Finansyzacja jako czynnik wpływający na zawłaszczanie wartości przez przedsiębiorstwa
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2018.160.5Słowa kluczowe:
zawłaszczanie wartości, finansyzacja, przedsiębiorstwoAbstrakt
Przedmiotem zainteresowania autora jest wpływ finansyzacji na zjawisko zawłaszczania wartości przez przedsiębiorstwa. Postawiono tezę, że finansyzacja wywołuje szereg zjawisk, z których część można nazwać zawłaszczaniem wartości. W artykule scharakteryzowano trzy podstawowe nurty wyróżniane w rozważaniach nad finansyzacją i omówiono wybrane zjawiska, o których można sądzić, że związane są z przejmowaniem przez przedsiębiorstwa nienależnej im z jakichś względów wartości. Biorąc pod uwagę zróżnicowaną terminologię używaną do opisu takich zjawisk, dokonano konceptualizacji pojęcia „zawłaszczanie wartości”, a także wskazano skutki zawłaszczania wartości dla odmiennych podmiotów. W celu potwierdzenia wspomnianej tezy zidentyfikowano formy zawłaszczania wartości, które mogą być wywołane przez poszczególne nurty finansyzacji. Analiza tych form pozwala stwierdzić, że finansyzacja, w szczególności nurt związany z wartością dla akcjonariuszy, istotnie przyczynia się do intensyfikacji zawłaszczania wartości.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Wydawnictwa zwarte
1. Aitken R., 2007, Performing Capital. Toward a Cultural Economy of Popular and Global
Finance, Palgrave Macmillan, New York
2. Borowiecki R., Czaja J., Jaki A., Kaczmarek J., Prewenda E., Konstanty A., 2001, Metody i procedury
szacowania wartości podmiotów gospodarczych oparte na statystyce matematycznej
i na oprogramowaniu komputerowym – zastosowanie w procesie zarządzania restrukturyzacją
przedsiębiorstw, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, TNOiK, Kraków
3. Chang H.‑J., 2013, 23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie, Wydawnictwo Krytyki Politycznej,
Warszawa
4. Crotty J., 2005, The Neoliberal Paradox: The Impact of Destructive Product Market Competition
and ‘Modern’ Financial Market on Nonfinancial Corporation Performance in the Neoliberal
Era, [w:] G. Epstein (red.) Financialization and the World Economy, Edward Elgar, Northampton
(MA)
5. Davis G. F., 2009, Managed by the Markets: How Finance Re-Shaped America, Oxford University
Press, Oxford
6. Dembinski P. H., 2011, Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu,
Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa
7. Dembinski P. H., 2012, Ethics and the Economy: A Tense Relationship, [w:] C. Cosgrove-Sacks,
P. H. Dembinski (red.), Trust and Ethics in Finance Innovative Ideas from the Robin Cosgrove
Prize, Globethics.net Global 6
8. Epstein G., 2005, Introduction: Financialization and the World Economy, [w:] G. Epstein (red.),
Financialization and the World Economy, Edward Elgar, Cheltenham (UK)
9. Epstein G., Jayadev A., 2005, The Rise of Rentier Incomes in OECD Countries: Financialization,
Central Bank Policy and Labor Solidarity, [w:] G. Epstein (red.), Financialization and the
World Economy, Edward Elgar, Northampton (MA)
10. Fischer T., 2011, Managing Value Capture. Empirical Analyses of Managerial Challengesin Capturing
Value, Dissertation Technische Universität, München
11. Fligstein N., 1990, The Transformation of Corporate Control, Cambridge University Press,
Cambridge
12. Gasparski W., 2004, Wykłady z etyki biznesu. Nowa edycja, Wydawnictwo Wyższej Szkoły
Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa
13. Gulski B., 2017, Zjawisko zawłaszczania wartości a zachowania obronne przedsiębiorstw,
Wydawnictwo UMCS, Lublin
14. Hirschman A. O., 1995, Lojalność, krytyka, rozstanie: reakcje na kryzys państwa, organizacji
i przedsiębiorstwa, Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa
15. Klimczak B., 1997, Etyczne otoczenie rynku kapitałowego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej
im. O. Langego, Wrocław
16. Martin R., 2002, Financialization of Daily Life, Temple University Press, Philadelphia
17. Piketty T., 2015, Kapitał w XXI wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
18. Rudniański J., 1983, Elementy prakseologicznej teorii walki. Z zagadnień kooperacji negatywnej,
Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
Artykuły prasowe i okolicznościowe
1. Blackburn R., 2006, Finance and the Fourth Dimension, „New Left Review”, no. 39
2. Błasiak W., 2010, Światowy kryzys gospodarczy a globalna akumulacja kapitału, „Contemporary
Economics”, vol. 4, no. 2
3. Boyer R., 2005, From Shareholder Value to CEO Power: The Paradox of the 1990s, „Competition
and Change”, no. 9
4. Cutler T., Waine B., 2001, Social Insecurity and the Retreat from Social Democracy: Occupational
Welfare in the Long Boom and Financialization, „Review of International Political
Economy”, no. 8
5. Dobbin F., Jung J., 2010, The Misapplication of Mr. Michael Jensen: How Agency Theory Brought
Down the Economy and Why It Might Again, „Research in the Sociology of Organizations”,
no. 30B
6. Dobrzyński M., 2011, Doktryna neoliberalna jako ideologia zarządzania, „Studia i Materiały”,
nr 1–2
7. Ellegard C., Medlin C. J., Geersbro J., 2014, Value appropriation in business exchange: literature
review and future research opportunities, „Journal of Business & Industrial Marketing”,
no. 29 (3)
8. Erturk I., Froud J., Johal S., Leaver A., Williams K., 2007a, Against Agency: A Positional Critique,
„Economy and Society”, no. 36
9. Erturk I., Froud J., Johal S., Leaver A., Williams K., 2007b, The Democratisation of Finance?
Promises, Outcomes and Conditions, „Review of International Political Economy”, no. 14
10. Grzeszak A., 2014, Pogromca uefek, „Polityka”, nr 32
11. Gulati R., Wang L. O., 2003, Size of the Pie and Share of the Pie: Implications of Network Embeddedness
and Business Relatedness for Value Creation and Value Appropriation in Joint Ventures,
[w:] V. Buskens, W. Raub, C. Snijders (red.), The Governance of Relations in Markets
and Organizations, „Research in the Sociology of Organizations”, vol. 20
12. Krippner G., 2005, The Financialization of the American Economy, „Socio-Economic Review”,
no. 3
13. Langley P., 2007, The Uncertain Subjects of Anglo-American Financialization, „Cultural Critique”,
no. 65
14. Lazonick W., O’Sullivan M., 2000, Maximising Shareholder Value: A New Ideology for Corporate
Governance, „Economy & Society”, no. 29
15. Lazonick W., 2010, Innovative Business Models and Varieties of Capitalism: Financialization
of the U. S. Corporation, „Business History Review”, no. 84
16. Lin K.‑H, Tomaskovic-Devey D., 2013, Financialization and U. S. Income Inequality, 1970– 2008,
„American Journal of Sociology”, no. 118
17. Mączyńska E., 2013, Łamane obietnice jako syndrom nieładu instytucjonalnego, „Zeszyty
Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 766, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”,
nr 62
18. Milberg W., 2008, Shifting Sources and Uses of Profits: Sustaining US Financialization with
Global Value Chains, „Economy and Society”, no. 37
19. Nolke A., Perry J., 2007, The Power of Transnational Private Governance: Financialization and
the IASB, „Business and Politics” vol. 9, no. 3
20. Orhangazi O., 2008, Financialisation and Capital Accumulation in the Non-Financial Corporate
Sector: A Theoretical and Empirical Investigation on the US Economy: 1973–2003, „Cambridge
Journal of Economics”, no. 32
21. Raynor M. E., Mumtaz E. M., 2013, Three Rules for Making a Company Truly Great, „Harvard
Business Review”, vol. 91 (4)
22. Stockhammer E., 2012, Financialization, Income Distribution and the Crisis, „Investigacion
Economica”, vol. LXXI
23. Strebel P., Cantale S., 2014, Is Your Company Addicted to Value Extraction?, „Sloan Management
Review”, no. 55
24. Widmer F., 2011, Institutional Investors, Corporate Elites and the Building of a Market for Corporate
Control, „Socio-Economic Review”, no. 9
25. Zwan van der N., 2014, Making sense of financialization, „Socio-Economic Review”, no. 12
26. Verdin P., Tackx K., 2015, Are You Creating or Capturing Value? A dynamic framework for sustainable
strategy, „M-RCBG Associate Working Paper Series”, no. 36
Materiały internetowe
1. M. Hoefle, 2017, Value Extraction or Value Creation, Two opposing economic practices, http://
www.managerism.org/, dostęp 21.02.2017
1. Aitken R., 2007, Performing Capital. Toward a Cultural Economy of Popular and Global
Finance, Palgrave Macmillan, New York
2. Borowiecki R., Czaja J., Jaki A., Kaczmarek J., Prewenda E., Konstanty A., 2001, Metody i procedury
szacowania wartości podmiotów gospodarczych oparte na statystyce matematycznej
i na oprogramowaniu komputerowym – zastosowanie w procesie zarządzania restrukturyzacją
przedsiębiorstw, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, TNOiK, Kraków
3. Chang H.‑J., 2013, 23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie, Wydawnictwo Krytyki Politycznej,
Warszawa
4. Crotty J., 2005, The Neoliberal Paradox: The Impact of Destructive Product Market Competition
and ‘Modern’ Financial Market on Nonfinancial Corporation Performance in the Neoliberal
Era, [w:] G. Epstein (red.) Financialization and the World Economy, Edward Elgar, Northampton
(MA)
5. Davis G. F., 2009, Managed by the Markets: How Finance Re-Shaped America, Oxford University
Press, Oxford
6. Dembinski P. H., 2011, Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu,
Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa
7. Dembinski P. H., 2012, Ethics and the Economy: A Tense Relationship, [w:] C. Cosgrove-Sacks,
P. H. Dembinski (red.), Trust and Ethics in Finance Innovative Ideas from the Robin Cosgrove
Prize, Globethics.net Global 6
8. Epstein G., 2005, Introduction: Financialization and the World Economy, [w:] G. Epstein (red.),
Financialization and the World Economy, Edward Elgar, Cheltenham (UK)
9. Epstein G., Jayadev A., 2005, The Rise of Rentier Incomes in OECD Countries: Financialization,
Central Bank Policy and Labor Solidarity, [w:] G. Epstein (red.), Financialization and the
World Economy, Edward Elgar, Northampton (MA)
10. Fischer T., 2011, Managing Value Capture. Empirical Analyses of Managerial Challengesin Capturing
Value, Dissertation Technische Universität, München
11. Fligstein N., 1990, The Transformation of Corporate Control, Cambridge University Press,
Cambridge
12. Gasparski W., 2004, Wykłady z etyki biznesu. Nowa edycja, Wydawnictwo Wyższej Szkoły
Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa
13. Gulski B., 2017, Zjawisko zawłaszczania wartości a zachowania obronne przedsiębiorstw,
Wydawnictwo UMCS, Lublin
14. Hirschman A. O., 1995, Lojalność, krytyka, rozstanie: reakcje na kryzys państwa, organizacji
i przedsiębiorstwa, Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa
15. Klimczak B., 1997, Etyczne otoczenie rynku kapitałowego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej
im. O. Langego, Wrocław
16. Martin R., 2002, Financialization of Daily Life, Temple University Press, Philadelphia
17. Piketty T., 2015, Kapitał w XXI wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
18. Rudniański J., 1983, Elementy prakseologicznej teorii walki. Z zagadnień kooperacji negatywnej,
Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
Artykuły prasowe i okolicznościowe
1. Blackburn R., 2006, Finance and the Fourth Dimension, „New Left Review”, no. 39
2. Błasiak W., 2010, Światowy kryzys gospodarczy a globalna akumulacja kapitału, „Contemporary
Economics”, vol. 4, no. 2
3. Boyer R., 2005, From Shareholder Value to CEO Power: The Paradox of the 1990s, „Competition
and Change”, no. 9
4. Cutler T., Waine B., 2001, Social Insecurity and the Retreat from Social Democracy: Occupational
Welfare in the Long Boom and Financialization, „Review of International Political
Economy”, no. 8
5. Dobbin F., Jung J., 2010, The Misapplication of Mr. Michael Jensen: How Agency Theory Brought
Down the Economy and Why It Might Again, „Research in the Sociology of Organizations”,
no. 30B
6. Dobrzyński M., 2011, Doktryna neoliberalna jako ideologia zarządzania, „Studia i Materiały”,
nr 1–2
7. Ellegard C., Medlin C. J., Geersbro J., 2014, Value appropriation in business exchange: literature
review and future research opportunities, „Journal of Business & Industrial Marketing”,
no. 29 (3)
8. Erturk I., Froud J., Johal S., Leaver A., Williams K., 2007a, Against Agency: A Positional Critique,
„Economy and Society”, no. 36
9. Erturk I., Froud J., Johal S., Leaver A., Williams K., 2007b, The Democratisation of Finance?
Promises, Outcomes and Conditions, „Review of International Political Economy”, no. 14
10. Grzeszak A., 2014, Pogromca uefek, „Polityka”, nr 32
11. Gulati R., Wang L. O., 2003, Size of the Pie and Share of the Pie: Implications of Network Embeddedness
and Business Relatedness for Value Creation and Value Appropriation in Joint Ventures,
[w:] V. Buskens, W. Raub, C. Snijders (red.), The Governance of Relations in Markets
and Organizations, „Research in the Sociology of Organizations”, vol. 20
12. Krippner G., 2005, The Financialization of the American Economy, „Socio-Economic Review”,
no. 3
13. Langley P., 2007, The Uncertain Subjects of Anglo-American Financialization, „Cultural Critique”,
no. 65
14. Lazonick W., O’Sullivan M., 2000, Maximising Shareholder Value: A New Ideology for Corporate
Governance, „Economy & Society”, no. 29
15. Lazonick W., 2010, Innovative Business Models and Varieties of Capitalism: Financialization
of the U. S. Corporation, „Business History Review”, no. 84
16. Lin K.‑H, Tomaskovic-Devey D., 2013, Financialization and U. S. Income Inequality, 1970– 2008,
„American Journal of Sociology”, no. 118
17. Mączyńska E., 2013, Łamane obietnice jako syndrom nieładu instytucjonalnego, „Zeszyty
Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 766, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”,
nr 62
18. Milberg W., 2008, Shifting Sources and Uses of Profits: Sustaining US Financialization with
Global Value Chains, „Economy and Society”, no. 37
19. Nolke A., Perry J., 2007, The Power of Transnational Private Governance: Financialization and
the IASB, „Business and Politics” vol. 9, no. 3
20. Orhangazi O., 2008, Financialisation and Capital Accumulation in the Non-Financial Corporate
Sector: A Theoretical and Empirical Investigation on the US Economy: 1973–2003, „Cambridge
Journal of Economics”, no. 32
21. Raynor M. E., Mumtaz E. M., 2013, Three Rules for Making a Company Truly Great, „Harvard
Business Review”, vol. 91 (4)
22. Stockhammer E., 2012, Financialization, Income Distribution and the Crisis, „Investigacion
Economica”, vol. LXXI
23. Strebel P., Cantale S., 2014, Is Your Company Addicted to Value Extraction?, „Sloan Management
Review”, no. 55
24. Widmer F., 2011, Institutional Investors, Corporate Elites and the Building of a Market for Corporate
Control, „Socio-Economic Review”, no. 9
25. Zwan van der N., 2014, Making sense of financialization, „Socio-Economic Review”, no. 12
26. Verdin P., Tackx K., 2015, Are You Creating or Capturing Value? A dynamic framework for sustainable
strategy, „M-RCBG Associate Working Paper Series”, no. 36
Materiały internetowe
1. M. Hoefle, 2017, Value Extraction or Value Creation, Two opposing economic practices, http://
www.managerism.org/, dostęp 21.02.2017
Pobrania
Opublikowane
2018-08-19
Jak cytować
Gulski, B. (2018). Finansyzacja jako czynnik wpływający na zawłaszczanie wartości przez przedsiębiorstwa. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (160), 79–97. https://doi.org/10.33119/SIP.2018.160.5
Numer
Dział
Dział główny
