Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Partycypacja obywatelska staje się ważnym elementem praktyki samorządowej w Polsce. Jednym z narzędzi wspierających proces angażowania mieszkańców w sprawy samorządowe jest budżet obywatelski. Jego zasadnicze znaczenie polega na zapewnieniu mieszkańcom jednostek samorządowych możliwości decydowania o przeznaczeniu części wydatków budżetowych, w szczególności dotyczących inwestycji o charakterze infrastrukturalnym. Budżet partycypacyjny to jedna z najskuteczniejszych praktyk obywatelskich mających na celu zaangażowanie mieszkańców w proces zarządzania ich miastami. Jednak może on być nie tylko narzędziem czy pojedynczym projektem, ale też częścią gruntownej, długofalowej i całościowej reformy polityki miejskiej, opierającej się na reformie administracyjnej miasta. Zaangażowanie obywatelskie jest również postrzegane jako instrument skuteczności państwa. Kiedy obywatele mają możliwość zaspokojenia swoich potrzeb i pociągnięcia instytucji publicznych do odpowiedzialności, środki publiczne będą prawdopodobnie bardziej efektywnie wykorzystywane do dostarczania dóbr i usług publicznych lepiej dostosowanych do potrzeb obywateli. Uznanie potencjału obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne jest szeroko rozpowszechnione. Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia i genezy partycypacji obywatelskiej oraz analiza i porównanie zakończonych edycji Zielonogórskiego Budżetu Obywatelskiego w latach 2013-2020. Szczególną uwagę zwrócono na rodzaje zwycięskich zadań oraz zasady przeprowadzania budżetu.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Bernaciak, A., Rzeńca, A., Sobol, A. (2018). "New" public urban space: citizens' initiatives in participatory budgeting in Katowice, Łódź and Poznań. Miscellanea Geographica - Regional Studies on Development, 22(4): 197-202.
- Boryczka, E. (2016). Partycypacja społeczna. EkoMiasto#Społeczeństwo. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
- Dias, N. (2014). Hope for democracy: 25 Years of participatory budgeting worldwide. Sao Bras: In Loco Association.
- Drobiazgiewicz, J. (2019). The importance of a participatory budget in sustainable city management. Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie, 59(131): 146-153.
- Dzinić, J., Svidronova, M., Markowska-Bzducha, E. (2016). Participatory Budgeting: A Comparative Study of Croatia, Poland and Slovakia. The NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 9(1): 31-56.
- Friant, M.C. (2019). Deliberating for sustainability: lessons from the Porto Alegre experiment with participatory budgeting. International Journal of Urban Sustainable Development, 11 (1): 81-99.
- Gajewski, S. (2018). Ustawy samorządowe. Nowe instytucje. Analiza z przykładami i wzorami dokumentów. Warszawa: C.H. Beck.
- Gondasova, L., Svidronova, M. (2016). Participatory Budgeting as an Innovation in Local Public Service Delivery: The Slovak Case. Current Trends in Public Sector Research: 248-256.
- Górka, M. (2017). Budżet partycypacyjny - mechanizm kreowania budżetu gminy przez jej mieszkańców - wybrane zagadnienia. Wyzwania rozwoju miast. Łączenie samorządów lokalnych. Budżet obywatelski. Zielona Góra: PTE w Zielonej Górze: 156-167.
- Hordijk, M. (2013). Citizenship, Local Governance and Democracy. W: Local Governance and Poverty in Developing Nations: 212-231. N. Pouw, I. Baud (eds.). London: Routledge.
- Jaruga, K. (2013). Funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego w strukturach władzy: Prze-jawy i uwarunkowania. W: Decentralizacja współczesnego państwa: Wybrane problemy: 39-56. R. Radek (red.). Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.
- Kempa, J., Kozłowski A. (2020). Participatory Budget as a Tool Supporting the Development of Civil Society in Poland. The NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 8(1): 61-79.
- Kot, J. (2003). Zarządzanie rozwojem gmin a praktyka planowania strategicznego. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
- Krawczyk, A. (2016). Doskonalenie modelu budżetu obywatelskiego na przykładzie miasta Częstochowa. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie, 22: 242-256.
- Rudolf, W. (2010). Koncepcja governance i jej zastosowanie - od instytucji międzynarodowych do niższych szczebli władzy. Acta Universitas Lodziensis, Folia Oeconomica, 245: 73-82.
- Sempiak, A. (2017). Budżet obywatelski jako instrument partycypacji społecznej w mieście Jelenia Góra. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu: 139-152.
- Sintomer, Y., Herzberg, C., Rocke, A. (2008). Participatory Budgeting in Europe: Potentials and Challenges. International Journal of Urban and Regional Research, 32(1): 164-178.
- Stojanović, I., Ateljević, J., Stevan Stević, R. (2016). Good governance as a tool of sustainable development. European Journal of Sustainable Development, 5(4): 558-573.
- Surendra, M. (2004) Concern for Good Governance in Comparative Perspective. Good Governance, Democratic Societies and Globalization. New Delhi: SAGE Publications.
- Sześciło, D., Wilk, B. (2018). Can Top Down Participatory Budgeting Work? The Case of Polish Community Fund. Central European Public Administration Review, 16(2): 179-192.
- Uchwała Nr VIII.151.2019 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 24 kwietnia 2019 r. w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać projekt budżetu obywatelskiego.
- UN-HABITAT (2004). 72 Frequently Asked Questions about Participatory Budgeting. Nairobi, Kenya: UN-HABITAT.
- Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 1990 nr 16, poz. 95).
- Waśkiewicz, A. (2014). Dobro wspólne i społeczeństwo obywatelskie w teorii demokracji deliberatywnej i reprezentacji grupowej. Partycypacja obywatelska od teorii do praktyki społecznej. Warszawa: Scholar.
Referencje
Bernaciak, A., Rzeńca, A., Sobol, A. (2018). "New" public urban space: citizens' initiatives in participatory budgeting in Katowice, Łódź and Poznań. Miscellanea Geographica - Regional Studies on Development, 22(4): 197-202.
Boryczka, E. (2016). Partycypacja społeczna. EkoMiasto#Społeczeństwo. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Dias, N. (2014). Hope for democracy: 25 Years of participatory budgeting worldwide. Sao Bras: In Loco Association.
Drobiazgiewicz, J. (2019). The importance of a participatory budget in sustainable city management. Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie, 59(131): 146-153.
Dzinić, J., Svidronova, M., Markowska-Bzducha, E. (2016). Participatory Budgeting: A Comparative Study of Croatia, Poland and Slovakia. The NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 9(1): 31-56.
Friant, M.C. (2019). Deliberating for sustainability: lessons from the Porto Alegre experiment with participatory budgeting. International Journal of Urban Sustainable Development, 11 (1): 81-99.
Gajewski, S. (2018). Ustawy samorządowe. Nowe instytucje. Analiza z przykładami i wzorami dokumentów. Warszawa: C.H. Beck.
Gondasova, L., Svidronova, M. (2016). Participatory Budgeting as an Innovation in Local Public Service Delivery: The Slovak Case. Current Trends in Public Sector Research: 248-256.
Górka, M. (2017). Budżet partycypacyjny - mechanizm kreowania budżetu gminy przez jej mieszkańców - wybrane zagadnienia. Wyzwania rozwoju miast. Łączenie samorządów lokalnych. Budżet obywatelski. Zielona Góra: PTE w Zielonej Górze: 156-167.
Hordijk, M. (2013). Citizenship, Local Governance and Democracy. W: Local Governance and Poverty in Developing Nations: 212-231. N. Pouw, I. Baud (eds.). London: Routledge.
Jaruga, K. (2013). Funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego w strukturach władzy: Prze-jawy i uwarunkowania. W: Decentralizacja współczesnego państwa: Wybrane problemy: 39-56. R. Radek (red.). Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.
Kempa, J., Kozłowski A. (2020). Participatory Budget as a Tool Supporting the Development of Civil Society in Poland. The NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 8(1): 61-79.
Kot, J. (2003). Zarządzanie rozwojem gmin a praktyka planowania strategicznego. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Krawczyk, A. (2016). Doskonalenie modelu budżetu obywatelskiego na przykładzie miasta Częstochowa. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie, 22: 242-256.
Rudolf, W. (2010). Koncepcja governance i jej zastosowanie - od instytucji międzynarodowych do niższych szczebli władzy. Acta Universitas Lodziensis, Folia Oeconomica, 245: 73-82.
Sempiak, A. (2017). Budżet obywatelski jako instrument partycypacji społecznej w mieście Jelenia Góra. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu: 139-152.
Sintomer, Y., Herzberg, C., Rocke, A. (2008). Participatory Budgeting in Europe: Potentials and Challenges. International Journal of Urban and Regional Research, 32(1): 164-178.
Stojanović, I., Ateljević, J., Stevan Stević, R. (2016). Good governance as a tool of sustainable development. European Journal of Sustainable Development, 5(4): 558-573.
Surendra, M. (2004) Concern for Good Governance in Comparative Perspective. Good Governance, Democratic Societies and Globalization. New Delhi: SAGE Publications.
Sześciło, D., Wilk, B. (2018). Can Top Down Participatory Budgeting Work? The Case of Polish Community Fund. Central European Public Administration Review, 16(2): 179-192.
Uchwała Nr VIII.151.2019 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 24 kwietnia 2019 r. w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać projekt budżetu obywatelskiego.
UN-HABITAT (2004). 72 Frequently Asked Questions about Participatory Budgeting. Nairobi, Kenya: UN-HABITAT.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 1990 nr 16, poz. 95).
Waśkiewicz, A. (2014). Dobro wspólne i społeczeństwo obywatelskie w teorii demokracji deliberatywnej i reprezentacji grupowej. Partycypacja obywatelska od teorii do praktyki społecznej. Warszawa: Scholar.