Pasek boczny artykułu

okładka vol. 10 nr 2 2023
Pobieranie
PDF EPUB

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena procesu tworzenia i zawartości strategii rozwoju miast w kontekście założeń reformy systemu zarządzania rozwojem z 2020 r. oraz rekomendacji zawartych w literaturze. Ocena koncentruje się na trzech aspektach: integracji planowania rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego, uspołecznienia prac nad strategią oraz systemie wdrażania strategii. Analizą objęto cztery miasta wojewódzkie, które jako pierwsze uchwaliły nowe strategie: Gorzów Wielkopolski, Łódź, Białystok i Lublin. Realizacji celu badawczego służył przegląd strategii i miejskich raportów oraz wywiady z osobami odpowiedzialnymi za tworzenie strategii. Wyniki badań potwierdzają, że postulat integracji planowania rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego okazał się trudny w realizacji, a zmiany legislacyjne nie doprowadziły do przezwyciężenia dysfunkcji planowania rozwoju. Znacznie lepiej samorządy poradziły sobie z realizacją postulatów zarządzania partycypacyjnego, pomimo ograniczeń wynikających z pandemii. W systemach wdrażania strategii pozytywnie oceniono założenia monitorowania i ewaluacji, więcej zastrzeżeń wzbudził instytucjonalny system wdrażania. W artykule omówiono motywacje samorządów wyjaśniające ich podejście do strategii terytorialnych, wskazano dobre praktyki i rekomendacje dla polityki rozwoju oraz zaprezentowano oceny zmian legislacyjnych formułowane przez przedstawicieli miast.

Słowa kluczowe

strategie rozwoju miast planowanie rozwoju terytorialnego partycypacja publiczna polityka rozwoju planowanie strategiczne samorząd terytorialny urban development strategies territorial development planning public participation development policy strategic planning local government

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Piotr Maleszyk

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Licencja CC-BY

Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"

Jak cytować
Maleszyk, P. (2024) „Strategie rozwoju miast po reformie systemu zarządzania rozwojem - pierwsze doświadczenia i oceny”, Studia z Polityki Publicznej, 10(2(38), s. 29–50. doi: 10.33119/KSzPP/2023.2.2.
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Metrics

Referencje

  1. Arnstein, S. (2012). Drabina partycypacji. W: Partycypacja. Przewodnik Krytyki Politycznej (12-39), J. Erbel, P. Sadura (red.). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  2. Bąkowska-Waldmann, E., Kaczmarek, T. (2021). The Use of PPGIS: Towards Reaching a Meaningful Public Participation in Spatial Planning. ISPRS International Journal of Geo-Information, 581(10): 1-24. Doi: 10.3390/ijgi10090581.
  3. Brol, R. (red.). (1998). Zarządzanie rozwojem lokalnym: studium przypadków. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego.
  4. Churski, P., Konecka-Szydłowska, B., Perdał, R., Herodowicz, T. (2020). Teoretyczny i praktyczny wymiar polityki rozwoju zorientowanej terytorialnie. Warszawa: KPZK PAN.
  5. Czornik, M. (red.) (2003). Wdrażanie strategii rozwoju miasta. Katowice: Akademia Ekonomiczna w Katowicach.
  6. Dziemianowicz, W., Szmigiel-Rawska, K., Nowicka, P., Dąbrowska, A. (2012). Planowanie strategiczne. Poradnik dla pracowników administracji publicznej. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
  7. Dziemianowicz, W., Cybulska, M. (2019). Partycypacja społeczności lokalnej w procesie tworzenia strategii rozwoju – na przykładzie miast wojewódzkich w Polsce, Prace i Studia Geograficzne, 64(3): 161-180.
  8. Gawłowski, R., Jarosz, A. (2019). Infrastruktura partycypacji społecznej. Pojęcie i wykorzystanie w polskich miastach, Studia Regionalne i Lokalne, 4(78): 75-94, DOI: 10.7366/1509499547804.
  9. Gorzelak, G., Jałowiecki, B. (2000). Metodologiczne podstawy strategii rozwoju regionu na przykładzie województwa lubuskiego, Studia Regionalne i lokalne, 3(3): 41-57.
  10. Gorzelak, G., Jałowiecki, B. (2001). Strategie rozwoju regionalnego województw: próba oceny, Studia regionalne i lokalne, 1(5): 41-59.
  11. Gorzelak G, Kozak M. (2012), Regionalny wymiar strategicznego programowania rozwoju. W: Zarządzanie strategiczne rozwojem (114-142), J. Górniak, S. Mazur (red.). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
  12. Hoinkis., D., Cieplak., J., Machowski., T., Ozimek. (2021). Strategia rozwoju gminy. Poradnik praktyczny. Warszawa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
  13. Klasik, A. (2000). Strategia rozwoju regionu, Studia Regionalne i Lokalne, 3(3): 7-22.
  14. Kowalewski, A., Nowak, M. J. (2018). Studia nad chaosem przestrzennym. Cz.1. Chaos przestrzenny i prawo: uwarunkowania, procesy, skutki, rekomendacje, Studia KPZK PAN, nr 182: 1-165.
  15. Krajowa Polityka Miejska 2030 (2022). Warszawa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
  16. Legutko-Kobus, P. (2018). Partycypacja jako element programowania rozwoju lokalnego, Studia z Polityki Publicznej, 3(19): 45-58. DOI: 10.33119/KSzPP.2018.3.3.
  17. Markowski, T., Drzazga, D. (2015). Koncepcja systemu zintegrowanego planowania rozwoju w Polsce (założenia i zasady kierunkowe budowania systemu), Studia KPZK PAN, Nr 164: 10-42.
  18. Modele struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategiach rozwoju, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, maj 2020, https://www.gov.pl/attachment/74aa7aa6-c366-45d6-8aa4-39abaaf90920 (dostęp: 15.09.2022).
  19. Musioł-Urbańczyk, A., Sorychta-Wojsczyk, B. (2017). Przesłanki aktualizacji i bariery implementacji strategii w miastach na prawach powiatu w Polsce, Zarządzanie Publiczne, 3(39): 263-276. DOI: 10.4467/20843968ZP.16.021.7236.
  20. Nowakowska, A. (2015). Zintegrowane plany rozwoju–w stronę terytorialno-funkcjonalnego podejścia do rozwoju jednostki terytorialnej. W: Nowoczesne metody i narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym, A. Nowakowska (red.). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  21. Nowińska, E. (1997). Strategie rozwoju gmin na przykładzie gmin pogranicznych. Poznań: Wydawnictwo AE w Poznaniu.
  22. Noworól, A. (2011). Kierunki zmian niezbędnych do stworzenia docelowego system zarządzania polityką rozwoju na poziomie lokalnym. Ekspertyza. Kraków, https://www.academia.edu/1461745/Kierunki_zmian_niezb%C4%99dnych_do_stworzenia_docelowego_system_zarz%C4%85dzania_polityk%C4%85_rozwoju_na_poziomie_lokalnym (dostęp: 20.09.2022).
  23. Noworól, A. (2013). Ku nowemu paradygmatowi planowania terytorialnego. Warszawa: CeDeWu.
  24. Olejniczak, K. (2012). Monitoring i ewaluacja. W: Zarządzanie strategiczne rozwojem (239-257), J. Górniak, S. Mazur (red.). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
  25. Pistelok, P., Martela, B. (red.) (2019). Partycypacja publiczna. Raport o stanie polskich miast. Warszawa-Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
  26. Schimanek, T. (2015). Partycypacja obywatelska w społeczności lokalnej. Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
  27. Swianiewicz, P. (2011). Samorządowe strategie rozwoju regionalnego i lokalnego: kto ich potrzebuje i w jakim celu? W: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej (55-71), M. Kolczyński, P. Żuber (red.). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
  28. Szaja, M. (2015). Partycypacja lokalnej społeczności w kształtowaniu procesu rozwojowego w gminie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Nr 881: 281-296. DOI: 10.18276/epu.2015.118-20.
  29. Sztando, A. (2010). Wdrażanie strategii rozwoju jednostki samorządu terytorialnego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 101: 188-196.
  30. Sztando, A. (2017). Ponadlokalna perspektywa zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym na przykładzie małych miast. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
  31. Śleszyński, P., Bański, J., Degórski, M., Komornicki, T. (2017). Delimitacja obszarów strategicznej interwencji państwa: obszarów wzrostu i obszarów problemowych. Warszawa: IGiPZ PAN.
  32. Śleszyński, P., Markowski, T., Kowalewski, A. (2018). Studia nad chaosem przestrzennym. Cz.3. Synteza. Uwarunkowania, skutki i propozycje naprawy chaosu przestrzennego, Studia KPZK PAN, nr 182: 1-224.
  33. Ustawa z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2020 poz. 1378.
  34. Ustawa o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. Projekt z dnia 31 grudnia 2021 r.; https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/prekonsultacje-zmiany-ustawy-o-planowaniu-i-zagospodarowaniu-przestrzennym---reforma-systemu (dostęp: 02.09.2022).
  35. Uzasadnienie do Ustawy z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/53FE34126B09E404C12584CE006BF55B/%24File/64-uzas.DOCX (dostęp: 20.08.2022).
  36. Zaucha, J., Brodzicki, T., Ciołek, D., Komornicki, T., Mogiła, Z., Szlachta, J., Zaleski, J. (2015). Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju. Warszawa: Difin.
  37. Żuber, P. (2000). Teoria i praktyka opracowania strategii rozwoju województwa-prace nad strategiami rozwoju województw w świetle ankiety Ministerstwa Gospodarki, Studia Regionalne i Lokalne, 3(3): 87-97.