ASOS. Dzięki implementacji jakościowego podejścia badawczego do ewaluacji dokonano identyfikacji efektów interwencji Programu ASOS, które dotyczą aktywizacji społecznej badanych seniorów. W dalszej części omówiona została kwestia generalizacji wyników badań jakościowych konkretnego projektu dla całościowej ewaluacji Programu ASOS. Tekst opracowania powstał na podstawie wyników badań uzyskanych w ramach projektu Innovative Social Investment Strenghtening Communities in Europe (InnoSI), współfinansowanego w ramach programu badawczego Horyzont 2020.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Błędowski, P. (2017). Opieka długoterminowa w Polsce wobec starzenia się ludności. In: P. Lewandowski, J. Rutkowski (Eds.), Starzenie się ludności, rynek pracy i finanse publiczne w Polsce: 41-44. Warszawa: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Retrieved from: https://ibs.org.pl/app/uploads/2017/03/Starzenie-si%c4%99-ludno%c5%9bci-rynek-pracy-i-finanse-publiczne-w-Polsce.pdf (accessed: 6.05.2020).
- Boudiny, K. (2013). Active ageing: From empty rhetoric to effective policy tool. Ageing and Society, 33: 1077-1098. DOI: 10.1017/S0144686X1200030X.
- EC (European Commission) (1999). Communication for the Commission: Towards a Europe for all ages. Promoting Prosperity and Intergenerational Solidarity. Brussels: European Commission. Retrieved from: https://ec.europa.eu/employment_social/social_situation/docs/com221_en.pdf (accessed: 29.12.2020).
- European Parliament and European Council (2011). Decision No 940/2011/EU of the European Parliament and of the Council of 14 September 2011 on the European Year for Active Ageing and Solidarity between Generations. Retrieved from: http://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/08a91b5c-c527-4cdc-822a-6a7d0a691dd2/language-en (accessed: 16.04.2020).
- Gertler, P., Martinez, S., Premand, P., Rawlings, L., Vermeersch, C. (2011). Impact Evaluation in Practice. Washington, DC: World Bank.
- GUS (Główny Urząd Statystyczny) (2009). Prognoza ludności na lata 2008-2035. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
- GUS (Główny Urząd Statystyczny) (2016). Ludność w wieku 60+. Struktura demograficzna i zdrowie. Retrieved from: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-w-wieku-60-struktura-demograficzna-i-zdrowie,24,1.html (accessed: 14.04.2020).
- Kiełczewska, A., Lewandowski, P. (2017). Starzenie się ludności a podaż pracy w Polsce w horyzoncie roku 2050. In: P. Lewandowski, J. Rutkowski (Eds.). Starzenie się ludności, rynek pracy i finanse publiczne w Polsce: 11-16. Warszawa: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Retrieved from: https://ibs.org.pl/app/uploads/2017/03/Starzenie-si%c4%99-ludno%c5%9bci-rynek-pracy-i-finanse-publiczne-w-Polsce.pdf (accessed: 6.05.2020).
- Klimowicz, M., Michalewska-Pawlak, M. (2018). Znaczenie analizy jakościowej w ewaluacji polityk publicznych na przykładzie Programu ASOS. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 40(1): 87-105.
- Klimowicz, M., Michalewska-Pawlak, M. (2019). Ewaluacja inwestycyjnych programów polityki społecznej na przykładzie Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych. Polityka Społeczna, 5-6: 8-14.
- Kubiak, M. (2015). Uwarunkowania aktywności społecznej seniorów na przykładzie realizacji Programu ASOS przez organizację pozarządową. In: M. Leszczyński, M. Kubiak (Eds.), Polityka społeczna dla bezpiecznego rozwoju: 337-353. Gdańsk: Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego.
- Leszko, M., Zając-Lamparska, L., Trempala, J. (2015). Aging in Poland. The Gerontologist, 55 (5): 707-715. DOI: doi.org/10.1093/geront/gnu171.
- MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2012). Krajowy Plan Działania na rzecz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 w Polsce, Warszawa. Retrieved from: http://analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/ER2012/PL_KPD%20ER%202012.pdf (accessed: 10.03.2020).
- MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2014a). Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020, Warszawa. Retrieved from: https://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/_public/1_NOWA%20STRONA/Seniorzy/Program%20ASOS%202014-2020.pdf (accessed: 14.03.2020).
- MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2014b). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012-2013 - rok 2013, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20z%20 realizacji%20Rzdowego%20Programu%20na%20rzecz%20Aktywnoci%20Spoecznej %20Osb%20Starszych%20na%20lata%202012-2013-rok%202013.pdf (accessed: 16.05.2020).
- MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2015). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2014, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20z%20 realizacji%20Rzdowego%20Programu%20na%20rzecz%20Aktywnoci%20Spoecznej% 20Osb%20Starszych%20na%20lata%202012-2013-rok%202013.pdf (accessed: 16.05.2020).
- MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2016). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2015, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20 z%20realizacji%20Rzdowego%20Programu%20na%20rzecz%20Aktywnoci%20Spoecznej%20Osb%20Starszych%20na%20lata%2020142020%20za%20rok%202015.%5b1%5d. pdf (accessed: 20.05.2020).
- MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2017). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2016, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/ASOS%202016%20 wyniki/Sprawozdanie%20ASOS%202016.pdf (accessed: 22.05.2020).
- MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2018). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2017, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20 ASOS%202017.pdf (accessed: 22.05.2020)
- MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2019). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2018, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/2019/Sprawozdanie%20ASOS%202018_06_09_2019.pdf (accessed: 22.05.2020).
- NIK (Najwyższa Izba Kontroli) (2019). Realizacja rządowych programów na rzecz aktywności społecznej osób starszych. Informacja o wynikach kontroli. Retrieved from: https://www.nik.gov.pl/plik/id,21376,vp,24016.pdf (accessed: 10.05.20).
- Oferta organizacji pozarządowej/podmiotu, o którym mowa w Art. 3 Ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dz. U. Z 2014 r. Poz. 1118, 1138 i 1146). Realizacji zadania publicznego składana w 2015 roku na podstawie Rządowego programu na rzecz aktywności społecznej osób starszych na lata 2014-2020(2015). Oferta numer: 7114.
- Rokicki, A. (2016). Starość nie znaczy bierność - współczesne metody aktywizowania seniorów. Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska Lublin- Polonia, Sectio J. XXIV (1): 185-198. DOI: 10.17951/j.2016.29.1.185.
- TEWP (Towarzystwo Edukacyjne Wiedza Powszechna) (2015). Raport ewaluacyjny projektu "Aktywni bez względu na wiek II". Gdańsk: TEWP.
- TEWP (Towarzystwo Edukacyjne Wiedza Powszechna) (2016). Sprawozdanie końcowe z wykonania zadania publicznego "Aktywni bez względu na wiek". Gdańsk: TEWP.
- Walker, A. (2013). The emergence and application of active ageing in Europe. Journal of Aging and Social Policy, 21: 75-93. DOI: 10.1080/08959420802529986.
- Westhorp, G. (2014). Realist Impact Evaluation. An Introduction. London: Overseas Development Institute.
- WHO (World Health Organization) (2002). Active ageing: A policy framework. Geneva: WHO. Retrieved from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67215/WHO_NMH_NPH_02.8.pdf;jsessionid=8C2BB6064A1BA1E0B1BB3B38DCC48A26?sequence=1 (accessed: 28.12.2020).
- Wiktorska-Święcka, A., Klimowicz, M., Michalewska-Pawlak, M., Moroń, D. (2017). Inwestycje społeczne jako nowy paradygmat polityk publicznych w Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. DOI: 10.7366/9788373839298.
Referencje
Błędowski, P. (2017). Opieka długoterminowa w Polsce wobec starzenia się ludności. In: P. Lewandowski, J. Rutkowski (Eds.), Starzenie się ludności, rynek pracy i finanse publiczne w Polsce: 41-44. Warszawa: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Retrieved from: https://ibs.org.pl/app/uploads/2017/03/Starzenie-si%c4%99-ludno%c5%9bci-rynek-pracy-i-finanse-publiczne-w-Polsce.pdf (accessed: 6.05.2020).
Boudiny, K. (2013). Active ageing: From empty rhetoric to effective policy tool. Ageing and Society, 33: 1077-1098. DOI: 10.1017/S0144686X1200030X.
EC (European Commission) (1999). Communication for the Commission: Towards a Europe for all ages. Promoting Prosperity and Intergenerational Solidarity. Brussels: European Commission. Retrieved from: https://ec.europa.eu/employment_social/social_situation/docs/com221_en.pdf (accessed: 29.12.2020).
European Parliament and European Council (2011). Decision No 940/2011/EU of the European Parliament and of the Council of 14 September 2011 on the European Year for Active Ageing and Solidarity between Generations. Retrieved from: http://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/08a91b5c-c527-4cdc-822a-6a7d0a691dd2/language-en (accessed: 16.04.2020).
Gertler, P., Martinez, S., Premand, P., Rawlings, L., Vermeersch, C. (2011). Impact Evaluation in Practice. Washington, DC: World Bank.
GUS (Główny Urząd Statystyczny) (2009). Prognoza ludności na lata 2008-2035. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS (Główny Urząd Statystyczny) (2016). Ludność w wieku 60+. Struktura demograficzna i zdrowie. Retrieved from: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-w-wieku-60-struktura-demograficzna-i-zdrowie,24,1.html (accessed: 14.04.2020).
Kiełczewska, A., Lewandowski, P. (2017). Starzenie się ludności a podaż pracy w Polsce w horyzoncie roku 2050. In: P. Lewandowski, J. Rutkowski (Eds.). Starzenie się ludności, rynek pracy i finanse publiczne w Polsce: 11-16. Warszawa: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Retrieved from: https://ibs.org.pl/app/uploads/2017/03/Starzenie-si%c4%99-ludno%c5%9bci-rynek-pracy-i-finanse-publiczne-w-Polsce.pdf (accessed: 6.05.2020).
Klimowicz, M., Michalewska-Pawlak, M. (2018). Znaczenie analizy jakościowej w ewaluacji polityk publicznych na przykładzie Programu ASOS. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 40(1): 87-105.
Klimowicz, M., Michalewska-Pawlak, M. (2019). Ewaluacja inwestycyjnych programów polityki społecznej na przykładzie Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych. Polityka Społeczna, 5-6: 8-14.
Kubiak, M. (2015). Uwarunkowania aktywności społecznej seniorów na przykładzie realizacji Programu ASOS przez organizację pozarządową. In: M. Leszczyński, M. Kubiak (Eds.), Polityka społeczna dla bezpiecznego rozwoju: 337-353. Gdańsk: Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Leszko, M., Zając-Lamparska, L., Trempala, J. (2015). Aging in Poland. The Gerontologist, 55 (5): 707-715. DOI: doi.org/10.1093/geront/gnu171.
MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2012). Krajowy Plan Działania na rzecz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 w Polsce, Warszawa. Retrieved from: http://analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/ER2012/PL_KPD%20ER%202012.pdf (accessed: 10.03.2020).
MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2014a). Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020, Warszawa. Retrieved from: https://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/_public/1_NOWA%20STRONA/Seniorzy/Program%20ASOS%202014-2020.pdf (accessed: 14.03.2020).
MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2014b). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012-2013 - rok 2013, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20z%20 realizacji%20Rzdowego%20Programu%20na%20rzecz%20Aktywnoci%20Spoecznej %20Osb%20Starszych%20na%20lata%202012-2013-rok%202013.pdf (accessed: 16.05.2020).
MPiPS (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) (2015). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2014, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20z%20 realizacji%20Rzdowego%20Programu%20na%20rzecz%20Aktywnoci%20Spoecznej% 20Osb%20Starszych%20na%20lata%202012-2013-rok%202013.pdf (accessed: 16.05.2020).
MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2016). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2015, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20 z%20realizacji%20Rzdowego%20Programu%20na%20rzecz%20Aktywnoci%20Spoecznej%20Osb%20Starszych%20na%20lata%2020142020%20za%20rok%202015.%5b1%5d. pdf (accessed: 20.05.2020).
MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2017). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2016, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/ASOS%202016%20 wyniki/Sprawozdanie%20ASOS%202016.pdf (accessed: 22.05.2020).
MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2018). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2017, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/Sprawozdanie%20 ASOS%202017.pdf (accessed: 22.05.2020)
MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2019). Sprawozdanie z realizacji Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 - rok 2018, Warszawa. Retrieved from: https://das.mpips.gov.pl/source/2019/Sprawozdanie%20ASOS%202018_06_09_2019.pdf (accessed: 22.05.2020).
NIK (Najwyższa Izba Kontroli) (2019). Realizacja rządowych programów na rzecz aktywności społecznej osób starszych. Informacja o wynikach kontroli. Retrieved from: https://www.nik.gov.pl/plik/id,21376,vp,24016.pdf (accessed: 10.05.20).
Oferta organizacji pozarządowej/podmiotu, o którym mowa w Art. 3 Ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dz. U. Z 2014 r. Poz. 1118, 1138 i 1146). Realizacji zadania publicznego składana w 2015 roku na podstawie Rządowego programu na rzecz aktywności społecznej osób starszych na lata 2014-2020(2015). Oferta numer: 7114.
Rokicki, A. (2016). Starość nie znaczy bierność - współczesne metody aktywizowania seniorów. Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska Lublin- Polonia, Sectio J. XXIV (1): 185-198. DOI: 10.17951/j.2016.29.1.185.
TEWP (Towarzystwo Edukacyjne Wiedza Powszechna) (2015). Raport ewaluacyjny projektu "Aktywni bez względu na wiek II". Gdańsk: TEWP.
TEWP (Towarzystwo Edukacyjne Wiedza Powszechna) (2016). Sprawozdanie końcowe z wykonania zadania publicznego "Aktywni bez względu na wiek". Gdańsk: TEWP.
Walker, A. (2013). The emergence and application of active ageing in Europe. Journal of Aging and Social Policy, 21: 75-93. DOI: 10.1080/08959420802529986.
Westhorp, G. (2014). Realist Impact Evaluation. An Introduction. London: Overseas Development Institute.
WHO (World Health Organization) (2002). Active ageing: A policy framework. Geneva: WHO. Retrieved from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67215/WHO_NMH_NPH_02.8.pdf;jsessionid=8C2BB6064A1BA1E0B1BB3B38DCC48A26?sequence=1 (accessed: 28.12.2020).
Wiktorska-Święcka, A., Klimowicz, M., Michalewska-Pawlak, M., Moroń, D. (2017). Inwestycje społeczne jako nowy paradygmat polityk publicznych w Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. DOI: 10.7366/9788373839298.