Wychodzące bezpośrednie inwestycje zagraniczne a eksport kraju macierzystego
Article Sidebar
-
OFDI, handel międzynarodowy, MNE, globalne łańcuchy wartości, eksport, PKB
Abstrakt
W artykule przeanalizowano ewolucję podejścia teoretycznego oraz wyniki badań empirycznych dotyczących związku między wychodzącymi bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi (BIZ) a eksportem kraju macierzystego. Punkt wyjścia przeprowadzonych rozważań stanowią klasyczne modele substytucyjne, w których traktowano wychodzące BIZ jako czynnik ograniczający skalę eksportu kraju macierzystego. Wraz z rozwojem przedsiębiorstw wielonarodowych i fragmentacją łańcuchów wartości podejście to okazało się niewystarczające. Nowsze koncepcje, takie jak: Nowa Teoria Handlu, paradygmat OLI, teoria internalizacji oraz modele oparte na wiedzy przesuwają akcent na heterogeniczność podmiotów gospodarczych, na aktywa niematerialne oraz integrację handlu z inwestycjami. Przegląd literatury zawierającej wyniki badań empirycznych wskazuje zróżnicowane wyniki: zjawisko komplementarności eksportu i wychodzących BIZ dominuje w gospodarkach zaawansowanych, sektorach wytwórczych i w przypadku wertykalnych wychodzących BIZ, natomiast substytucja częściej występuje w gospodarkach wschodzących oraz w przypadku horyzontalnych BIZ. Istniejące badania wskazują, że relacja wychodzących BIZ i eksportu jest dynamiczna, z kolei instytucje publiczne powinny wspierać te formy wychodzących BIZ, które wzmacniają eksport, np. poprzez transfer technologii i integrację w globalnych łańcuchach dostaw.
Full Text
Bibliografia
Amann E., Virmani S. [2015], Is the evolution of India’s outward FDI consistent with Dunning’s investment development path sequence? Economics Working Paper Series no. 19, Lancaster University Management School, Lancaster.
Bajo-Rubio O., Montero-Muñoz M. [1999], Foreign direct investment and trade: A causality analysis, “Open Economies Review”, no. 3, pp. 305–323.
Bhasin N., Paul J. [2016], Exports and outward FDI: are they complements or substitutes? Evidence from Asia, “Multinational Business Review”, no. 1, pp. 62–78.
Blonigen B. A. [2001], In search of substitution between foreign production and exports, “Journal of International Economics”, no. 1, pp. 81–104.
Buckley P. J., Casson M. [1976], The future of the multinational enterprise, Macmillan.
Carr D. L., Markusen J. R., Maskus K. E. [2001], Estimating the knowledge-capital model of the multinational enterprise, “The American Economic Review”, no. 3, pp. 693–708.
Ciesielska D., Kołtuniak M. [2017], Outward foreign direct investments and home country’s economic growth, “Physica A: Statistical Mechanics and its Applications”, vol. 482, pp. 127–146.
Cyert R. M., March J. G. [1963], A behavioral theory of the firm, Prentice-Hall, Englewood Cliffs.
Dunning J. H. [1980], Towards an eclectic theory of international production: some empirical tests, “Journal of International Business Studies”, no. 1, pp. 9–31.
Dunning J. H. [1981], Explaining the international direct investment position of countries: Towards dynamic or development approach, “Weltwirtschaftliches Archiv”, vol. 117, pp. 30–64.
Dunning J. H. [1988], The eclectic paradigm of international production: A restatement and some extensions, “Journal of International Business Studies”, no. 1, pp. 1–31.
Dunning J. H. [1993], Multinational enterprises and global economy, Addison-Wesley, Reading.
Dunning J. H., Kim C. S., Lin J. D. [2001], Incorporating trade into the investment development path: A case study of Korea and Taiwan, “Oxford Development Studies”, no. 2, pp. 145 154.
Falk M., Hake M. [2008], A panel data analysis on FDI and exports, Research Report no. 12, Österreichisches Institut für Wirtschaftsforschung, Wien.
Goldar B., Parida Y., Goldar A. [2024], Complementarity versus substitution relationship between outward FDI and exports: Evidence from India, “Journal of Asian Economic Integration”, vol. 6 (1), pp. 90–117.
Goh S. K., Wong K. N., Tham S. Y. [2012], Does outward FDI matter in international trade? MPRA Paper no. 39715, Personal RePEc Archive, Munich.
Heckscher E., Ohlin B. [1991], Heckscher-Ohlin trade theory, MIT Press, Cambridge, MA.
Helpman E. [1984], A simple theory of international trade with multinational corporations, “Journal of Political Economy”, vol. 92, pp. 451–471.
Helpman E., Krugman P. [1985], Market structure and foreign trade, MIT Press, Cambridge.
Hou J., Cheng Z., Gong Y. [2022], The effect of exports and two-way foreign direct investment between China and Pan-East Asian countries, “Sustainability”, vol. 14 (24), 16975.
Hymer S. H. [1976], The international operations of national firms: A study of direct foreign investment, MIT Press, Cambridge, MA.
Johanson J., Vahlne J. E. [1977], The internationalisation process of the firm: A model of knowledge development and increasing foreign market commitments, “Journal of International Business Studies”, no. 1, pp. 23–32.
Johanson J., Vahlne J. E. [2013], The Uppsala model on evolution of the multinational business enterprise – from internalization to coordination of networks, “International Marketing Review”, vol. 30 (3), pp. 189–210.
Kokko A. [2006], The home country effects of FDI in developed economies, Working Paper no. 225, Stockholm School of Economics, Stockholm.
Lahiri S., Ono Y. [2011], An oligopolistic Heckscher–Ohlin model of foreign direct investment, “The Japanese Economic Review”, no. 3, pp. 331–347.
Leadmer E. E. [1995], Heckscher-Ohlin model in theory and practice, “Princeton Studies in International Finance”, vol. 77, pp. 1–45.
Li X., Zhou W., Hou J. [2021], Research on the impact of OFDI on the home country’s global value chain upgrading: Evidence from China, “International Review of Financial Analysis”, vol. 77, 101862.
Lundan S. M., Dunning J. H. [2008], Multinational enterprises and global economy, Edward Elgar, Cheltenham.
Markusen J. R. [1983], Factor movements and commodity trade as complements, “Journal of International Economics”, vol. 14, pp. 341–356.
Martínez-Martín J. [2010], On the dynamics of exports and FDI: The Spanish internationalization process, Working Paper no. 10, Research Institute of Applied Economics, Universitat de Barcelona, Barcelona.
Maza A., Gutiérrez-Portilla P. [2022], Outward FDI and exports relation: A heterogeneous panel approach dealing with cross-sectional dependence, “International Economics”, vol. 170 (C), pp. 174–189.
Mundell R. A. [1957], International trade and factor mobility, “American Economic Review”, vol. 47 (3), pp. 321–335.
Pfaffermayr M. [1994], Foreign direct investment and exports: a time series approach, “Applied Economics”, no. 4, pp. 337–351.
Pfaffermayr M. [1996], Foreign outward direct investment and exports in Austrian manufacturing: Substitutes or complements? “Weltwirtschaftliches Archiv”, no. 132, pp. 501–522.
Türkcan K. [2007], Outward foreign direct investment and intermediate goods exports: Evidence from the USA, “Economie Internationale”, no. 4, pp. 51–71.
Vernon R. [1966], International investment and international trade in the product cycle, “Quarterly Journal of Economics”, no. 2, pp. 190–207.
Williamson O. E. [1975], Markets and hierarchies: Analysis and antitrust implications, Free Press, New York.
Williamson O. E. [1985], The economic institutions of capitalism, Free Press, New York.
Yan Z., Sui S., Wu F., Cao L. [2023], The impact of outward foreign direct investment on product quality and export trade, “Sustainability”, vol. 15 (5), 4227.
Autor
Prawa autorskie (c) 2025 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.