Przyczynek do poznania finansów dawnej Japonii i możliwości wykorzystania niektórych ich rekomendacji w regulacjach polskich
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2023.191.8Słowa kluczowe:
finanse, uji, państwo, podatkiAbstrakt
Celem artykułu jest próba pokazania finansów dawnej Japonii, w epokach Yamato (250–710), Nara (710–794) i w początkach ery Heian (794–1185), oraz sprawdzenie, czy niektóre z ich zasad i rekomendacji mogą być implementowane we współczesnych finansach polskich. Dawna Japonia wykształciła odrębny, specyficzny, oparty na ryżu system zarządzania i finansowania państwa, przywiązujący największą wagę do maksymalizacji interesów arystokracji. W analizowanych ośmiu stuleciach nastąpiło scentralizowanie kraju będącego federacją niezależnych uji oraz powstało i rozwinęło się Państwo Ritsuryō. Przeprowadzone badania stanowią przyczynek do poznania systemu finansowego funkcjonującego w tym okresie, jak też do wskazania czynników rozwoju i destrukcji Państwa Ritsuryō i jego finansów. Analiza literatury wykazała, że niektóre rekomendacje prawne, mimo że pochodzą z VII w., są na tyle aktualne, że mogą być implementowane we współczesnych polskich finansach. Metodą badań była krytyczna analiza adekwatnej, bogatej, głównie angielskojęzycznej literatury, czyli publikacji książkowych i artykułów z zakresu historii i gospodarki Japonii oraz historii prawa japońskiego. Jak dotąd w polskim piśmiennictwie ekonomicznym nie poświęcano wiele uwagi problematyce finansów dawnej Japonii. Niniejsze opracowanie stanowi jedną z pierwszych prób wypełnienia tej luki badawczej. Artykuł może być intersujący dla osób eksplorujących japońską historię ekonomii, finanse oraz nadzór korporacyjny.
Downloads
Bibliografia
1. Andressen C. [2002], A Short History of Japan. From Samurai to Sony, Allen & Unvin, Australia.
2. Asakawa K. [1914], The Origin of the Feudal Land Tenure in Japan, „The American Historical Review”, vol. 20, iss. 1, https://doi.org/10.1086/ahr/20.1.1
3. Brinley F., Kikuchi D. [1912], A History of the Japanese People from the Earliest Times to the End of the Meiji Era, The Encyclopaedia Britannica Co, New York – London.
4. Farris W.W. [2009], Japan to 1600, University of Hawai’i Press, https://www.perlego.com/ book/1319198/japan-to-1600¬a-social-and-economic-history-pdf
5. Hane M., Perez G. [2018], Premodern Japan. A Historical Survey, Routledge Taylor & Francis Group, New York – London.
6. Hara K. [1920], An Introduction to the History of Japan, Yamato Society Publication, G.P. Putnam’s & Sons, The Knickerbocker Press, New York–London.
7. Henshall K.G. [2012], A History of Japan: From Stone Age to Superpower, Palgrave Macmillan, Basingstoke, New York.
8. Mason R.H.P., Caiger J.G. (John Godwin) [1997], A History of Japan / R.H.P. Mason and J.G. Caiger, C.E. Tuttle Co. Rutland, Vt. Tokyo, Rutland, Vermont, Singapore.
9. Meyer M.W. [2009], Japan. A Concise History, Rowman & Littlefield Publishers, Plymouth.
10. Morton W.S., Olenik J.K. [2005], Japan. Its history and Culture, McGraw-Hill Companies, New York. 11. Murdoch J. [1910], History of Japan. From the Origins to The Arrival of the Portuguese in 1542 A.D., vol. I, The Asiatic Society of Japan, London.
12. Sansom G.B. [1963], A History of Japan to 1334, vol. 1, Stanford University Press, California.
13. The Cambridge History of Japan [2008a], vol. 1, red. D.M. Brown, Cambridge University Press, Cambridge, doi:10.1017/CHOL9780521223522
14. The Cambridge History of Japan [2008b], vol. 2, red. D. Shively, W. McCullough, Cambridge University Press, Cambridge, doi:10.1017/CHOL9780521223539
15. Totman C.D. [2005]. A History of Japan, Blackwell Publishing Ltd, Oxford, Carlton.
Artykuły prasowe
1. Batten B.L. [1986], Foreign Threat and Domestic Reform: The Emergence of the Ritsuryō State, „Monumenta Nipponica”, vol. 41, no. 2, JSTOR, www.jstor.org/stable/2384665.
2. Batten B.L. [1993], Provincial Administration in Early Japan: From Ritsuryō Kokka to Ōchō Kokka, „Harvard Journal of Asiatic Studies”, vol. 53, no. 1, JSTOR, https://doi.org/10.2307/2719469.
3. Carkeek V.M. [1926], The Taihō Code, the First Code of Japan, „Washington Law Review”, vol. 1, no. 3.
4. Frohlich J. [2003], Land Administration in Medieval Japan: Ito no shô in Chikuzen Province, „History”, vol. 88, no. 1(289).
5. Hérail F. [2014], The Position and Role of Provincial Governors at the Height of the Heian Period, „French Journal of Japanese Studies”, 3, https://journals.openedition.org/cjs/658
6. Kiley C.J. [1973], State and Dynasty in Archaic Yamato, „The Journal of Asian Studies”, vol. 33, no. 1, https://www.jstor.org/stable/2052884
7. Kito K. [1986], Brief History of Development of Ancient and Medieval Land Systems in Japan, „Dialogues D’histoire Ancienne Année”, 12, https://www.persee.fr/doc/dha_0755-7256_1986_ num_12_1_1735
8. Klityńska P. [2016], Myśl Konfucjusza, „Acta Erasmiana”, XIII, 13, http://repozytorium.uni. wroc.pl/Content/78929/06_Klitynska_P_Mysl_Konfucjusza.pdf
9. Nagahara K. [1975], Landownership under the Shōen-Kokugaryō System, „Journal of Japanese Studies”, vol. 1, no. 2, JSTOR, www.jstor.org/stable/132127 140 Magdalena Jerzemowska
10. Nagata M.L. [2008], Brotherhoods and Stock Societies: Guilds in Pre-Modern Japan, „International Review of Social History”, vol. 53, www.jstor.org/stable/26405470, dostęp: 3.08.2021.
11. Reischauer R.K. [1937], The Japanese Shōen (莊 園), or Manor: Some Useful Terminology, „Journal of the American Oriental Society”, vol. 57, no. 1, https://doi.org/10.2307/594783.
12. Sato E. [1979], Ōyama Estate and Insei Land Policies, „Monumenta Nipponica”, vol. 34, no. 1, https://doi.org/10.2307/2384282.
13. Szklarczyk P. [2018], Recepcja prawa chińskiego i myśli konfucjańskiej w Japonii w okresie między VI a IX wiekiem po Chrystusie, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie”, „Studia Erasmiana Wratislaviensia”, 12.
14. Yamamura K. [1974], The Decline of the Ritsuryō System: Hypotheses on Economic and Institutional Change, „The Journal of Japanese Studies”, vol. 1, no. 1, https://doi.org/10.2307/133435
15. Yamamura K., Murakami Y. [1984], Ie Society as a Pattern of Civilization: Introduction, „Journal of Japanese Studies”, vol. 10, no. 2, http://www.jstor.org/stable/132142
