Twórczy model biznesu w koncepcji gospodarki sieciowej
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2018.162.12Słowa kluczowe:
modele biznesu, gospodarka sieciowa, zarządzanie strategiczneAbstrakt
Nowoczesny wymiar prowadzenia biznesu otwiera nowe przestrzenie determinujące wysoką efektywność organizacji. W takich ramach kreowana jest twórczość organizacyjna, sprzyjająca tworzeniu twórczych modeli biznesu. Twórcze modele biznesu oparte są na permanentnym testowaniu i eksperymentowaniu a ich konfiguracja rozpościera nowe kierunki wzrostu i rozwoju przedsiębiorstw. Naturalnym środowiskiem konceptualizacji i operacjonalizacji twórczych modeli biznesu jest środowisko sieciowe. To w nim nakreśla się droga generowania nowych formuł generowania dochodów i zarysowuje się unikatowa propozycja wartości. Tak zaprezentowana zależność zachęca do tworzenia i aplikacyjności twórczych modeli biznesu. Artykułu ma na celu przedstawienie kluczowych założeń konstruowania i operacjonalizacji twórczych modeli biznesu osadzonych w koncepcji gospodarki sieciowej. Zakres artykułu obejmuje mechanizmy konfiguracji twórczych modeli biznesu wraz ze zdefiniowaniem kluczowych interfejsów zachodzących między modelem biznesu, a przestrzenią sieciową dla osiągania przez przedsiębiorstwa wysokiej efektywności w znacznie krótszej perspektywie czasowej. W artykule
postawiono tezę, iż źródłem osiągania przez przedsiębiorstwa wysokiej efektywności jest odpowiednie zaprojektowanie i dynamiczna implementacja twórczych modeli biznesu przedsiębiorstw zakorzenionych w sieci. Artykuł ma charakter teoriotwórczy i jest wynikiem obserwacji własnych autora artykułu oraz prowadzonych badań longitudinalnych modeli biznesu w latach 2007–2017 na terenie Polski.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
1. Amabile T. M., Creativity in Context, CO: Westview Boulder, 1996.
2. Azara G., Ciabuschi F., Organizational Innovation, Technological Innovation, and Export Performance: The Effects of Innovation Radicalness and Extensiveness, „International Business Review” 2017, no. 26, s. 324–336, http://dx.doi.org/10.1016/j.ibusrev.2016.09.002 (15.01.2018).
3. Barnett-Page E., Thomas J., Methods for the Synthesis of Qualitative Research: A Critical Review, „BMC Medical Research Methodology” 2009, vol. 9 (1).
4. Bratnicka K., Twórcza przedsiębiorczość organizacyjna, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015, nr 212.
5. Bratnicka-Myśliwiec K., Twórczość w przedsiębiorstwie, Perspektywa obustronności organizacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2017.
6. Chandy R. K., Tellis G. J., Organizing for Radical Product Innovation: The Overlooked Role of Willingness to Cannibalize, „Journal of Marketing Research” 1998, vol. 35 (4).
7. Chesbrough H., Business Model Innovation: Opportunities and Barriers, „Long Range Planning” 2010, no. 43, s. 354–363.
8. Czakon W., Metodyka systematycznego przeglądu literatury, „Przegląd Organizacji” 2011, nr 3, s. 57–61.
9. Czakon W., Obrazy sieci w zarządzaniu strategicznym, w: Strategie przedsiębiorstw w sieci, red. J. Szostak, „Zeszyty Naukowe Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie, Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu” 2017, no. 19, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Chorzów.
10. Damanpour F., Aravind D., Managerial Innovation: Conceptions, Processes, and Antecedents, „Management and Organization Review” 2011, vol. 8 (2), s. 423–454.
11. Day D. L., Raising Radicals: Different Processes for Championing Innovative Corporate Ventures, „Organization-Science” 1994, no. 5, s. 148–172.
12. Dixon-WoodsDebbie Cavers M., Agarwal S., Annandale E., Arthur A., Harvey J., Hsu R., Katbamna S., Olsen R., Smith L., Riley R., Sutton A. J., Conducting a Critical Interpretive Synthesis of the Literature on Access to Healthcare by Vulnerable Groups, „MC Medical Research Methodology” 2006, no. 6, s. 35, https://doi.org/10.1186/1471–2288–6–35 (15.01.2018).
13. Dyduch W., Twórcza strategia organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2013.
14. Foss N. J., Saebi T., Business Models and Business Model Innovation: Between Wicked and Paradigmatic Problems, „Long Range Planning” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.lrp.2017.07.006 (15.01.2018).
15. Green S., Gavin M., Aiman-Smith L., Assessing a Multidimensional Measure of Radical Technological Innovation, „IEEE Transactions on Engineering Management” 1995, vol. 42 (3), s. 203–214, http://dx.doi.org/10.1109/17.403738 (15.01.2018).
16. Gumusluoglu L., Ilsev A., Transformational Leadership, Creativity, and Organizational Innovation, „Journal of Business Research” 2009, no. 62.
17. Hacklin F. i in., Strategies for Business Model Innovation: How Firms Reel in Migrating Value, „Long Range Planning” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.lrp.2017.06.009 (15.01.2018).
18. Jabłoński A., Longitudinalne badania modeli biznesu przedsiębiorstw, „Zeszyty Naukowe UEK” 2016, nr 6 (954), s. 95–110, DOI: 10.15678/ZNUEK.2016.0954.0606.
19. Jabłoński A., Twórczy model biznesu – założenia metodologiczne, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, Gdańsk 2017, s. 27–43.
20. Joyce A., Paquin R. L., The Triple Layered Business Model Canvas: A Tool to Design More Sustainable Business Models, „Journal of Cleaner Production” 2016, no. 135, s. 1474–1486.
21. Kimberly J. R., Issues in the Design of Longitudinal Organizational Research, „Sociological Methods and Research” 1976, vol. 4.
22. Koch T., Windsperger J., Seeing Through the Network: Competitive Advantage in the Digital Economy, „Journal of Organization Design” 2017, https://doi.org/10.1186/s41469-017–0016‑z (15.01.2018).
23. Kollmann T., Christofor J., International Entrepreneurship in the Network Economy: Internationalization Propensity and the Role of Entrepreneurial Orientation, „Journal of International Entrepreneurship” 2014.
24. Lowe S., Business Network Becoming: Figurations of Time, Change and Process, „Industrial Marketing Management” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.indmarman.2017.10.012 (15.01.2018).
25. McDermott C., O’Connor G., Managing Radical Innovation: An Overview of Emergent Strategy Issues, „The Journal of Product Innovation Management” 2002, no. 19, s. 424–438.
26. Miles R. E., Miles G., Snow C. C., Blomqvist K., Rocha H., The I-form Organization, „California Management Review” 2009, vol. 51 (4), s. 60–76.
27. Möller K., Managing Business and Innovation Networks—From Strategic Nets to Business Fields and Ecosystems, „Industrial Marketing Management” 2017, https://doi.org/10.1016/j.indmarman. 2017.09.018 (15.01.2018).
28. Neumeyer X., Santos S. C., Sustainable Business Models, Venture Typologies, and Entrepreneurial Ecosystems: A Social Network Perspective, „Journal of Cleaner Production” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.08.216 (15.01.2018).
29. O’Connor G. C., McDermott C. M., The Human Side of Radical Innovation, „Journal of Product Innovation Management” 2004, no. 21, s. 11–30, doi:10.1016/j.jengtecman.2003.12.002.
30. Orlowska A., Mazur Z., Raguna M., Systematyczny przegląd literatury: Na czym polega i czym różni się od innych przeglądów, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2017, nr 7, s. 355, doi: 10.15503/onis2017.350.363, za: E. Barnett-Page, J. Thomas, Methods for the Synthesis of Qualitative Research: A Critical Review, „BMC Medical Research Methodology” 2009, vol. 9 (1).
31. Ozkan-Canbolat E. i in., An Alternative Forms of Organizing Business Model: A Model of Value Creater Networks, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 2014, no. 150, s. 77–87.
32. Palo T., Tähtinen J., Networked Business Model Development for Emerging Technology-Based Services, „Industrial Marketing Management” 2013, no. 42, s. 773–782, http://dx.doi.org/10.1016/j.indmarman.2013.05.015 (15.01.2018).
33. Patterson Ch., Individual and Organizational Creativity, 2016, http://www.innovation.cc/news/innovation-conference/patterson.pdf (15.01.2018).
34. Pihlajamaa M., Going the Extra Mile: Managing Individual Motivation in Radical Innovation Development, „Journal of Engineering and Technology Management” 2017, no. 43, s. 48–66, http://dx.doi.org/10.1016/j.jengtecman.2017.01.003 (15.01.2018).
35. Powell W. W., Neither Market Nor Hierarchy: Network Forms of Organization, „Research in Organizational Behavior” 1990, vol. 12.
36. Sainio L.‑M., Ritala P., Hurmelinna-Laukkanen P., Constituents of Radical Innovation – Exploring the Role of Strategic Orientations and Market Uncertainty, „Technovation” 2012, no. 32, s. 591–599, http://dx.doi.org/10.1016/j.technovation.2012.06.006 (15.01.2018).
37. Stańczyk-Hugiet E., Badania longitudinalne w zarządzaniu, czyli jak dostrzec prawidłowości w dynamice, „Organizacja i Kierowanie” 2014, nr 2, s. 52.
38. Stegmeier D., Innovations in Office Design: The Critical Influence Approach to Effective Work Environments, John Wiley & Sons, Hoboken, New Jork 2008.
39. Story V., O'Malley L., Hart S., Roles, Role Performance, and Radical Innovation Competences, „Industrial Marketing Management” 2011, no. 40, s. 952–966, doi:10.1016/j.indmarman. 2011.06.025.
40. Teece D. J., Business Models and Dynamic Capabilities, „Long Range Planning” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.lrp.2017.06.007 (15.01.2018).
41. Törnroos J.‑Å., Halinen A., Medlin C. J., Dimensions of Space in Business Network Research, „Industrial Marketing Management” 2017, no. 61, s. 10–19, http://dx.doi.org/10.1016/j.indmarman. 2016.06.008 (15.01.2018).
42. Woodman R. W., Sawyer J. E., Griffin R. W., Toward a Theory of Organizational Creativity, „The Academy of Management Review” 1993, vol. 18, no. 2, s. 293–321.
2. Azara G., Ciabuschi F., Organizational Innovation, Technological Innovation, and Export Performance: The Effects of Innovation Radicalness and Extensiveness, „International Business Review” 2017, no. 26, s. 324–336, http://dx.doi.org/10.1016/j.ibusrev.2016.09.002 (15.01.2018).
3. Barnett-Page E., Thomas J., Methods for the Synthesis of Qualitative Research: A Critical Review, „BMC Medical Research Methodology” 2009, vol. 9 (1).
4. Bratnicka K., Twórcza przedsiębiorczość organizacyjna, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015, nr 212.
5. Bratnicka-Myśliwiec K., Twórczość w przedsiębiorstwie, Perspektywa obustronności organizacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2017.
6. Chandy R. K., Tellis G. J., Organizing for Radical Product Innovation: The Overlooked Role of Willingness to Cannibalize, „Journal of Marketing Research” 1998, vol. 35 (4).
7. Chesbrough H., Business Model Innovation: Opportunities and Barriers, „Long Range Planning” 2010, no. 43, s. 354–363.
8. Czakon W., Metodyka systematycznego przeglądu literatury, „Przegląd Organizacji” 2011, nr 3, s. 57–61.
9. Czakon W., Obrazy sieci w zarządzaniu strategicznym, w: Strategie przedsiębiorstw w sieci, red. J. Szostak, „Zeszyty Naukowe Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie, Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu” 2017, no. 19, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Chorzów.
10. Damanpour F., Aravind D., Managerial Innovation: Conceptions, Processes, and Antecedents, „Management and Organization Review” 2011, vol. 8 (2), s. 423–454.
11. Day D. L., Raising Radicals: Different Processes for Championing Innovative Corporate Ventures, „Organization-Science” 1994, no. 5, s. 148–172.
12. Dixon-WoodsDebbie Cavers M., Agarwal S., Annandale E., Arthur A., Harvey J., Hsu R., Katbamna S., Olsen R., Smith L., Riley R., Sutton A. J., Conducting a Critical Interpretive Synthesis of the Literature on Access to Healthcare by Vulnerable Groups, „MC Medical Research Methodology” 2006, no. 6, s. 35, https://doi.org/10.1186/1471–2288–6–35 (15.01.2018).
13. Dyduch W., Twórcza strategia organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2013.
14. Foss N. J., Saebi T., Business Models and Business Model Innovation: Between Wicked and Paradigmatic Problems, „Long Range Planning” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.lrp.2017.07.006 (15.01.2018).
15. Green S., Gavin M., Aiman-Smith L., Assessing a Multidimensional Measure of Radical Technological Innovation, „IEEE Transactions on Engineering Management” 1995, vol. 42 (3), s. 203–214, http://dx.doi.org/10.1109/17.403738 (15.01.2018).
16. Gumusluoglu L., Ilsev A., Transformational Leadership, Creativity, and Organizational Innovation, „Journal of Business Research” 2009, no. 62.
17. Hacklin F. i in., Strategies for Business Model Innovation: How Firms Reel in Migrating Value, „Long Range Planning” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.lrp.2017.06.009 (15.01.2018).
18. Jabłoński A., Longitudinalne badania modeli biznesu przedsiębiorstw, „Zeszyty Naukowe UEK” 2016, nr 6 (954), s. 95–110, DOI: 10.15678/ZNUEK.2016.0954.0606.
19. Jabłoński A., Twórczy model biznesu – założenia metodologiczne, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, Gdańsk 2017, s. 27–43.
20. Joyce A., Paquin R. L., The Triple Layered Business Model Canvas: A Tool to Design More Sustainable Business Models, „Journal of Cleaner Production” 2016, no. 135, s. 1474–1486.
21. Kimberly J. R., Issues in the Design of Longitudinal Organizational Research, „Sociological Methods and Research” 1976, vol. 4.
22. Koch T., Windsperger J., Seeing Through the Network: Competitive Advantage in the Digital Economy, „Journal of Organization Design” 2017, https://doi.org/10.1186/s41469-017–0016‑z (15.01.2018).
23. Kollmann T., Christofor J., International Entrepreneurship in the Network Economy: Internationalization Propensity and the Role of Entrepreneurial Orientation, „Journal of International Entrepreneurship” 2014.
24. Lowe S., Business Network Becoming: Figurations of Time, Change and Process, „Industrial Marketing Management” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.indmarman.2017.10.012 (15.01.2018).
25. McDermott C., O’Connor G., Managing Radical Innovation: An Overview of Emergent Strategy Issues, „The Journal of Product Innovation Management” 2002, no. 19, s. 424–438.
26. Miles R. E., Miles G., Snow C. C., Blomqvist K., Rocha H., The I-form Organization, „California Management Review” 2009, vol. 51 (4), s. 60–76.
27. Möller K., Managing Business and Innovation Networks—From Strategic Nets to Business Fields and Ecosystems, „Industrial Marketing Management” 2017, https://doi.org/10.1016/j.indmarman. 2017.09.018 (15.01.2018).
28. Neumeyer X., Santos S. C., Sustainable Business Models, Venture Typologies, and Entrepreneurial Ecosystems: A Social Network Perspective, „Journal of Cleaner Production” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.08.216 (15.01.2018).
29. O’Connor G. C., McDermott C. M., The Human Side of Radical Innovation, „Journal of Product Innovation Management” 2004, no. 21, s. 11–30, doi:10.1016/j.jengtecman.2003.12.002.
30. Orlowska A., Mazur Z., Raguna M., Systematyczny przegląd literatury: Na czym polega i czym różni się od innych przeglądów, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2017, nr 7, s. 355, doi: 10.15503/onis2017.350.363, za: E. Barnett-Page, J. Thomas, Methods for the Synthesis of Qualitative Research: A Critical Review, „BMC Medical Research Methodology” 2009, vol. 9 (1).
31. Ozkan-Canbolat E. i in., An Alternative Forms of Organizing Business Model: A Model of Value Creater Networks, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 2014, no. 150, s. 77–87.
32. Palo T., Tähtinen J., Networked Business Model Development for Emerging Technology-Based Services, „Industrial Marketing Management” 2013, no. 42, s. 773–782, http://dx.doi.org/10.1016/j.indmarman.2013.05.015 (15.01.2018).
33. Patterson Ch., Individual and Organizational Creativity, 2016, http://www.innovation.cc/news/innovation-conference/patterson.pdf (15.01.2018).
34. Pihlajamaa M., Going the Extra Mile: Managing Individual Motivation in Radical Innovation Development, „Journal of Engineering and Technology Management” 2017, no. 43, s. 48–66, http://dx.doi.org/10.1016/j.jengtecman.2017.01.003 (15.01.2018).
35. Powell W. W., Neither Market Nor Hierarchy: Network Forms of Organization, „Research in Organizational Behavior” 1990, vol. 12.
36. Sainio L.‑M., Ritala P., Hurmelinna-Laukkanen P., Constituents of Radical Innovation – Exploring the Role of Strategic Orientations and Market Uncertainty, „Technovation” 2012, no. 32, s. 591–599, http://dx.doi.org/10.1016/j.technovation.2012.06.006 (15.01.2018).
37. Stańczyk-Hugiet E., Badania longitudinalne w zarządzaniu, czyli jak dostrzec prawidłowości w dynamice, „Organizacja i Kierowanie” 2014, nr 2, s. 52.
38. Stegmeier D., Innovations in Office Design: The Critical Influence Approach to Effective Work Environments, John Wiley & Sons, Hoboken, New Jork 2008.
39. Story V., O'Malley L., Hart S., Roles, Role Performance, and Radical Innovation Competences, „Industrial Marketing Management” 2011, no. 40, s. 952–966, doi:10.1016/j.indmarman. 2011.06.025.
40. Teece D. J., Business Models and Dynamic Capabilities, „Long Range Planning” 2017, http://dx.doi.org/10.1016/j.lrp.2017.06.007 (15.01.2018).
41. Törnroos J.‑Å., Halinen A., Medlin C. J., Dimensions of Space in Business Network Research, „Industrial Marketing Management” 2017, no. 61, s. 10–19, http://dx.doi.org/10.1016/j.indmarman. 2016.06.008 (15.01.2018).
42. Woodman R. W., Sawyer J. E., Griffin R. W., Toward a Theory of Organizational Creativity, „The Academy of Management Review” 1993, vol. 18, no. 2, s. 293–321.
Pobrania
Opublikowane
2019-08-07
Jak cytować
Jabłoński, A. (2019). Twórczy model biznesu w koncepcji gospodarki sieciowej. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (162), 175–192. https://doi.org/10.33119/SIP.2018.162.12
Numer
Dział
Dział główny
