Transformacja cyfrowa jako współczesne wyzwanie strategiczne w zarządzaniu klastrem

Autor

  • Bogusław Bembenek Politechnika Rzeszowska

DOI:

https://doi.org/10.33119/SIP.2024.198.6

Słowa kluczowe:

klaster, zarządzanie rozwojem, transformacja cyfrowa, dojrzałość cyfrowa

Abstrakt

strategicznego w zarządzaniu klastrem. Składa się z czterech części, logicznie ze sobą powiązanych, w których odniesiono się do metodyki badań własnych, istoty transformacji cyfrowej, strategicznego wymiaru dojrzałości cyfrowej klastrów w Polsce oraz doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie cyfryzacji klastra zaawansowanego technologicznie mającego status Krajowego Klastra Kluczowego (KKK). W badaniach własnych wykorzystano potencjał analizy literatury przedmiotu i danych zastanych (desk research) oraz metody studium przypadku (case study). Rozważania naukowe podkreślają, że sprawna transformacja cyfrowa klastrów sprzyjać może uzyskiwaniu wymiernych, różnorodnych korzyści, m.in. w zakresie przedsiębiorczości, innowacyjności i konkurencyjności. Wymaga jednak myślenia i działania strategicznego, zaangażowania organizacyjnego i ciągłego doskonalenia kompetencji cyfrowych w różnym wymiarze.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Wydawnictwa zwarte

Bartczak, K. (2023). Modele biznesu oparte na cyfrowych platformach technologicznych. Warszawa: Difin.

Bembenek, B. (2024a). Cyberbezpieczeństwo w warunkach przemysłu 4.0 jako współczesne wyzwanie w zarządzaniu klastrem. W: Zagrożenia i wyzwania bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni (s. 153–170), M. Pomykała, I. Oleksiewicz (red.). Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.

Boden, M. A. (2020). Sztuczna inteligencja: jej natura i przyszłość. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Cieśliński, W. (2020). Cyfrowa dojrzałość organizacji – założenia poznawczo-metodologiczne. W: Zarządzanie strategiczne w dobie cyfrowej gospodarki sieciowej (s. 315–337), S. Gregorczyk, G. Urbanek (red.). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Gwiaździński, E. (2020). Wybrane aspekty zarzadzania obsługą klienta w erze transformacji cyfrowej gospodarki. W: Nowoczesne trendy w logistyce i zarządzaniu łańcuchem dostaw (s. 21–32), J. Brzeziński, A. Rudnicka (red.). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Hauke, K., Perechuda, K., Cieśliński, W. (2022). Cyfrowa dojrzałość organizacji – mechanizmy strumieniowania wartości. W: Dylematy współczesnej informatyki ekonomicznej. Teoria i praktyczne zastosowania, (s. 75–87), C. Stępniak (red.). Częstochowa: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej.

Knop, L. (2013). Zarządzanie klastrem: koncepcje, strategie, modele. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.

Kowalska K., Kowalik I., (2020). Challenges faced by SMEs in their digital transformation towards Industry 4.0. W: Contemporary organisation and management. Challenges and trends (s. 35–48), A. Michałkiewicz, W. Mierzejewska W. (eds.). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Kowalski, A., Moskwa, A., Wojciechowski, P., Parzuchowski, J. Rynkiewicz, S. (2021). Poradnik dotyczący cyfryzacji łańcuchów wartości w klastrach. Radom: Platforma Przemysłu Przyszłości.

Kryjom, P., Mizerska, P. (2023). Ocena dojrzałości cyfrowej klastrów. Warszawa: Fundacja Platforma Przemysłu Przyszłości.

Mackiewicz, M. (2023). Organizacje klastrowe jako środowisko transferu wiedzy. Doświadczenia Polski. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Mazurek, G. (2019). Transformacja cyfrowa – perspektywa instytucji szkolnictwa wyższego. W: Transformacja Akademickiego Szkolnictwa Wyższego w Polsce w okresie 30‑lecia 1989–2019, (s. 313–332). J. Woźnicki (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.

Okuwhere, M., Huynh, T., Hoyte, Ch., Johnstone, A. (2022). SMEs Digitalisation Through Clustering, the Role of Open Innovation: A Research Agenda. W: Proceedings of the 17th European Conference on Innovation and Entrepreneurship (s. 386–393), P. Sklias, N. Apostolopoulos (eds.). Pafos: Neapolis University Pafos.

Piotrowski, M. (2015). Standardy zarządzania klastrem. Warszawa: PARP.

Piotrowski, M. (2023). Benchmarking klastrów w Polsce – edycja 2022. Raport ogólny. Warszawa: PARP.

Piwowar, K., Jakubik, Z., Czernicka, J. (2023). Zastosowania sztucznej inteligencji w gospodarce. Warszawa: PARP.

Platforma Przemysłu Przyszłości (2022). Metodyka benchmarkingu klastrów w zakresie cyfryzacji. Warszawa: Fundacja Platforma Przemysłu Przyszłości.

Śledziewska, K., Włoch, R. (2020). Gospodarka cyfrowa: jak nowe technologie zmieniają świat. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Tadejko, P., Socha, Z., Fälbl, M., Sommer, R. (2022). Wybrane kompetencje cyfrowe pracowników koordynatorów klastrów. Warszawa: Platforma Przemysłu Przyszłości.

Wisła-Świder, A. (2023). Cyfryzacja i dojrzałość cyfrowa – wyzwania dla przedsiębiorców sektora chemicznego. Warszawa: PARP.

Artykuły naukowe

Adamczewski, P. (2017). Adaptacje systemów ICT nowoczesnych organizacji w procesie transformacji cyfrowej, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 475, s. 11–22.

Adamczewski, P. (2018). Ku dojrzałości cyfrowej organizacji inteligentnych, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów. Zeszyt Naukowy, 161, s. 67–79.

Aslanova, I., Kulichkina, A. (2020). Digital maturity: definition and model, Advances in Economics, Business and Management Research, 138, s. 443–449.

Bembenek, B. (2017). Klastry przemysłu 4.0 w zrównoważonej gospodarce opartej na wiedzy, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 491, s. 31–44.

Bembenek, B. (2024b). Doskonalenie kompetencji cyfrowych w klastrach, Horyzonty Wychowania, 23 (65), s. 55–64.

Bielińska-Dusza, E. (2022). Transformacja technologiczna przedsiębiorstw jako skutek zastosowania sztucznej inteligencji, Organizacja i Kierowanie, 2 (191), s. 189–208.

Borkowska-Niszczota, M. (2019). Polityka oparta na klastrach w dokumentach strategicznych regionów Polski Wschodniej, Optimum. Economic Studies, 3 (97), s. 106–124.

Czaja, I., Kafel, T. (2021). Transformacja cyfrowa przedsiębiorczego uniwersytetu, Przedsiębiorczość – Edukacja, 17 (2), s. 151–163.

Fernandez-Escobedo, R., Cuevas-Vargas, H. (2023). The Digital Industrial Cluster (DIC) in a post-pandemic era: Exploring its theoretical deployment and potential benefits, Procedia Computer Science, 221, s. 1131–1138.

Goliński, M. (2019). Pomiar gospodarki cyfrowej w badaniach Unii Europejskiej, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, 54, s. 155–169.

Goździewska-Nowicka, A., Janicki, T., Popławski, W. (2019). Cyfryzacja jako innowacyjna perspektywa rozwoju Polski na tle Unii Europejskiej, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, 55, s. 175–183.

Grynia, A. (2022). Cyfryzacja jako determinanta międzynarodowej konkurencyjności gospodarki. Przypadek krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Optimum. Economic Studies, 4 (110), s. 17–31.

Kachniewska, M. (2023). Koncepcja dojrzałości cyfrowej podmiotów rynku turystyki kulturowej, Turystyka Kulturowa, 128 (3), s. 7–42.

Kaczyńska, A., Kańduła, S., Przybylska, J. (2021). Transformacja cyfrowa z punktu widzenia samorządu terytorialnego – wybrane zagadnienia, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 65, s. 27–46.

Kawalec, P. (2021). Transformacja cyfrowa – szanse i wyzwania dla przedsiębiorstw, Nowe Tendencje w Zarządzaniu, 1, s. 45–69.

Klimczak, K. M., Fryczak, J. M., Kaużyński, A. (2022). Cyfryzacja jako zmiana strategiczna w polskich spółkach giełdowych, Organizacja i Kierowanie, 2 (191), s. 53–66.

Kowalski, A. (2020). Współpraca w ramach działalności innowacyjnej inicjatyw klastrowych w Polsce, Studia BAS, 1 (61), s. 87–102.

Kusto, B. A., Klepacki, B. (2023). Digital transformation on a local scale, Journal of Modern Science, 3 (52), s. 113–131.

Ławicka, M. (2022). Clusters as networking organizations supporting the digital development of companies, Procedia Computer Science, 207, s. 3183–3191.

Łącka, I., Wojdyła, P. (2023). Digital maturity of cluster enterprises and the implementation of Industry 4.0 solutions according to the results of selected studies, Scientific Papers of Silesian University of Technology. Organization and Management, 168, s. 247–281.

Łobacz, K, Tylżanowski, R. (2023). Cyfryzacja procesów innowacyjnych – analiza poziomów zaangażowania mikro, małych i średnich przedsiębiorstw sektora usług w Polsce, Optimum. Economic Studies, 1 (111), s. 107–122.

Łukaszuk, A. (2022). Problematyka kompetencji cyfrowych kadr administracji publicznej jako istotnego czynnika procesu transformacji cyfrowej jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, Studia Prawnoustrojowe, 58, s. 287–313.

Matejun, M. (2011). Metoda studium przypadku w pracach badawczych młodych naukowców z zakresu nauk o zarządzaniu, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, 19 (666), s. 203–213.

Mizerek, H. (2017). Studium przypadku w badaniach nad edukacją. Istota i paleta zastosowań, Przegląd Pedagogiczny, 1, s. 9–22.

Nogalski, B., Kozłowski, A. J., Czaplicka-Kozłowska, I. Z. (2021). Czynniki kształtujące podmiotowość pracownika a osiągnięcie sukcesu zawodowego w optyce pracownika, Przegląd Organizacji, 2 (973), s. 26–33.

Pizło, W. (2009). Studium przypadku jako metoda badawcza w naukach ekonomicznych, Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 11 (5), s. 246–251.

Radomska, E. (2019). Rozwój gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego w aspekcie dynamicznych zmian w otoczeniu zewnętrznym na przykładzie Wielkiej Brytanii, Myśl Ekonomiczna i Polityczna, 1 (64), s. 113–146.

Raju, G. (2023). Digital transformation in cluster management: a study on the hotel industry, International Journal of Science and Research, 12 (6), s. 2176–2182.

Skowronek-Mielczarek, A. (2021). Gospodarka cyfrowa a funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw na rynku polskim, Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne, 33, s. 23–36.

Sudoł, S. (2014). Podstawowe problemy metodologiczne nauk o zarządzaniu, Organizacja i Kierowanie, 1 (161), s. 11–36.

Wilsz, J. (2008). Podmiotowość człowieka w procesie pracy, Problemy Profesjologii, 2, s. 19–30.

Winiarski, J. (2018). Determinanty funkcjonowania klastrów w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów. Zeszyt Naukowy, 167, s. 157–171.

Wójcik, M. (2018). Sztuczna inteligencja – potencjał dla procesów zarządzania informacją, Przegląd Biblioteczny, 1, s. 5–15.

Materiały internetowe

ECN – Energy Clusters Network (b.d.). https://www.ecn.energy (dostęp: 10.01.2024).

Gaia (b.d.). https://gaia.es/en_US/blog/our-blog-1/post/excite-facilitates-exchange-betweensmes-and-european-high-tech-regions-594 (dostęp: 10.01.2024).

Gdański Park Naukowo-Technologiczny (b.d.). Pomeranian Digital Innovation Hub¸ https://gpnt.pl/pdih (dostęp: 10.01.2024).

Krajowy Klaster Kluczowy (b.d.). https://klasterict.pl (dostęp: 10.01.2024).

Przemysł 4.0. (2017). Powstał Pomorski Hub Innowacji Cyfrowych, https://przemysl-40.pl/index.php/2017/10/29/powstal-pomorski-hub-innowacji-cyfrowych (dostęp: 10.01.2024).

Przemysł Przyszłości (b.d.). https://przemyslprzyszlosci.gov.pl (dostęp: 10.01.2024).

Wiedza (b.d.). Projekty zrealizowane, http://www.wiedza.org.pl/en/projekty-zakonczone (dostęp: 10.01.2024).

Pobrania

Opublikowane

2024-09-06 — zaktualizowane 2024-09-11

Jak cytować

Bembenek , B. (2024). Transformacja cyfrowa jako współczesne wyzwanie strategiczne w zarządzaniu klastrem. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (198), 97–115. https://doi.org/10.33119/SIP.2024.198.6

Numer

Dział

Dział główny