Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
W niniejszym artykule prezentowane są konkluzje z obserwacji I-go Wrocławskiego Panelu Obywatelskiego, przeprowadzonego w 2020 roku. Analizę rozpoczyna umiejscowienie Panelu w kontekście współczesnej literatury na temat deliberacji. Następnie przypadek ten poddany jest analizie empirycznej bazującej na obserwacji jawnej nieuczestniczącej, analizie dokumentów oraz wywiadów z uczestnikami i uczestniczkami. Analiza wykazuje mocne i słabe strony Panelu, co prowadzi do wniosków, że chociaż jest to obiecująca metoda zwiększania partycypacji obywatelskiej w procesie podejmowania decyzji, to wiąże się z licznymi wyzwaniami związanymi z planowaniem, organizacją i moderacją zarówno edukacyjnego, jak i deliberacyjnego aspektu tej procedury.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Ackerman, B. A., Fishkin, J. S. (2004). Deliberation Day. New Haven, CT: Yale University Press.
- Asenbaum, H. (2022). Beyond Deliberative Systems: Pluralizing the Debate, Democratic Theory, 9 (1): 87-98. DOI: 10.3167/dt.2022.090106.
- Bandes, S. A. (2013). Emotion and Deliberation: The Autonomous Citizen in the Social World, Nomos. Passions and Emotions, 52: 189-211.
- Carayannis, E. G., Barth, T. D., Campbell, D. F. (2012). The Quintuple Helix innovation model: Global warming as a challenge and driver for innovation, Journal of Innovation and Entrepreneurship, 1 (1): 1-12.
- Chambers, S. (2012). Deliberation and mass democracy. W: Deliberative Systems (52-71), J. Parkinson, J. Mansbridge (Eds.). Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9781139178914.004.
- Chambers, S. (2017). Balancing epistemic quality and equal participation in a system approach to deliberative democracy, Social Epistemology, 31 (3): 266-276. DOI: 10.1080/02691728.2017.1317867.
- Cichosz, M., Ufel, W. (2021). W poszukiwaniu wzorców partycypacji w deliberacji publicznej. Badanie uczestników i uczestniczek I Wrocławskiego Panelu Obywatelskiego, Wrocławskie Studia Politologiczne, 30: 7-19. DOI: 10.19195/1643-0328.30.1.
- Curato, N., Dryzek, J. S., Ercan, S. A., Hendriks, C. M., Niemeyer, S. (2017). Twelve key findings in deliberative democracy research, Daedalus, 146 (3): 28-38. DOI: 10.1162/DAED_ a_00444.
- Dryzek, J. S. (2010). Foundations and Frontiers of Deliberative Governance. Oxford: Oxford University Press.
- Elstub, S., Ercan, S., Mendonça, R. F. (2016). Editorial introduction: The fourth generation of deliberative democracy, Critical Policy Studies, 10 (2): 139-151. DOI: 10.1080/19460171.2016.1175956.
- Fishkin, J., Luskin, R. (2005). Experimenting with a Democratic Ideal: Deliberative Polling and Public Opinion, Acta Politica, 40: 284-298.
- Friberg-Fernros, H., Schaffer, J. K. (2014). A Toolkit for Testing Epistemic Democracy: Assessing Truth-Trackingness by Detecting Inadequate Support for Conclusions, SSRN Electronic Journal. DOI: 10.2139/ssrn.2419954.
- Fundacja Dom Pokoju (2020). Pierwszy wrocławski panel obywatelski. Raport. Wrocław: Fundacja Dom Pokoju.
- Fung, A. (2007). Minipublics: Deliberative Designs and Their Consequences. W: Deliberation, Participation and Democracy (159-183), S. W. Rosenberg (Ed.). London: Palgrave Macmillan. DOI: 10.1057/9780230591080_8.
- Garner, R. (2019). Animal rights and the deliberative turn in democratic theory. European Journal of Political Theory, 18 (3): 309-329. DOI: 10.1177/1474885116630937.
- Gastil, J. (2014). Beyond Endorsements and Partisan Cues: Giving Voters Viable Alternatives to Unreliable Cognitive Shortcuts, The Good Society, 23 (2): 145-159. DOI: 10.5325/goodsociety.23.2.0145.
- Gerwin, M. (2018). Panele obywatelskie: przewodnik po demokracji, która działa. Kraków: Fundacja Otwarty Plan.
- Grabkowska, M., Nowicka, K., Sagan, I. (2021). EUARENAS D3.1: Initial Report. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
- Gutmann, A., Thompson, D. (2004). Why Deliberative Democracy?. Princeton, NJ: Princeton University Press.
- Habermas, J. (2005). Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego. Warszawa: Scholar.
- Heath, J. (2021). Post-deliberative Democracy, Analyse & Kritik, 43 (2): 285-308. DOI: 10.1515/auk-2021-0019.
- Holst, C., Molander, A. (2014). Epistemic Democracy and the Accountability of Experts. W: Expertise and Democracy (13-36), C. Holst (Ed.). Oslo: University of Oslo.
- Juchacz, P. W. (2015). Deliberatywna filozofia publiczna. Analiza instytucji wysłuchania publicznego w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej z perspektywy systemowego podejścia do demokracji deliberatywnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
- Kaplan, T. J. (1993). Reading Policy Narratives: Beginnings, Middles, and Ends. W: The Argumentative Turn in Policy Analysis and Planning (167-185), F. Fischer, J. Forester (Eds.). Durham, NC: Duke University Press Books.
- Kuyper, J. (2012). Deliberative Democracy and the Neglected Dimension of Leadership, Journal of Public Deliberation, 8 (1): 1-32.
- Machin, A. (2020). Democracy, disagreement, disruption: Agonism and the environmental state, Environmental Politics, 29 (1): 155-172. DOI: 10.1080/09644016.2019.1684739.
- Mansbridge, J., Bohman, J., Chambers, S., Christiano, T., Fung, A., Parkinson, J., Thompson, D. F., Warren, M. E. (2012). A systemic approach to deliberative democracy. W: Deliberative Systems (1-26), J. Parkinson, J. Mansbridge (Eds.). Cambridge: Cambridge University Press.
- Roberts, J. J., Lightbody, R., Low, R., Elstub, S. (2020). Experts and evidence in deliberation: Scrutinising the role of witnesses and evidence in mini-publics, a case study, Policy Sciences, 53 (1): 3-32. DOI: 10.1007/s11077-019-09367-x.
- Sandover, R., Moseley, A., Devine-Wright, P. (2021). Contrasting Views of Citizens' Assemblies: Stakeholder Perceptions of Public Deliberation on Climate Change, Politics and Governance, 9 (2): 76-86. DOI: 10.17645/pag.v9i2.4019.
- Saward, M. (2021). Democratic Design. Oxford: Oxford University Press.
- Smith, G. (2012). Deliberative democracy and mini-publics. W: Evaluating Democratic Innovations (100-121), K. Newton, B. Geissel (Eds.). London: Routledge.
- Smith, G., Setälä, M. (2018). Mini-Publics and Deliberative Democracy. W: The Oxford Handbook of Deliberative Democracy (299-314), A. Bächtiger, J. S. Dryzek, J. Mansbridge, M. Warren (Eds.). Oxford: Oxford University Press.
- Sroka, J. (2018). Współdecydowanie w wielopasmowej polityce publicznej. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
- Steenbergen, M. R., Bächtiger, A., Spörndli, M., Steiner, J. (2003). Measuring Political Deliberation: A Discourse Quality Index, Comparative European Politics, 1 (1): 21-48. DOI: 10.1057/palgrave.cep.6110002.
- Stone, D. (2012). Policy paradox: The art of political decision making, 3rd ed. New York, NY: W. W. Norton & Co.
- Uchwała nr XLVIII/1169/13 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 19 września 2013 r. w sprawie Wrocławskiej polityki mobilności.
- Uchwała nr VIII/194/19 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie przyjęcia „Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Wrocławia".
- Urząd Miejski Wrocławia (2020a). Zgłoszone rekomendacje wraz z komentarzami stron i ekspertów, https://www.wroclaw.pl/rozmawia/panel-obywatelski-wroclaw-rekomendacje (dostęp: 1.02.2022).
- Urząd Miejski Wrocławia (2020b). Komentarz Urzędu Miejskiego Wrocławia do rekomendacji Pierwszego Wrocławskiego Panelu Obywatelskiego, https://www.wroclaw.pl/rozmawia/files/dokumenty/35476/WROCLAWSKI%20PANEL%20OBYWATELSKI.%20KOMENTARZ%20UM.pdf (dostęp: 1.02.2022).
- Wyss, D., Beste, S., Bächtiger, A. (2015). A Decline in the Quality of Debate? The Evolution of Cognitive Complexity in Swiss Parliamentary Debates on Immigration (1968-2014), Swiss Political Science Review, 21 (4): 636-653. DOI: 10.1111/spsr.12179.
- Zabdyr-Jamróz, M. (2020). Wszechstronniczość. O deliberacji w polityce zdrowotnej z uwzględnieniem emocji, interesów własnych i wiedzy eksperckiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Referencje
Ackerman, B. A., Fishkin, J. S. (2004). Deliberation Day. New Haven, CT: Yale University Press.
Asenbaum, H. (2022). Beyond Deliberative Systems: Pluralizing the Debate, Democratic Theory, 9 (1): 87-98. DOI: 10.3167/dt.2022.090106.
Bandes, S. A. (2013). Emotion and Deliberation: The Autonomous Citizen in the Social World, Nomos. Passions and Emotions, 52: 189-211.
Carayannis, E. G., Barth, T. D., Campbell, D. F. (2012). The Quintuple Helix innovation model: Global warming as a challenge and driver for innovation, Journal of Innovation and Entrepreneurship, 1 (1): 1-12.
Chambers, S. (2012). Deliberation and mass democracy. W: Deliberative Systems (52-71), J. Parkinson, J. Mansbridge (Eds.). Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9781139178914.004.
Chambers, S. (2017). Balancing epistemic quality and equal participation in a system approach to deliberative democracy, Social Epistemology, 31 (3): 266-276. DOI: 10.1080/02691728.2017.1317867.
Cichosz, M., Ufel, W. (2021). W poszukiwaniu wzorców partycypacji w deliberacji publicznej. Badanie uczestników i uczestniczek I Wrocławskiego Panelu Obywatelskiego, Wrocławskie Studia Politologiczne, 30: 7-19. DOI: 10.19195/1643-0328.30.1.
Curato, N., Dryzek, J. S., Ercan, S. A., Hendriks, C. M., Niemeyer, S. (2017). Twelve key findings in deliberative democracy research, Daedalus, 146 (3): 28-38. DOI: 10.1162/DAED_ a_00444.
Dryzek, J. S. (2010). Foundations and Frontiers of Deliberative Governance. Oxford: Oxford University Press.
Elstub, S., Ercan, S., Mendonça, R. F. (2016). Editorial introduction: The fourth generation of deliberative democracy, Critical Policy Studies, 10 (2): 139-151. DOI: 10.1080/19460171.2016.1175956.
Fishkin, J., Luskin, R. (2005). Experimenting with a Democratic Ideal: Deliberative Polling and Public Opinion, Acta Politica, 40: 284-298.
Friberg-Fernros, H., Schaffer, J. K. (2014). A Toolkit for Testing Epistemic Democracy: Assessing Truth-Trackingness by Detecting Inadequate Support for Conclusions, SSRN Electronic Journal. DOI: 10.2139/ssrn.2419954.
Fundacja Dom Pokoju (2020). Pierwszy wrocławski panel obywatelski. Raport. Wrocław: Fundacja Dom Pokoju.
Fung, A. (2007). Minipublics: Deliberative Designs and Their Consequences. W: Deliberation, Participation and Democracy (159-183), S. W. Rosenberg (Ed.). London: Palgrave Macmillan. DOI: 10.1057/9780230591080_8.
Garner, R. (2019). Animal rights and the deliberative turn in democratic theory. European Journal of Political Theory, 18 (3): 309-329. DOI: 10.1177/1474885116630937.
Gastil, J. (2014). Beyond Endorsements and Partisan Cues: Giving Voters Viable Alternatives to Unreliable Cognitive Shortcuts, The Good Society, 23 (2): 145-159. DOI: 10.5325/goodsociety.23.2.0145.
Gerwin, M. (2018). Panele obywatelskie: przewodnik po demokracji, która działa. Kraków: Fundacja Otwarty Plan.
Grabkowska, M., Nowicka, K., Sagan, I. (2021). EUARENAS D3.1: Initial Report. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
Gutmann, A., Thompson, D. (2004). Why Deliberative Democracy?. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Habermas, J. (2005). Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego. Warszawa: Scholar.
Heath, J. (2021). Post-deliberative Democracy, Analyse & Kritik, 43 (2): 285-308. DOI: 10.1515/auk-2021-0019.
Holst, C., Molander, A. (2014). Epistemic Democracy and the Accountability of Experts. W: Expertise and Democracy (13-36), C. Holst (Ed.). Oslo: University of Oslo.
Juchacz, P. W. (2015). Deliberatywna filozofia publiczna. Analiza instytucji wysłuchania publicznego w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej z perspektywy systemowego podejścia do demokracji deliberatywnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Kaplan, T. J. (1993). Reading Policy Narratives: Beginnings, Middles, and Ends. W: The Argumentative Turn in Policy Analysis and Planning (167-185), F. Fischer, J. Forester (Eds.). Durham, NC: Duke University Press Books.
Kuyper, J. (2012). Deliberative Democracy and the Neglected Dimension of Leadership, Journal of Public Deliberation, 8 (1): 1-32.
Machin, A. (2020). Democracy, disagreement, disruption: Agonism and the environmental state, Environmental Politics, 29 (1): 155-172. DOI: 10.1080/09644016.2019.1684739.
Mansbridge, J., Bohman, J., Chambers, S., Christiano, T., Fung, A., Parkinson, J., Thompson, D. F., Warren, M. E. (2012). A systemic approach to deliberative democracy. W: Deliberative Systems (1-26), J. Parkinson, J. Mansbridge (Eds.). Cambridge: Cambridge University Press.
Roberts, J. J., Lightbody, R., Low, R., Elstub, S. (2020). Experts and evidence in deliberation: Scrutinising the role of witnesses and evidence in mini-publics, a case study, Policy Sciences, 53 (1): 3-32. DOI: 10.1007/s11077-019-09367-x.
Sandover, R., Moseley, A., Devine-Wright, P. (2021). Contrasting Views of Citizens' Assemblies: Stakeholder Perceptions of Public Deliberation on Climate Change, Politics and Governance, 9 (2): 76-86. DOI: 10.17645/pag.v9i2.4019.
Saward, M. (2021). Democratic Design. Oxford: Oxford University Press.
Smith, G. (2012). Deliberative democracy and mini-publics. W: Evaluating Democratic Innovations (100-121), K. Newton, B. Geissel (Eds.). London: Routledge.
Smith, G., Setälä, M. (2018). Mini-Publics and Deliberative Democracy. W: The Oxford Handbook of Deliberative Democracy (299-314), A. Bächtiger, J. S. Dryzek, J. Mansbridge, M. Warren (Eds.). Oxford: Oxford University Press.
Sroka, J. (2018). Współdecydowanie w wielopasmowej polityce publicznej. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Steenbergen, M. R., Bächtiger, A., Spörndli, M., Steiner, J. (2003). Measuring Political Deliberation: A Discourse Quality Index, Comparative European Politics, 1 (1): 21-48. DOI: 10.1057/palgrave.cep.6110002.
Stone, D. (2012). Policy paradox: The art of political decision making, 3rd ed. New York, NY: W. W. Norton & Co.
Uchwała nr XLVIII/1169/13 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 19 września 2013 r. w sprawie Wrocławskiej polityki mobilności.
Uchwała nr VIII/194/19 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie przyjęcia „Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Wrocławia".
Urząd Miejski Wrocławia (2020a). Zgłoszone rekomendacje wraz z komentarzami stron i ekspertów, https://www.wroclaw.pl/rozmawia/panel-obywatelski-wroclaw-rekomendacje (dostęp: 1.02.2022).
Urząd Miejski Wrocławia (2020b). Komentarz Urzędu Miejskiego Wrocławia do rekomendacji Pierwszego Wrocławskiego Panelu Obywatelskiego, https://www.wroclaw.pl/rozmawia/files/dokumenty/35476/WROCLAWSKI%20PANEL%20OBYWATELSKI.%20KOMENTARZ%20UM.pdf (dostęp: 1.02.2022).
Wyss, D., Beste, S., Bächtiger, A. (2015). A Decline in the Quality of Debate? The Evolution of Cognitive Complexity in Swiss Parliamentary Debates on Immigration (1968-2014), Swiss Political Science Review, 21 (4): 636-653. DOI: 10.1111/spsr.12179.
Zabdyr-Jamróz, M. (2020). Wszechstronniczość. O deliberacji w polityce zdrowotnej z uwzględnieniem emocji, interesów własnych i wiedzy eksperckiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.