Konsument w gospodarce o obiegu zamkniętym
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2019.172.4Słowa kluczowe:
gospodarka o obiegu zamkniętym, rozwój zrównoważony, konsumpcja, konsument, odpowiedzialne zachowania, food sharingAbstrakt
Celem artykułu jest wskazanie zachowań konsumentów wpisujących się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) oraz przedstawienie dobrych praktyk z tego zakresu, dokonane na tle charakterystyki koncepcji (na podstawie krytycznej analizy literatury przedmiotu i analizy web research).
Popularyzowana od kilku lat, także w UE, koncepcja GOZ stanowi odpowiedź na problemy spowodowane kurczącymi się zasobami oraz rosnącą ilością odpadów. Jest ona koncepcją praktyczną, bazującą na ideach z różnych dziedzin, przez co jeszcze jednoznacznie nie zdefiniowaną. GOZ wiąże się z utrzymywaniem maksymalnej użyteczności produktów i zasobów w całym łańcuchu wartości, przyczyniając się do rozwoju zrównoważonego. Obok biznesu, GOZ umożliwiają odpowiedzialni konsumenci jako odbiorcy i inicjatorzy nowych rozwiązań. Odpowiedzialny konsument uwzględnia rozwój zrównoważony, podejmując świadome decyzje konsumenckie. Może on działać na rzecz GOZ praktycznie w całym łańcuchu wartości, przy czym największe możliwości stwarza etap konsumpcji.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Dokumenty prawne
1. Komisja Europejska [2015], Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Zamknięcie obiegu – plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, COM (2015) 614 final, Bruksela, dnia 2.12.2015.
2. Komisja Europejska [2018], Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym, COM (2018) 28 final, Strasburg, dnia 16.01.2018.
Wydawnictwa zwarte i artykuły prasowe
1. Camacho-Otero J., Boks C., Pettersen I. N. [2018], Consumption in the Circular Economy: A Literature Review, „Sustainability”, vol. 10, iss. 8, 2758.
2. Dąbrowska A., Bylok F., Janoś-Kresło M., Kiełczewski D., Ozimek I. [2015], Kompetencje konsumentów. Innowacyjne zachowania, zrównoważona konsumpcja, PWE, Warszawa.
3. Deus R. M., Savietto J. P., Battistelle R. A. G., Ometto A. R. [2017], Trends in Publications on the Circular Economy, „Revista ESPACIOS”, vol. 38, no. 58.
4. Gupt Y., Sahay S. [2015], Review of Extended Producer Responsibility: A Case Study Approach, „Waste Management & Research”, vol. 33, iss. 7, s. 595–611.
5. Hobson K., Lynch N. [2016], Diversifying and De-Growing the Circular Economy: Radical Social Transformation in a Resource-Scarce World, „Futures”, vol. 82, s. 15–25.
6. Jastrzębska E. [2017], The Responsible Consumer as an Answer to New Sustainable Development Challenges, „Ekonomia i Środowisko. Economics and environment. Journal of the Polish
Association of Environmental and Resource Economists” nr 1 (60), s. 198–206.
7. Kalmykova Y., Sadagopan M., Rosado L. [2018], Circular Economy – From Review of Theories and Practices to Development of Implementation Tools, „Resources, Conservation & Recycling”, vol. 135, s. 190–201.
8. Kirchherr J., Reike D., Hekkert M. [2017], Conceptualizing the Circular Economy: An Analysis of 114 Definitions, „Resources, Conservation & Recycling”, no. 127, s. 221–232.
9. Korhonen J., Honkasalo A., Seppälä J. [2018], Circular Economy: The Concept and its Limitations, „Ecological Economics”, vol. 143, s. 37–46.
10. Murray A., Skene K., Haynes K. [2017], The Circular Economy: An Interdisciplinary Exploration of the Concept and Its Application in a Global Context, „Journal of Business Ethics”, February, vol. 140, iss. 3, s. 369–380.
11. Neale A. [2015], Zrównoważona konsumpcja. Źródła koncepcji i jej zastosowanie, „Prace Geograficzne”, z. 141.
12. Schroeder P., Anggraeni K., Weber U. [2018], The Relevance of Circular Economy Practices to the Sustainable Development Goals, „Journal of Industrial Ecology”, February, DOI: 10.1111/
jiec.12732.
13. Stahel W. R. [2016], Circular Economy, „Nature”, vol. 531, March.
14. Wilk I. [2015], Konsument zrównoważony jako segment odniesienia dla działań marketingowych przedsiębiorstwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Nr 865, Problemy
Zarządzania, Finansów i Marketingu”, nr 38, s. 185.
Materiały internetowe
1. Botsman R. [2013], The Sharing Economy Lacks A Shared Definition, www.fastcompany.com/3022028/the-sharing-economy-lacks-a-shared-definition, dostęp 22.08.2018.
2. Case Studies, www.ellenmacarthurfoundation.org/case-studies, dostęp 22.09.2018.
3. Circular Economy Overview. The concept of a circular economy, www.ellenmacarthurfoundation.org/circular-economy/overview/concept, dostęp 21.08.2018.
4. Co ma GOZ do CSR?, https://onboard.pl/aktualnosci/co-ma-goz-do-csr/, dostęp 9.10.2018.
5. Ellen MacArthur Foundation [2015a], Growth within: A Circular Economy Vision for a Competitive Europe, www.ellenmacarthurfoundation.org/assets/downloads/publications/EllenMacArthurFoundation_Growth-Within_July15.pdf, dostęp 22.08.2018.
6. Ellen MacArthur Foundation [2015b], Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: biznesowe uzasadnienie przyspieszonej zmiany, www.ellenmacarthurfoundation.org/assets/downloads/PL-Towards-a-Circular-Economy-Business-Rationale-for-an-Accelerated-Transition-v.1.5.1.pdf, dostęp 21.08.2018.
7. Federacja Polskich Banków Żywności [2017], Raport Nie marnuj jedzenia 2017, http://bzsos.pl/wp-content/uploads/2016/04/Nie-marnuj-jedzenia_2017.pdf, dostęp 23.08.2018.
8. Federacja Polskich Banków Żywności [2018], „Samotny Banan” Banków Żywności walczy ze zjawiskiem marnowania żywności, https://bankizywnosci.pl/samotny-banan-bankow-zywnosci-
walczy-ze-zjawiskiem-marnowania-zywnosci/, dostęp 23.08.2018.
9. Harris B. [2018], IKEA will Take Back Your old Furniture, Resell it and Give You the Money, www.weforum.org/agenda/2018/06/ikea-will-take-back-your-old-furniture-resell-it-and-give-
you-the-money/, dostęp 26.08.2018.
10. IUCN [2018], Oil Palm and Biodiversity. A Situation Analysis by the IUCN Oil Palm Task Force, https://portals.iucn.org/library/sites/library/files/documents/2018–027‑En.pdf, dostęp
21.08.2018.
11. Lacy P., Rutqvist J. [2016], Od odpadów do bogactwa, w: Reconomy. W kierunku gospodarki obiegu zamkniętego – wyzwania i szanse, Koalicja na rzecz Gospodarki Obiegu Zamkniętego
Reconomy, http://reconomy.pl/public/userfiles/koalicja/raport_w_kierunku_gospodarki_obiegu_zamknietego.pdf, dostęp 22.08.2018.
12. Lofthouse V. A., Prendeville S. [2017], Considering the User in the Circular Economy, PLATE conference, Delft University of Technology, 8–10 November, ww.researchgate.net/publication/
318277893_Considering_the_User_in_the_Circular_Economy, dostęp 22.08.2018.
13. Niedziałkowska A., Skupiński M. [2018], Laboratorium Innowacji Lokalnych 2018. Raport. Dzieląc się jedzeniem. Społeczna odpowiedź na problemy niedożywienia oraz marnowania
żywności, Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, http://warszawalokalnie.waw.pl/wp-content/uploads/2018/08/Dziel%C4%85c-si%C4%99‑jedzeniem-I-raport-CAL-2018–1.pdf, dostęp 25.08.2018.
14. Olipra J. [2017], Poland wastes food worth EUR14bn, https://financialobserver.eu/poland/poland-wastes-food-worth-eur14bn/, dostęp 24.08.2018.
15. Parker L. [2018], We Made Plastic. We Depend on it. Now We’re Drowning in it, www.nationalgeographic.com/magazine/2018/06/plastic-planet-waste-pollution-trash-crisis/, dostęp
23.08.2018.
16. PlasticsEurope [2018], Tworzywa sztuczne – Fakty 2017. Analiza produkcji, zapotrzebowaniaoraz odzysku tworzyw sztucznych w Europie, www.plasticseurope.org/download_file/
force/1857/521, dostęp 23.08.2018.
17. Schools of Thought, www.ellenmacarthurfoundation.org/circular-economy/schools-of-thought/cradle2cradle, dostęp 19.08.2018.
18. Valavanidis A., Concept and Practice of the Circular Economy, http://chem-tox-ecotox.org/wp-content/uploads/2018/07/CIRCULAR-ECONOMY-REVIEW-JULY2018.pdf, dostęp
21.08.2018.
19. World Economic Forum [2014], Towards the Circular Economy: Accelerating the scale-up across Global Supply Chains, www3.weforum.org/docs/WEF_ENV_TowardsCircularEconomy_
Report_2014.pdf, dostęp 22.08.2018.
20. WWF [2016], Living Planet Report 2016. Risk and Resilience in a New Era, http://awsassets.panda.org/downloads/lpr_living_planet_report_2016.pdf, dostęp 23.08.2018.
1. Komisja Europejska [2015], Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Zamknięcie obiegu – plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, COM (2015) 614 final, Bruksela, dnia 2.12.2015.
2. Komisja Europejska [2018], Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym, COM (2018) 28 final, Strasburg, dnia 16.01.2018.
Wydawnictwa zwarte i artykuły prasowe
1. Camacho-Otero J., Boks C., Pettersen I. N. [2018], Consumption in the Circular Economy: A Literature Review, „Sustainability”, vol. 10, iss. 8, 2758.
2. Dąbrowska A., Bylok F., Janoś-Kresło M., Kiełczewski D., Ozimek I. [2015], Kompetencje konsumentów. Innowacyjne zachowania, zrównoważona konsumpcja, PWE, Warszawa.
3. Deus R. M., Savietto J. P., Battistelle R. A. G., Ometto A. R. [2017], Trends in Publications on the Circular Economy, „Revista ESPACIOS”, vol. 38, no. 58.
4. Gupt Y., Sahay S. [2015], Review of Extended Producer Responsibility: A Case Study Approach, „Waste Management & Research”, vol. 33, iss. 7, s. 595–611.
5. Hobson K., Lynch N. [2016], Diversifying and De-Growing the Circular Economy: Radical Social Transformation in a Resource-Scarce World, „Futures”, vol. 82, s. 15–25.
6. Jastrzębska E. [2017], The Responsible Consumer as an Answer to New Sustainable Development Challenges, „Ekonomia i Środowisko. Economics and environment. Journal of the Polish
Association of Environmental and Resource Economists” nr 1 (60), s. 198–206.
7. Kalmykova Y., Sadagopan M., Rosado L. [2018], Circular Economy – From Review of Theories and Practices to Development of Implementation Tools, „Resources, Conservation & Recycling”, vol. 135, s. 190–201.
8. Kirchherr J., Reike D., Hekkert M. [2017], Conceptualizing the Circular Economy: An Analysis of 114 Definitions, „Resources, Conservation & Recycling”, no. 127, s. 221–232.
9. Korhonen J., Honkasalo A., Seppälä J. [2018], Circular Economy: The Concept and its Limitations, „Ecological Economics”, vol. 143, s. 37–46.
10. Murray A., Skene K., Haynes K. [2017], The Circular Economy: An Interdisciplinary Exploration of the Concept and Its Application in a Global Context, „Journal of Business Ethics”, February, vol. 140, iss. 3, s. 369–380.
11. Neale A. [2015], Zrównoważona konsumpcja. Źródła koncepcji i jej zastosowanie, „Prace Geograficzne”, z. 141.
12. Schroeder P., Anggraeni K., Weber U. [2018], The Relevance of Circular Economy Practices to the Sustainable Development Goals, „Journal of Industrial Ecology”, February, DOI: 10.1111/
jiec.12732.
13. Stahel W. R. [2016], Circular Economy, „Nature”, vol. 531, March.
14. Wilk I. [2015], Konsument zrównoważony jako segment odniesienia dla działań marketingowych przedsiębiorstwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Nr 865, Problemy
Zarządzania, Finansów i Marketingu”, nr 38, s. 185.
Materiały internetowe
1. Botsman R. [2013], The Sharing Economy Lacks A Shared Definition, www.fastcompany.com/3022028/the-sharing-economy-lacks-a-shared-definition, dostęp 22.08.2018.
2. Case Studies, www.ellenmacarthurfoundation.org/case-studies, dostęp 22.09.2018.
3. Circular Economy Overview. The concept of a circular economy, www.ellenmacarthurfoundation.org/circular-economy/overview/concept, dostęp 21.08.2018.
4. Co ma GOZ do CSR?, https://onboard.pl/aktualnosci/co-ma-goz-do-csr/, dostęp 9.10.2018.
5. Ellen MacArthur Foundation [2015a], Growth within: A Circular Economy Vision for a Competitive Europe, www.ellenmacarthurfoundation.org/assets/downloads/publications/EllenMacArthurFoundation_Growth-Within_July15.pdf, dostęp 22.08.2018.
6. Ellen MacArthur Foundation [2015b], Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: biznesowe uzasadnienie przyspieszonej zmiany, www.ellenmacarthurfoundation.org/assets/downloads/PL-Towards-a-Circular-Economy-Business-Rationale-for-an-Accelerated-Transition-v.1.5.1.pdf, dostęp 21.08.2018.
7. Federacja Polskich Banków Żywności [2017], Raport Nie marnuj jedzenia 2017, http://bzsos.pl/wp-content/uploads/2016/04/Nie-marnuj-jedzenia_2017.pdf, dostęp 23.08.2018.
8. Federacja Polskich Banków Żywności [2018], „Samotny Banan” Banków Żywności walczy ze zjawiskiem marnowania żywności, https://bankizywnosci.pl/samotny-banan-bankow-zywnosci-
walczy-ze-zjawiskiem-marnowania-zywnosci/, dostęp 23.08.2018.
9. Harris B. [2018], IKEA will Take Back Your old Furniture, Resell it and Give You the Money, www.weforum.org/agenda/2018/06/ikea-will-take-back-your-old-furniture-resell-it-and-give-
you-the-money/, dostęp 26.08.2018.
10. IUCN [2018], Oil Palm and Biodiversity. A Situation Analysis by the IUCN Oil Palm Task Force, https://portals.iucn.org/library/sites/library/files/documents/2018–027‑En.pdf, dostęp
21.08.2018.
11. Lacy P., Rutqvist J. [2016], Od odpadów do bogactwa, w: Reconomy. W kierunku gospodarki obiegu zamkniętego – wyzwania i szanse, Koalicja na rzecz Gospodarki Obiegu Zamkniętego
Reconomy, http://reconomy.pl/public/userfiles/koalicja/raport_w_kierunku_gospodarki_obiegu_zamknietego.pdf, dostęp 22.08.2018.
12. Lofthouse V. A., Prendeville S. [2017], Considering the User in the Circular Economy, PLATE conference, Delft University of Technology, 8–10 November, ww.researchgate.net/publication/
318277893_Considering_the_User_in_the_Circular_Economy, dostęp 22.08.2018.
13. Niedziałkowska A., Skupiński M. [2018], Laboratorium Innowacji Lokalnych 2018. Raport. Dzieląc się jedzeniem. Społeczna odpowiedź na problemy niedożywienia oraz marnowania
żywności, Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, http://warszawalokalnie.waw.pl/wp-content/uploads/2018/08/Dziel%C4%85c-si%C4%99‑jedzeniem-I-raport-CAL-2018–1.pdf, dostęp 25.08.2018.
14. Olipra J. [2017], Poland wastes food worth EUR14bn, https://financialobserver.eu/poland/poland-wastes-food-worth-eur14bn/, dostęp 24.08.2018.
15. Parker L. [2018], We Made Plastic. We Depend on it. Now We’re Drowning in it, www.nationalgeographic.com/magazine/2018/06/plastic-planet-waste-pollution-trash-crisis/, dostęp
23.08.2018.
16. PlasticsEurope [2018], Tworzywa sztuczne – Fakty 2017. Analiza produkcji, zapotrzebowaniaoraz odzysku tworzyw sztucznych w Europie, www.plasticseurope.org/download_file/
force/1857/521, dostęp 23.08.2018.
17. Schools of Thought, www.ellenmacarthurfoundation.org/circular-economy/schools-of-thought/cradle2cradle, dostęp 19.08.2018.
18. Valavanidis A., Concept and Practice of the Circular Economy, http://chem-tox-ecotox.org/wp-content/uploads/2018/07/CIRCULAR-ECONOMY-REVIEW-JULY2018.pdf, dostęp
21.08.2018.
19. World Economic Forum [2014], Towards the Circular Economy: Accelerating the scale-up across Global Supply Chains, www3.weforum.org/docs/WEF_ENV_TowardsCircularEconomy_
Report_2014.pdf, dostęp 22.08.2018.
20. WWF [2016], Living Planet Report 2016. Risk and Resilience in a New Era, http://awsassets.panda.org/downloads/lpr_living_planet_report_2016.pdf, dostęp 23.08.2018.
Pobrania
Opublikowane
2019-07-23
Jak cytować
Jastrzębska, E. (2019). Konsument w gospodarce o obiegu zamkniętym. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (172), 53–69. https://doi.org/10.33119/SIP.2019.172.4
Numer
Dział
Dział główny
