Ekonomia i polityka Wielkiej Zmiany: Michaił Gorbaczow versus Deng Xiaoping
Abstrakt
W historii ludzkości nie było takiego przypadku, by podczas krótkiego epizodu, jakim jest życie jednego pokolenia, wzajemne stosunki gospodarcze zmieniły się na tak dużą skalę dla tak wielu ludzi, jak to miało miejsce w Chinach i Rosji w latach 1989-2020. Oba kraje przechodzą głębokie zmiany strukturalne i instytucjonalne, tyle że o ile w pierwszym z nich w zakresie rozwoju i zmniejszania dystansu wobec krajów bogatych osiągnięto imponujące wyniki, to w drugim rezultaty są bardzo skąpe. Chociaż wynika to ze splotu różnych okoliczności – od dziedzictwa kulturowego po warunki geopolityczne, od spuścizny z okresu socjalizmu państwowego po zróżnicowanie w sferze posiadanych zasobów naturalnych – to charakter i długotrwałość politycznego przywództwa Deng Xiaopinga w Chinach i Michaiła Gorbaczowa w Rosji miały fundamentalne znaczenie. Bez uwzględnienia wpływu myśli i czynów tych dwóch mężów stanu nie sposób zrozumieć istoty tektonicznych przesunięć, jakie podczas ostatnich dekad zaistniały w światowej gospodarce.
Full Text
Bibliografia
“Acta Oeconomica”, 2020, Volume 70, Special Issue (September): 2020 – The Year of China (https://akjournals.com/view/journals/032/70/S/032.70.issue-S.xml; access 1.02.2021).
Åslund, A. (1995), How Russia Became a Market Economy, Washington, D.C., The Brookings Institution.
“Communist and Post-Communist Studies”, 2020, No. 4 (December), Special Section On Hong Kong Protests & Special Section On Politics In China (https://www.sciencedirect.com/journal/communist-and-post-communist-studies/vol/52/issue/4; access 1.02.2021).
Dabrowski, M. (2020), Transition to a market economy: A retrospective comparison of China with countries of the former Soviet block, “Acta Oeconomica”, 2020, Volume 70, Special Issue, p. 15-45 (https://akjournals.com/view/journals/032/70/S/article-p15.xml; access 1.02.2021).
Economist (2021), Global democracy has a very bad year, “The Economist”, February 6th, 2021 (https://www. economist.com/graphic-detail/2021/02/02/global-democracy-has-a-very-bad-year?utm_campaign=the-economist-today&utm_medium=newsletter&utm_source=salesforce-marketing-cloud&utm_term=2021- 02-02&utm_content=article-link-5&etear=nl_today_5; access 5.02.2021).
Economy, E.C. (2018), The Third World Revolution: Xi Jinping and the New Chinese State, New York, Oxford University Press.
EIU (2021), Democracy Index 2020 In sickness and in health? A report by The Economist Intelligence Unit, London, The Economist Intelligence Unit Limited (https://www.eiu.com/n/campaigns/democracy-index-2020/; access 4.02.2021).
Gaidar, Y. (2007), Collapse of an Empire: Lessons for Modern Russia, Washington, D.C., The Brooking Institutions.
Grinberg, R. (2020), “Kremlovskiy mechtatiel” ili vielikiy reformator?, “Mir Pieremien”, 2020, No. 4, p. 4-7 (http://mirperemen.net/2020/12/kremlevskij-mechtatel-ili-velikij-reformator/; access 1.02.2021).
GUS (2021), Produkt krajowy brutto w 2020 roku – szacunek wstępny (Gross Domestic Product in 2020 – preliminary estimate), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, January 29, 2021 (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/roczne-rachunki-narodowe/produkt-krajowy-brutto-w-2020-roku-szacunek-wstepny,2,10.html; access 1.02.2021).
Halper, S. (2010), The Beijing Consensus: How China’s Authoritarian Model Will Dominate the Twenty- First Century, New York, Basic Books.
Kissinger, H.A. (1989), Seeking a New Balance in Asia, “Newsweek”, May 22, 1989 (https://findit.library.yale.edu/images_layout/view?parentoid=11781621&increment=2; access 1.02.2021).
Kolodko, G.W. (1998), Russia Should Put Its People First Following Poland’s Example, “The New York Times”, July 7, 1998, p. A27 (http://tiger.edu.pl/kolodko/artykuly/NYT_98.pdf; access 1.02.2021).
Kolodko, G.W. (2000), From Shock to Therapy: The Political Economy of Postsocialist Transformation, Oxford and New York, Oxford University Press.
Kolodko, G.W. (2011), Truth, Errors and Lies: Politics and Economics in a Volatile World, New York, Columbia University Press.
Kolodko, G.W. (2020a), China and the Future of Globalization: The Political Economy of China’s Rise, London and New York, Bloomsbury I.B. Tauris.
Kolodko, G.W. (2020b), Chinism and the Future of the World, “Communist and Post-Communist Studies”, 2020, Vol. 53, No. 4, p. 260-279 (https://doi.org/10.1525/j.postcomstud.2020.53.4.260; access 1.02.2021).
Kolodko, G.W. (2020c), Economics and politics of post-communist transition to market and democracy: The Lessons from Polish experience, “Post-Communist Economies”, 2020, Vol. 32, No. 3, p. 285-305 (https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14631377.2019.1694604; access 1.02.2021).
Kolodko, G.W. (2020d), The Great Chinese Transformation: from the Third to the First World, “Acta Oeconomica”, Vol. 70, Special Issue, p. 71-83 (https://akjournals.com/view/journals/032/70/S/article-p71.xml; access 1.02.2021).
Kornai, J. (2019), Economists share blame for China’s ‘monstrous’ turn, “Financial Times”, July 10, 2019 (https://www.ft.com/content/f10ccb26-a16f-11e9-a282-2df48f366f7d; access 1.02.2021).
Lin, J.Y. (2012), Demystifying the Chinese Economy, Cambridge, Cambridge University Press.
Lovell, J. (2020), Maoism: A Global History, New York, Vintage Books.
Maçães, B. (2018), Belt and Road: A Chinese World Order, London, Hurts.
Mau, V. (2018), Russia’s Economy in an Epoch of Turbulence: Crises and Lessons, New York, Routledge.
McGregor, J. (2012), No Ancient Wisdom, No Followers: The Challenges of Chinese Authoritarian Capitalism, Westport, CT., Prospecta Press.
Medvedev, S. (2020), The Return of the Russian Leviathan, Medford, M.A., Polity Press.
“Mir Pieremien”, 2020, No. 4, Special Issue: K 90-letiuju Michaila Sergeyevicha Gorbacheva (http://mirperemen.net/2020/12/mir-peremen-2020-4/; access 1.02.2021).
Nuti, M.D. (2018), The Rise and Fall of Socialism, Berlin, Dialogue of Civilizations Research Institute (https://doc-research.org/2018/05/rise_and_fall_of_socialism/; access 1.02.2021).
Ostrovsky, A. (2015), The Invention of Russia: The Journey from Gorbachev’s Freedom to Putin’s War, London, Atlantic.
Pei, M. (2016), China’s Crony Capitalism: The Dynamics of Regime Decay, Cambridge, Massachusetts, and London, Harvard University Press.
Popov, V. (2014), Mixed Fortunes: An Economic History of China, Russia, and the West, New York, Oxford University Press.
Sater, D. (2003), Darkness at Dawn: The Rise of the Russian Criminal State, Washington, D.C., Louis Stern Memorial Fund.
TI (2021), Corruption Perception Index 2020, Transparency International. The global coalition against
corruption (https://www.transparency.org/en/cpi/2020/index/som; access 4.02.2021).
Wedel, J.R. (1998), Collision and Collusion: The Strange Case of Western Aid to Eastern Europe 1989-1998, New York, St. Martin’s Press.
WDI (2021), World Development Indicators, Washington, D.C., The World Bank (https://databank.worldbank.org/reports.aspx?source=2&series=NY.GDP.MKTP.CD&country; access 1.02.2021).
WEO (2021), World Economic Outlook Update, Washington, D.C., The International Monetary Fund, January (https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2021/01/26/2021-world-economic-outlook-update; access 1.02.2021).
Wiatr, J.J. (ed.) (2019), New Authoritarianism: Challenges to Democracy in the 21st Century, Opladen – Berlin – Toronto, Verlag Barbara Budrich.
Wiatr, J.J. (2021). Political Leadership: Between Democracy and Authoritarianism, Opladen – Berlin – Toronto, Verlag Barbara Budrich.
Autor
Prawa autorskie (c) 2021 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.