Treść głównego artykułu

Abstrakt

Polityka spójności istotnie wpływa na kształt inwestycji w miastach. Dotyczy to w szczególności państw kohezyjnych i tych, które nie mają znaczącej, własnej polityki rozwoju. W tekście zaprezentowano wyniki analizy dotyczące możliwości wsparcia miast i ich obszarów funkcjonalnych w perspektywie 2021-2027 na tle dotychczasowego podejścia Unii Europejskiej do rozwoju i rozwiązywania problemów obszarów miejskich. Należy podkreślić, że Wspólnota w tym obszarze ma bogate doświadczenia sięgające inicjatywy Urban pilot projects i URBAN. Przeanalizowano również wpływ pandemii Covid-19 i wojny w Ukrainie na możliwe wsparcie miast w perspektywie 2021-2027. Zaproponowane warunki i instrumenty wsparcia odniesiono także do potrzeb miast i wyzwań przed którymi one stoją. 

Słowa kluczowe

polityka miejska Unia Europejska polityka spójności podejście zintegrowane URBAN urban policy European Union cohesion policy integrated approach URBAN

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Wajda, M. (2024) „Polityka miejska w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej 2021-2027 – ewolucja czy rewolucja we wspieraniu miast?”, Studia z Polityki Publicznej, 10(2(38), s. 9–27. doi: 10.33119/KSzPP/2023.2.1.

Metrics

Referencje

  1. Atkinson, R. (2001). The emerging'urban agenda'and the European spatial development perspective: Towards an EU urban policy?. European Planning Studies, 9(3), 385-406.
  2. Atkinson R. (2014), The Urban Dimension in Cohesion Policy: Past developments and future prospects, Referat przedstawiony na warsztatach RSA pt. „The New Cycle of the Cohesion Policy in 2014-2020”. Institute for European Studies, Vrije Universiteit Brussels
  3. Bachtler, J., Berkowitz, P., Hardy, S., & Muravska, T. (2016). Introduction: Reassessing the performance and direction of EU Cohesion Policy in 2014–20. In EU Cohesion Policy (pp. 1-8). Routledge.
  4. Bank Światowy (2022), Urban population (% of total population) - European Union, https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS?end=2021&locations=EU&start=1960&view=chart (dostęp: 15.09.2022)
  5. Barca (2009), An Agenda for a reformed Cohesion Policy, A place-based approach to meeting European Union challenges and expectations, https://ec.europa.eu/migrant-integration/library-document/agenda-reformed-cohesion-policy-place-based-approach-meeting-european-union_en (dostęp: 15.09.2022)
  6. Carpenter, J. (2006). Addressing Europe's urban challenges: lessons from the EU URBAN Community Initiative. Urban Studies, 43(12), 2145-2162.
  7. Churski, P. (2018). Podejście zorientowane terytorialnie (place-based policy) – teoria i praktyka polityki regionalnej. Rozwój Regionalny I Polityka Regionalna, (41), 31-50. https://doi.org/10.14746/rrpr.2018.41.04
  8. Dziemianowicz, W., Gano, K., & Tarnacki, J. (2017). Obszary Strategicznej Interwencji–w kierunku modyfikacji i usprawnienia terytorialnego wymiaru polityki regionalnej. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.0
  9. EU (2006), Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999
  10. EU (2013a), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006
  11. EU (2013b), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przepisów szczególnych dotyczących celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1080/2006
  12. EUR-LEX (2022), URBAN II, https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/LV/TXT/?uri= LEGISSUM:g24209 (dostęp: 18.09.2022)
  13. Eurocities 2022, About us, https://eurocities.eu/about-us/ (dostęp: 17.09.2022)
  14. GHK (2003), Ex-post Evaluation Urban Community Initiative (1994-1999), Final Report, https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/evaluation/urban/urban_expost_evaluation_9499_en.pdf (dostęp: 17.09.2022)
  15. Gorzelak Grzegorz (2018) „Twarde” i „miękkie” metody badania struktur regionalnych (w:) Churski Paweł (red.): Teoretyczne i aplikacyjne wyzwania współczesnej geografii społeczno-ekonomicznej, Studia KPZK PAN, No 183, Warszawa: PAN, ss. 173-184.
  16. Halpern, C. (2005). Institutional change through innovation: the URBAN Community Initiative in Berlin, 1994–99. Environment and Planning C: Government and Policy, 23(5), 697-713.
  17. KE (1994a) Notice to the Member States laying down guidelines for operational programmes which Member States are invited to establish in the framework of a Community initiative concerning urban area, C 180/02 - 1994-07-01
  18. KE (1994b) Urban pilot projects. Publications Office, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/d5c0f94c-d1b8-11e6-ad7c-01aa75ed71a1 (dostęp: 17.09.2022)
  19. KE (1998), Projets pilotes urbains : Rapport annuel 1996, Publications Office, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/18fe4182-08e8-4920-acb3-2b9067d08990/language-fr/format-PDF/source-search (dostęp: 17.09.2022)
  20. KE (2000), Communication from the Commission to the Member States of 28 April 2000 laying down guidelines for a Community initiative concerning economic and social regeneration of cities and of neighbourhoods in crisis in order to promote sustainable urban development (URBAN II) (2000/C 141/04)
  21. KE (2021a), The Urban Dimension of Cohesion Policy 2021-2027, prezentacja Komisji Europejskiej z dn. 28.04.2021 r., https://www.espon.eu/sites/default/files/attachments/EC%20DG%20REGIO_Pia %20Laurila.pdf (dostęp: 21.09.2022)
  22. KE (2021b), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności
  23. KE (2022a), Eighth Report on Economic, Social and Territorial Cohesion, https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/cohesion-report/ (dostęp: 17.09.2022)
  24. KE (2022b), 2021-2027 EU cohesion policy + JTF budget initial allocations, https://cohesiondata.ec.europa.eu/2021-2027-Finances/2021-2027-EU-cohesion-policy-JTF-budget-initial-al/v7xe-nn2c (dostęp: 11.09.2022)
  25. KE (2022c), Community initiative concerning urban areas (URBAN), 1994-1999, https://cordis.europa.eu/programme/id/REG-URBAN/pl (dostęp: 11.09.2022)
  26. KE (2022d), History of regional policy, https://ec.europa.eu/regional_policy/en/policy/what /history/ (dostęp: 18.09.2022)
  27. KE (2022e), 2007-2013 Cohesion categorisation raw data (from closure reports), https://cohesiondata.ec.europa.eu/2007-2013-Categorisation/2007-2013-Cohesion-categorisation-raw-data-from-cl/qt3c-wiyg (dostęp: 19.09.2022)
  28. KE (2022f), Drugi filar WPR: polityka rozwoju obszarów wiejskich, https://www.europarl.europa.eu/factsheets/pl/sheet/110/drugi-filar-wpr-polityka-rozwoju-obszarow-wiejskich (dostęp: 20.09.2022)
  29. KE (2022g), ESIF 2014-2020 categorisation ERDF-ESF-CF – planned, https://cohesiondata.ec.europa.eu/2014-2020-Categorisation/ESIF-2014-2020-categorisation-ERDF-ESF-CF-planned/9fpg-67a4 (dostęp: 20.09.2022)
  30. KE (2022h), ESIF 2014-2020 Financial Instruments Implementation (Finances), https://cohesiondata.ec.europa.eu/2014-2020-Finances/ESIF-2014-2020-Financial-instruments-Implementatio/dcsc-7x87 (dostęp: 20.09.2022)
  31. Parkinson, M. (2005). Urban policy in Europe: where have we been and where are we going. en Antalowsky, E., Dangschat, JS y Parkinson, M.(ed.). European Metropolitan Governance: Cities in Europe-Europe in Cities, proyecto NODE (Ministerio Austriaco de Educacion, Ciencia y Cultura), 7-32.
  32. Swianiewicz, P., Atkinson, R. and Baucz, A. (2011) Background Report on the urban dimension of the Cohesion Policy post 2013, Report prepared at the request of the Polish EU Presidency, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
  33. Szlachta, J. (2019). Wyzwania agendy terytorialnej Unii Europejskiej do roku 2030. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
  34. Tofarides, M. (2018). Urban policy in the European Union: a multi-level gatekeeper system. Routledge.
  35. Tosics I. (2016), Integrated territorial investment. A missed opportunity? (w:) Bachtler J., Berkowitz P., Hardy S., editors. EU Cohesion Policy (Open Access): Reassessing Performance and Direction.
  36. Van Der Zwet, A., Miller, S., & Gross, F. (2014). A first stock take: Integrated territorial approaches in Cohesion Policy 2014-20. In 37th IQ-Net Conference. European Policies Research Centre, University of Strathclyde.