Lęk technologiczny jako patologia organizacyjna w dobie czwartej rewolucji przemysłowej
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2019.175.10Słowa kluczowe:
lęk technologiczny, patologia organizacji, Przemysł 4.0, czwarta rewolucja przemysłowaAbstrakt
Jednym z kluczowych zagadnień poruszanych w rozważaniach na temat wewnętrznych uwarunkowań funkcjonowania przedsiębiorstw są patologie organizacyjne. W obszarze zainteresowania badaczy szczególnie widoczne są zachowania i mechanizmy dysfunkcyjne, nieefektywne, destrukcyjne oraz destabilizujące, obserwowane w stopniu, który można uznać za „patologiczny”. W dobie czwartej rewolucji przemysłowej, która stopniowo wymusza na przedsiębiorstwach wdrożenie zaawansowanych maszyn i technologii oraz ich integrację z ludźmi, tworząc cyberfizyczną rzeczywistość, zauważalnych jest wiele zjawisk wewnętrznych, utrudniających przejście przez proces transformacji. Ograniczenia te mogą przyjmować charakter trwałego „lęku”, mającego cechy charakterystyczne dla patologii organizacyjnych. W artykule, na podstawie analizy wyników badań wtórnych, podjęto próbę konceptuali- zacji lęku technologicznego, wskazując na jego wieloaspektowość oraz złożoność, a także znaczenie dla wyborów strategicznych przedsiębiorstw.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
1. Allende M.M., Ruiz-Martina C., Lopez-Paredesa A., Riosa J.M.P. [2017], Aligning Organiza- tional Pathologies and Organizational Resilience Indicators, „International Journal of Produc- tion Management and Engineering”, 5(2), s. 107-116.
2. Bader F., Rahimifard S. [2018], Challenges for Industrial Robot Applications in Food Manufac- turing, ISCSIC'18 Proceedings of the 2nd International Symposium on Computer Science and Intelligent Control, Stockholm, Sweden, 21-23 rd September, Article no. 37.
3. De Sousa Jabbour A.B.L., Jabbour C.J.C., Foropon C., Godinho F.M. [2018], When Titans Meet - Can Industry 4.0 Revolutionise the Environmentally-Sustainable Manufacturing Wave? The Role of Critical Success Factors, „Technological Forecasting and Social Change”, 132.
4. Deloitte [2018], The Industry 4.0 Paradox. Overcoming Disconnects on the Path to Digital Transformation, Deloitte Development LLC.
5. Forstner L., Dummler M. [2014], Integrierte Wertschopfungsnetz-werke - Chancen und Poten- ziale durch Industrie 4.0, „Elektrotechnik & Informationstechnik”, 131(7), s. 199-201.
6. Ghobakhloo M. [2018]. The Future of Manufacturing Industry: A Strategic Roadmap Toward Industry 4.0, „Journal of Manufacturing Technology Management”, 29(6), s. 910-936.
7. Hagel J., Brown J.S., Samoylova T., Lui M. [2013], From Exponential Technologies to Exponen- tial Innovation, „Deloitte Insights”, October.
8. Hecklau F., Galeitzke M., Flachs S., Kohl H. [2016], Holistic Approach for Human Resource Management in Industry 4.0, „Procedia CIRP”, 54, s. 1-6.
9. Issa A., Hatiboglu B., Bildstein A., Bauernhansl T. [2018], Industrie 4.0 Roadmap: Framework for Digital Transformation Based on the Concepts of Capability Maturity and Alignment, „Pro- cedia CIRP”, 72, s. 973-978.
10. Khasawneh O.Y. [2018a], Technophobia without Boarders: The Influence of Technophobia and Emotional Intelligence on Technology Acceptance and the Moderating Influence of Organiza- tional Climate, „Computers in Human Behavior”, 88, s. 210-218.
11. Khasawneh O.Y. [2018b], Technophobia: Examining its Hidden Factors and DefiningIt. Tech-nology in Society, „Technology in Society”, 54, s. 93-100.
12. Kieżun W. [2012], Patologia transformacji, Poltext, Warszawa.
13. Koźmiński A.K. [2004], Zarządzanie w warunkach niepewności. Podręcznik dla zaawansowa¬nych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
14. Liao Y., Deschamps F., Loures E.R., Ramos, L.F.P. [2017], Past, Present and Future of Industry 4.0 - a Systematic Literature Review and Research Agenda Proposal, „International Journal of Production Research”, 55(12), s. 3609-3629.
15. Lu Y. [2017], Industry 4.0: A Survey on Technologies, Applications and Open Research Issues, „Journal of Industrial Information Integration”, 6, s. 1-10.
16. Martinez-Corcoles M., Teichmann M., Murdvee M. [2017], Assessing Technophobia and Techno- philia: Development and Validation of a Questionnaire, „Technology in Society”, 51, s. 183-188.
17. McMillan C., Overall J. [2016], Wicked Problems: TurningStrategic Management Upside Down, „Journal of Business Strategy”, 37(1), s. 34-43.
18. Miller D. [1988], Organizational Pathology and Industrial Crisis, „Organization & Environ- ment”, 2(1), s. 65-74.
19. Młody M., Weinert A. [2019], Industry 4.0 in Poland: A Systematic Literature Review and Future Research Directions, Springer Proceedings in Business and Economics „Contemporary problems and challenges in cooperation and coopetition in the age of Industry 4.0” (w pro-cesie publikacyjnym).
20. Muller J., Dotzau V., Voigt K.I. [2017], Industry 4.0 and Its Impact on Reshoring Deci- sions of German Manufacturing Enterprises, w: Supply Management Research, red. C. Bode, R. Bogaschewsky, M. Ebig, R. Lasch, W. Stolzle, Advanced Studies in Supply Management, s. 165-179, https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-658-18632-6
21. Oesterreich T.D., Teuteberg F. [2016], Understanding the Implications of Digitisation and Auto- mation in the Context of Industry 4.0: A Triangulation Approach and Elements of a Research Agenda for the Construction Industry, „Computers in Industry”, 83, s. 121-139.
22. Osiceanu M.E. [2015], Psychological Implications of Modern Technologies: “Technofobia” versus “Technophilia”, „Procedia - Social and Behavioral Sciences”, 180, s. 1137-1144.
23. Pasieczny J. [2013], Patologie w zarządzaniu, w: Zarządzanie. Tradycja i nowoczesność, red. J. Bogdanienko, W. Piotrowski, PWE, Warszawa.
24. Pasieczny J. [2015], Obszary i źródła patologii organizacyjnych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: „Organizacja i Zarządzanie”, 83, s. 529-538.
25. Pasieczny J., Glinka B. [2016], Obszary dysfunkcji organizacyjnych, „Zeszyty Naukowe. Orga¬nizacja i Zarządzanie”, Politechnika Śląska, 93, s. 405-414.
26. Perlow L.A., Okhuysen G.A., Repenning N.P. [2002], The Speed Trap: Exploring the Relaio- ship Between Decision Making and Temporal Context, „Academy of Management Journal”, 45(5), s. 931-955.
27. Saatęioglu O.Y., Ozispa N., Kok G.T. [2019], Scrutinizing the Barriers That Impede Industry 4.0 Projects: A Country-Wide Analysisfor Turkey, w: Agile Approachesfor Successfully Mana- ging and Executing Projects in the Fourth Industrial Revolution, red. H.B. Bolat, G.T. Temur, IGI Global.
28. Show-Hui H., Wen-Kai H. [2010], The Acceptance of Workplace Users for a New IT with Man- datory Use, „Asia Pacific Management Review”, 15(4), s. 549-565.
29. Sinkovics R.R., Stottinger B., Schlegelmilch B.B., Ram S. [2002], Reluctance to Use Technology Related Products: Development of a Technophobia Scale, „Thunderbird International Business Review”, 44(4), s. 477-494.
30. Stocki R. [2005], Patologie organizacyjne - diagnoza i interwencje, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
31. Stocki R. [2013], Diagnoza organizacji od A do Z: praktyczny podręcznik diagnozy dla konsul-tantów, trenerów i menedżerów, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
32. Urbanowska-Sojkin E. [2017], Wybory strategiczne w przedsiębiorstwach z perspektywy teorii strukturacji, „Studia Oeconomica Posnaniensia”, 5(9), s. 157-173.
33. Walendowski J., Kroll H., Schnabl E. [2016], Regional Innovation Monitor Plus 2016: Thema- tic Paper 3 - Industry 4.0, Technopolis.
34. Wilkinson I. [2008], W stronę socjologicznej konceptualizacji problemu lęku, w: Socjologia codzienności, red. P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Wydawnictwo „Znak”, Kraków.
Źródła internetowe
1. ABB/Computerworld [2019], W drodze ku Gospodarce 4.0., https://www.computerworld.pl/ whitepaperZ3088-W-drodze-ku-gospodarce-4-0.html
2. Astor [2016], Przemysł 4.0. Rewolucja już tu jest. Co o niej wiesz?, Astor Whitepaper, https:// www.astor.com.pl/images/Industry_4-0_Przemysl_4-0/ASTOR_przemysl4_whitepaper.pdf
3. Astor [2017], Inżynierowie Przemysłu 4.0 (nie) gotowi do zmian, Astor Whitepaper, https:// www.astor.com.pl/images/Industry_4-0_Przemysl_4-0/ASTOR_Inzynierowie_4.0_white- paper.pdf
4. BCG 2016 [2016], Przemysł 4.0 PL, Szansa czy zagrożenie dla rozwoju innowacyjnej gospo¬darki?, Boston Consulting Group, https://docplayer.pl/24443942-Przemysl-4-0-pl-szansa- -czy-zagrozenie-dla-rozwoju-innowacyjnej-gospodarki.html
5. BITKOM, VDMA, ZVEI [2013], Securing the Future of German Manufacturing Industry Recommendations for Implementing the Strategic Initiative Industrie 4.0, https://www.din.de/ blob/76902/e8cac883f42bf28536 e7e8165993f1fd/recommendations-for-implementing-in- dustry-4-0-data.pdf
6. Dekier Ł., Wyżykowski M. [2018], Wyzwania polskich przedsiębiorstw w erze Industry 4.0, ASD Consuling, https://asdconsulting.pl/wp-content/uploads/2018/06/Raport-ASD-06-2018.pdf
7. European Parliament [2016], Industry 4.0 Analytical Study. European Parliament’s Committee on Industry, Research and Energy, ITRE Committee, http://www.europarl.europa.eu/RegData/ etudes/STUD/2016/ 570007/IPOL_STU (2016) 570007_EN.pdf
8. Hicron/Computerworld [2018], Cyfrowa transformacja w polskich firmach. Ewolucja tech-nologiczna czy rewolucyjne zmiany w biznesie, https://www.computerworld.pl/whitepaper/ 3084-Cyfrowa-transformacja-w-polskich-firmach-Ewolucja-technologiczna-czy-rewolucyj- ne-zmiany-w-biznesie.html
9. McKinsey Digital [2016], Industry 4.0 After the Initial Hype Where Manufacturers are Finding Value and How the Can Capture It, https://www.mckinsey.com
10. Pierre Audoin Consultants [2015], ITInnovation Readiness Index 2015, http://www.freuden- berg-it.com/de/it-innovation-readiness-index-2015/ teil -1-2015.html
11. Polski Przemysł 4.0 [2018], Raport specjalny, Magazyn Gospodarczy Nowy Przemysł, https:// www.wnp.pl
12. PwC [2016], Industry 4.0: Building the Digital Enterprise. 2016 Global Industry 4.0 Survey, PwC, https://www.pwc.com/gx/en/industries/industries-4.0/landing-page/industry-4.0-buil- ding-your-digital-enterprise-april-2016.pd
13. PwC [2017], Przemysł 4.0 czyli wyzwania współczesnej produkcji, PwC Polska, https://www. pwc.pl/pl/publikacje/2017/przemysl-4-0.html
14. Smart Industry Polska [2017], Adaptacja innowacji w działalności mikro oraz małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych w Polsce. Raport z badań, Ministerstwo Rozwoju / Siemens Sp. z o.o., Warszawa, https://publikacje.siemens-info.com/
15. Smart Industry Polska [2018], Innowacyjność w sektorze mikro oraz małych i średnich przed-siębiorstw produkcyjnych w Polsce. Raport z badań, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Tech-nologii / Siemens, Warszawa https://publikacje.siemens-info.com/
16. WEF [2016], The Future of Jobs Employment, Skills, and Workforce Strategy for the Fourth Indu- strial Revolution, World Economic Forum, Global Challenge Insight Report, http://www3. weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs.pdf
2. Bader F., Rahimifard S. [2018], Challenges for Industrial Robot Applications in Food Manufac- turing, ISCSIC'18 Proceedings of the 2nd International Symposium on Computer Science and Intelligent Control, Stockholm, Sweden, 21-23 rd September, Article no. 37.
3. De Sousa Jabbour A.B.L., Jabbour C.J.C., Foropon C., Godinho F.M. [2018], When Titans Meet - Can Industry 4.0 Revolutionise the Environmentally-Sustainable Manufacturing Wave? The Role of Critical Success Factors, „Technological Forecasting and Social Change”, 132.
4. Deloitte [2018], The Industry 4.0 Paradox. Overcoming Disconnects on the Path to Digital Transformation, Deloitte Development LLC.
5. Forstner L., Dummler M. [2014], Integrierte Wertschopfungsnetz-werke - Chancen und Poten- ziale durch Industrie 4.0, „Elektrotechnik & Informationstechnik”, 131(7), s. 199-201.
6. Ghobakhloo M. [2018]. The Future of Manufacturing Industry: A Strategic Roadmap Toward Industry 4.0, „Journal of Manufacturing Technology Management”, 29(6), s. 910-936.
7. Hagel J., Brown J.S., Samoylova T., Lui M. [2013], From Exponential Technologies to Exponen- tial Innovation, „Deloitte Insights”, October.
8. Hecklau F., Galeitzke M., Flachs S., Kohl H. [2016], Holistic Approach for Human Resource Management in Industry 4.0, „Procedia CIRP”, 54, s. 1-6.
9. Issa A., Hatiboglu B., Bildstein A., Bauernhansl T. [2018], Industrie 4.0 Roadmap: Framework for Digital Transformation Based on the Concepts of Capability Maturity and Alignment, „Pro- cedia CIRP”, 72, s. 973-978.
10. Khasawneh O.Y. [2018a], Technophobia without Boarders: The Influence of Technophobia and Emotional Intelligence on Technology Acceptance and the Moderating Influence of Organiza- tional Climate, „Computers in Human Behavior”, 88, s. 210-218.
11. Khasawneh O.Y. [2018b], Technophobia: Examining its Hidden Factors and DefiningIt. Tech-nology in Society, „Technology in Society”, 54, s. 93-100.
12. Kieżun W. [2012], Patologia transformacji, Poltext, Warszawa.
13. Koźmiński A.K. [2004], Zarządzanie w warunkach niepewności. Podręcznik dla zaawansowa¬nych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
14. Liao Y., Deschamps F., Loures E.R., Ramos, L.F.P. [2017], Past, Present and Future of Industry 4.0 - a Systematic Literature Review and Research Agenda Proposal, „International Journal of Production Research”, 55(12), s. 3609-3629.
15. Lu Y. [2017], Industry 4.0: A Survey on Technologies, Applications and Open Research Issues, „Journal of Industrial Information Integration”, 6, s. 1-10.
16. Martinez-Corcoles M., Teichmann M., Murdvee M. [2017], Assessing Technophobia and Techno- philia: Development and Validation of a Questionnaire, „Technology in Society”, 51, s. 183-188.
17. McMillan C., Overall J. [2016], Wicked Problems: TurningStrategic Management Upside Down, „Journal of Business Strategy”, 37(1), s. 34-43.
18. Miller D. [1988], Organizational Pathology and Industrial Crisis, „Organization & Environ- ment”, 2(1), s. 65-74.
19. Młody M., Weinert A. [2019], Industry 4.0 in Poland: A Systematic Literature Review and Future Research Directions, Springer Proceedings in Business and Economics „Contemporary problems and challenges in cooperation and coopetition in the age of Industry 4.0” (w pro-cesie publikacyjnym).
20. Muller J., Dotzau V., Voigt K.I. [2017], Industry 4.0 and Its Impact on Reshoring Deci- sions of German Manufacturing Enterprises, w: Supply Management Research, red. C. Bode, R. Bogaschewsky, M. Ebig, R. Lasch, W. Stolzle, Advanced Studies in Supply Management, s. 165-179, https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-658-18632-6
21. Oesterreich T.D., Teuteberg F. [2016], Understanding the Implications of Digitisation and Auto- mation in the Context of Industry 4.0: A Triangulation Approach and Elements of a Research Agenda for the Construction Industry, „Computers in Industry”, 83, s. 121-139.
22. Osiceanu M.E. [2015], Psychological Implications of Modern Technologies: “Technofobia” versus “Technophilia”, „Procedia - Social and Behavioral Sciences”, 180, s. 1137-1144.
23. Pasieczny J. [2013], Patologie w zarządzaniu, w: Zarządzanie. Tradycja i nowoczesność, red. J. Bogdanienko, W. Piotrowski, PWE, Warszawa.
24. Pasieczny J. [2015], Obszary i źródła patologii organizacyjnych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: „Organizacja i Zarządzanie”, 83, s. 529-538.
25. Pasieczny J., Glinka B. [2016], Obszary dysfunkcji organizacyjnych, „Zeszyty Naukowe. Orga¬nizacja i Zarządzanie”, Politechnika Śląska, 93, s. 405-414.
26. Perlow L.A., Okhuysen G.A., Repenning N.P. [2002], The Speed Trap: Exploring the Relaio- ship Between Decision Making and Temporal Context, „Academy of Management Journal”, 45(5), s. 931-955.
27. Saatęioglu O.Y., Ozispa N., Kok G.T. [2019], Scrutinizing the Barriers That Impede Industry 4.0 Projects: A Country-Wide Analysisfor Turkey, w: Agile Approachesfor Successfully Mana- ging and Executing Projects in the Fourth Industrial Revolution, red. H.B. Bolat, G.T. Temur, IGI Global.
28. Show-Hui H., Wen-Kai H. [2010], The Acceptance of Workplace Users for a New IT with Man- datory Use, „Asia Pacific Management Review”, 15(4), s. 549-565.
29. Sinkovics R.R., Stottinger B., Schlegelmilch B.B., Ram S. [2002], Reluctance to Use Technology Related Products: Development of a Technophobia Scale, „Thunderbird International Business Review”, 44(4), s. 477-494.
30. Stocki R. [2005], Patologie organizacyjne - diagnoza i interwencje, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
31. Stocki R. [2013], Diagnoza organizacji od A do Z: praktyczny podręcznik diagnozy dla konsul-tantów, trenerów i menedżerów, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
32. Urbanowska-Sojkin E. [2017], Wybory strategiczne w przedsiębiorstwach z perspektywy teorii strukturacji, „Studia Oeconomica Posnaniensia”, 5(9), s. 157-173.
33. Walendowski J., Kroll H., Schnabl E. [2016], Regional Innovation Monitor Plus 2016: Thema- tic Paper 3 - Industry 4.0, Technopolis.
34. Wilkinson I. [2008], W stronę socjologicznej konceptualizacji problemu lęku, w: Socjologia codzienności, red. P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Wydawnictwo „Znak”, Kraków.
Źródła internetowe
1. ABB/Computerworld [2019], W drodze ku Gospodarce 4.0., https://www.computerworld.pl/ whitepaperZ3088-W-drodze-ku-gospodarce-4-0.html
2. Astor [2016], Przemysł 4.0. Rewolucja już tu jest. Co o niej wiesz?, Astor Whitepaper, https:// www.astor.com.pl/images/Industry_4-0_Przemysl_4-0/ASTOR_przemysl4_whitepaper.pdf
3. Astor [2017], Inżynierowie Przemysłu 4.0 (nie) gotowi do zmian, Astor Whitepaper, https:// www.astor.com.pl/images/Industry_4-0_Przemysl_4-0/ASTOR_Inzynierowie_4.0_white- paper.pdf
4. BCG 2016 [2016], Przemysł 4.0 PL, Szansa czy zagrożenie dla rozwoju innowacyjnej gospo¬darki?, Boston Consulting Group, https://docplayer.pl/24443942-Przemysl-4-0-pl-szansa- -czy-zagrozenie-dla-rozwoju-innowacyjnej-gospodarki.html
5. BITKOM, VDMA, ZVEI [2013], Securing the Future of German Manufacturing Industry Recommendations for Implementing the Strategic Initiative Industrie 4.0, https://www.din.de/ blob/76902/e8cac883f42bf28536 e7e8165993f1fd/recommendations-for-implementing-in- dustry-4-0-data.pdf
6. Dekier Ł., Wyżykowski M. [2018], Wyzwania polskich przedsiębiorstw w erze Industry 4.0, ASD Consuling, https://asdconsulting.pl/wp-content/uploads/2018/06/Raport-ASD-06-2018.pdf
7. European Parliament [2016], Industry 4.0 Analytical Study. European Parliament’s Committee on Industry, Research and Energy, ITRE Committee, http://www.europarl.europa.eu/RegData/ etudes/STUD/2016/ 570007/IPOL_STU (2016) 570007_EN.pdf
8. Hicron/Computerworld [2018], Cyfrowa transformacja w polskich firmach. Ewolucja tech-nologiczna czy rewolucyjne zmiany w biznesie, https://www.computerworld.pl/whitepaper/ 3084-Cyfrowa-transformacja-w-polskich-firmach-Ewolucja-technologiczna-czy-rewolucyj- ne-zmiany-w-biznesie.html
9. McKinsey Digital [2016], Industry 4.0 After the Initial Hype Where Manufacturers are Finding Value and How the Can Capture It, https://www.mckinsey.com
10. Pierre Audoin Consultants [2015], ITInnovation Readiness Index 2015, http://www.freuden- berg-it.com/de/it-innovation-readiness-index-2015/ teil -1-2015.html
11. Polski Przemysł 4.0 [2018], Raport specjalny, Magazyn Gospodarczy Nowy Przemysł, https:// www.wnp.pl
12. PwC [2016], Industry 4.0: Building the Digital Enterprise. 2016 Global Industry 4.0 Survey, PwC, https://www.pwc.com/gx/en/industries/industries-4.0/landing-page/industry-4.0-buil- ding-your-digital-enterprise-april-2016.pd
13. PwC [2017], Przemysł 4.0 czyli wyzwania współczesnej produkcji, PwC Polska, https://www. pwc.pl/pl/publikacje/2017/przemysl-4-0.html
14. Smart Industry Polska [2017], Adaptacja innowacji w działalności mikro oraz małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych w Polsce. Raport z badań, Ministerstwo Rozwoju / Siemens Sp. z o.o., Warszawa, https://publikacje.siemens-info.com/
15. Smart Industry Polska [2018], Innowacyjność w sektorze mikro oraz małych i średnich przed-siębiorstw produkcyjnych w Polsce. Raport z badań, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Tech-nologii / Siemens, Warszawa https://publikacje.siemens-info.com/
16. WEF [2016], The Future of Jobs Employment, Skills, and Workforce Strategy for the Fourth Indu- strial Revolution, World Economic Forum, Global Challenge Insight Report, http://www3. weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs.pdf
Pobrania
Opublikowane
2019-10-16
Jak cytować
Młody, M. . (2019). Lęk technologiczny jako patologia organizacyjna w dobie czwartej rewolucji przemysłowej. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (175), 129–144. https://doi.org/10.33119/SIP.2019.175.10
Numer
Dział
Dział główny
