Nr 191 (2023): Studia i Prace

Od Rady Naukowej
Przekazujemy w Państwa ręce 191. numer zeszytu „Studiów i Prac Kolegium Zarządzania i Finansów”. Autorzy poruszyli w nim tematy związane z kwestią minimalnego wieku emerytalnego w Polsce i w Unii Europejskiej, problemy związane z dzietnością, opodatkowaniem dochodów przedsiębiorców oraz nieruchomości, polityką pieniężną, finansami dawnej Japonii i zjawiskiem credit crunch. Istotne jest, że w większości artykułów zaprezentowane zostały rekomendacje dotyczące potencjalnych zmian, jakie mogą zaistnieć w opisywanych przez autorów obszarach. Mogą być one wykorzystane przez animatorów życia gospodarczego do usprawnienia polityki gospodarczej.
W pierwszym artykule Piotr Russel jako cel rozważań przyjął zaprezentowanie występujących w całej Unii Europejskiej tendencji w zakresie kształtowania minimalnego wieku emerytalnego, jak również najważniejszych implikacji wynikających z utrzymywania niskie[1]go wieku emerytalnego w Polsce. W artykule zaproponowano również autorską koncepcję uelastycznienia wieku emerytalnego, która mogłaby zmniejszyć prawdopodobny opór społeczny wobec proponowanych zmian.
W drugim artykule Bartłomiej Juszczyk i Janusz Ostaszewski starają się wykazać, że rozwiązanie problemu, przez który Polacy nie decydują się na posiadanie dzieci, nie znajduje się jedynie w kwestii finansowej. Szerokie spojrzenie na to zagadnienie, zdaniem Autorów, pozwala zauważyć, jaka jest geneza tego zjawiska. Autorzy sugerują rozwiązania, jakie należy zastosować w najbliższym czasie, aby zastopować ten niepokojący trend i sprawić, żeby Polacy częściej decydowali się na potomstwo.
Marcin Jamroży, Aleksander Łożykowski i Jan Sarnowski w kolejnym tekście skoncentrowali się na zidentyfikowaniu deficytów funkcjonowania podatku dochodowego od osób prawnych i wypracowaniu postulatów de lege ferenda. W swoich rozważaniach Autorzy odnieśli się zarówno do klasycznego systemu opodatkowania dochodów, jak i do ryczałtu od dochodów spółek, a także zdiagnozowali deficyty w wybranych obszarach opodatkowania spółek (obecny stan rzeczy) oraz zarekomendowali zmiany w tym zakresie.
Celem artykułu autorstwa Magdaleny Janiszewskiej i Agnieszki Tłaczały jest przedstawienie wątpliwości powstałych na gruncie analizy przepisów dotyczących ryczałtu od dochodów spółek zarówno na gruncie prawa podatkowego, jak i prawa bilansowego.
W kolejnym opracowaniu Michał Bernardelli i Paweł Felis zarekomendowali zmiany w istniejącej konstrukcji podatku od nieruchomości, która nie realizuje skutecznie funkcji fiskalnej i pozafiskalnych. Zdaniem Autorów między obecnym, powierzchniowym systemem a podatkiem opartym na wartości nieruchomości jest miejsce do zagospodarowania i dokonania modyfikacji. Przeprowadzona została również analiza scenariuszowa dotycząca lokalnego podatku strefowego, pokazująca elastyczność proponowanych rozwiązań w zakresie dopasowania kryteriów różnicujących stawki do specyfiki konkretnych gmin na przykładzie miasta stołecznego Warszawy.
Wojciech Zdunkiewicz w kolejnym tekście przedstawia wpływ polityki monetarnej Narodowego Banku Polskiego, realizowanej w reakcji na kryzys pandemiczny oraz w okresie podwyższonej inflacji, na inwestorów rynku dłużnych papierów wartościowych. Analiza obejmie cechy rynku długu istotne dla inwestorów, tj. podaż nowych emisji, poziom rentowności oraz wymogi regulacyjne. Rekomendacje sformułowane w artykule dotyczą zarówno polityki monetarnej oraz fiskalnej, jak i sieci bezpieczeństwa finansowego.
Michał Bernardelli i Mariusz Próchniak postanowili zbadać i opisać oddziaływanie polityki pieniężnej (oraz szerzej – sektora finansowego) na realną gospodarkę w wybranych krajach europejskich. W artykule uwzględniono także politykę fiskalną. Badanie obejmuje 15 państw europejskich nienależących do strefy euro oraz lata 2010–2022.
Celem artykułu Magdaleny Jerzemowskiej jest próba pokazania finansów dawnej Japonii, czyli w epokach Yamato (250–710), Nara (710–794) i w początkach ery Heian (794–1185), oraz sprawdzenie, czy niektóre z ich zasad i rekomendacji mogą być implementowane we współczesnych finansach polskich. Artykuł może być intersujący dla osób eksplorujących japońską historię ekonomii, finanse oraz nadzór korporacyjny.
W ostatnim artykule Katarzyna Kreczmańska-Gigol przedstawiła istotę zjawiska credit crunch, jego skutki dla przedsiębiorstw i całej gospodarki. Wskazała związek, jaki istnieje między poziomem kapitałów banków a zjawiskiem credit crunch.
Mamy nadzieję, że artykuły zaprezentowane w niniejszym Zeszycie Naukowym zainspirują Państwa do dalszych badań naukowych i owocnych dyskusji akademickich.
Życzymy Państwu przyjemnej lektury.
W imieniu Rady Naukowej
Joanna Wielgórska-Leszczyńska
Michał Matusewicz