Polityka Unii Europejskiej a plany transformacji europejskiego sektora transportu. Perspektywa Polski
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2025.202.5Słowa kluczowe:
polityka transportowa, zrównoważony transport, europejski sektor transportuAbstrakt
Artykuł poświęcony jest prezentacji aktualnych założeń polityki Unii Europejskiej dotyczących transformacji europejskiego sektora transportu i związanego z nią rozwoju zrównoważonej i inteligentnej mobilności. W pierwszej części artykułu omówiono unijne plany rozwoju infrastruktury transportowej państw członkowskich. Następnie opisano główne inicjatywy Unii Europejskiej na rzecz rozwoju zrównoważonego transportu. Na koniec przedstawiono polskie regulacje prawne aktualnie obowiązujące w tym zakresie. Dokonana w artykule ocena unijnych planów transformacji europejskiego sektora transportowego potwierdziła potrzebę kontynuacji unijnych działań na rzecz wprowadzania modelu zrównoważonej i inteligentnej mobilności, szczególnie w kontekście planowanej dekarbonizacji transportu oraz wysiłków podejmowanych na rzecz osiągnięcia założonych przez Unię Europejską celów klimatycznych.
Downloads
Bibliografia
Dokumenty prawne
„Biała Księga”: Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu COM/2011/0144 końcowy.
„Gotowi na 55”: osiągnięcie unijnego celu klimatycznego na 2030 r. w drodze do neutralności klimatycznej, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM/2021/550 końcowy.
Europejski Zielony Ład, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM/2019/640 końcowy.
Plan inwestycyjny na rzecz zrównoważonej Europy. Plan inwestycyjny na rzecz Europejskiego Zielonego Ładu, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego
Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM/2020/21 końcowy. 5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1315/2013 w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1804 w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych i uchylenia dyrektywy 2014/94/UE.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1679 w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie stanu unijnego rynku transportu drogowego, COM/2014/0222 końcowy.
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.), Projekt z 14.02.2017 r. (2017), Ministerstwo Rozwoju.
Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności – europejski transport na drodze ku przyszłości, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM/2020/789 końcowy.
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Transportu do 2030 r. Projekt z 12.03.2019 r. (2019), Ministerstwo Infrastruktury.
Uchwała nr 218/2023 Rady Ministrów z dnia 14 listopada 2023 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Kolejowego do 2030 roku (z perspektywą do roku 2032).
Wydawnictwa zwarte
Baran, B., Szostak, E. (2022). Proces konwergencji w zakresie emisyjności i odnawialnych źródeł energii w Unii Europejskiej. W: Procesy konwergencji i dywergencji w Europie. Monografia jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Borowcowi (s. 163–183), E. Pancer-Cybulska, B. Baran, E. Szostak (red.). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Bartosiewicz, A., Szterlik, P. (2020). Poland on the New Silk Road. Current State and Perspectives. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Artykuły prasowe i okolicznościowe
Borkowski, P. (2021). Europejski Zielony Ład jako narzędzie modernizacji i legitymizacji projektu europejskiego, Sprawy Międzynarodowe, 74, s. 17–45.
Dyr, T. (2011). Europejska polityka transportowa na pierwszą połowę XXI wieku, Autobusy, 12, s. 20–29.
Fojud, M., Fojud, A. (2020). Rola węzła multimodalnego w kształtowaniu zrównoważonej mobilności i jakości życia w mieście średniej wielkości – studium przypadku Nysy, Problemy Kolejnictwa, 186, s. 29–42.
Gradowski, P. (2021). Wypełnienie wymagań interoperacyjności sieci kompleksowych, Zeszyty Naukowo-Techniczne SIiTK w Krakowie, 2, s. 159–172.
Kasztelan, A. (2022). Europejski Zielony Ład – wnioski dla Polski. Przegląd literatury, Facta Simonidis, 15, s. 203–221.
Koźlak, A. (2020). Mobility-as-a Service jako postęp w integracji transportu, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23, s. 7–17.
Motowidlak, U. (2019). Koncepcja public governance w polityce Unii Europejskiej na rzecz rozwoju konkurencyjnego i niskoemisyjnego transportu, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 166, s. 91–104.
Sydorów, M. (2023). Wyzwania zrównoważonej mobilności miejskiej na tle polityki miejskiej Unii Europejskiej: wybrane przykłady, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 26 (1), s. 9–21.
Wojtaszek, A. (2023). Inicjatywy transportowe Trójmorza i ich znaczenie dla Europy Środkowej i Unii Europejskiej, Polityka i Społeczeństwo, 3, s. 259–275.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
