Działania regulacyjne w rozwoju sprawozdawczości CSR jako sposób eliminacji greenwashingu
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2023.192.8Słowa kluczowe:
CSR, ekonomiczna analiza prawa, ESG, greenwashing, raportowanie CSRAbstrakt
W artykule została podjęta tematyka wybranych działań legislacyjnych inicjowanych w ostatniej dekadzie w Unii Europejskiej w odniesieniu do sprawozdawczości CSR, mających bezpośredni wpływ na kształt krajowego prawodawstwa. Raportowanie CSR (ang. corporate social responsiblity – społeczna odpowiedzialność biznesu) zyskało w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat na popularności w wymiarze zarówno teoretycznym, jak i aplikacyjnym. Mimo stale zwiększającego się odsetka przedsiębiorstw publikujących raporty CSR należy
mieć świadomość, że sprawozdawczość z zakresu zrównoważonego rozwoju jest procesem dynamicznym, który nie kończy się na publikacji dokumentu, lecz podlega nieustannym zmianom, w tym zmianom legislacyjnym. Sprawozdawczość CSR może nieść za sobą określone zagrożenia. Jednym z nich jest greenwashing, tj. wykorzystywanie sprawozdawczości CSR jedynie w celu poprawy wizerunku i reputacji firmy, bez realnego odniesienia raportowanych informacji do całościowej działalności operacyjnej organizacji. W artykule przedstawiono istotę greenwashingu oraz działania regulacyjne podejmowane w celu wyeliminowania tego zjawiska, ze szczególnym uwzględnieniem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy [Dz. Urz. UE L 182/19] oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju [Dz. Urz. UE L 322/15]. W ramach wprowadzenia do rozważań nad charakterem i postaciami greenwashingu przeprowadzono analizę rozwoju koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Dokumenty prawne
1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy
2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Dz. Urz. UE L 322/15).
2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz. Urz. UE L 182/19).
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz.U. 2016 poz. 860).
4. Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (t.j. Dz.U. 2022 poz. 1302 z późn. zm.).
5. Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz.U. 2017 poz. 61).
6. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. 2023 poz. 120).
Wydawnictwa zwarte
1. Drucker, P. (1986). Management: Tasks, Responsibilities, Practices. New York: Truman Talley Books, E. P. Dutton.
2. Fijałkowska, J., Krasodomska, J., Macuda, M., Mućko, P. (2019). Sprawozdawczość niefinansowa. Regulacja i standaryzacja raportowania niefinansowego przedsiębiorstw. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
3. Friedman, M. (2018). Kapitalizm i wolność. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
4. Hąbek, P. (2018). Sprawozdawczość przedsiębiorstw w zakresie ich społecznej odpowiedzialności. Ocena jakości raportów CSR. Warszawa: CeDeWu.
5. Howaniec, H. (2019). Zaangażowanie społeczne przedsiębiorstw jako element marketingu wartości. Warszawa: CeDEWu.
6. Krzemiński, M., Piskalski, G. (2012). Największe polskie firmy a społeczna odpowiedzialność biznesu. Screening Centrum CSR.PL.
7. Samelak, J. (2013). Zintegrowane sprawozdanie przedsiębiorstwa społecznie odpowiedzialnego. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
8. Siwiec, K. (2023). Sprawozdanie ESG – jak prawidłowo je przygotować? Warszawa: C. H. Beck.
9. Smith, A. (2000). The Wealth of Nations. London: Electric Book Company.
Artykuły prasowe i okolicznościowe
1. Aluchna, M., Mikołajczyk, O. (2016). Akcjonariusze vs. interesariusze. Przypadek raportowania zintegrowanego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 436, s. 11–20.
2. Bhattacharya, C., Sen, S. (2004). Doing Better at Doing Good: When, Why, and How Consumers Respond to Corporate Social Initiatives, California Management Review, 47, s. 24–29.
3. Brown, T., Dacin, P. (1997). The Company and the Product: Corporate Associations and Consumer Product Responses, Journal of Marketing, 61, s. 68–85.
4. Caroll, A. (1991). The Pyramid of Corporate Social Respomsiblity: Toward the Moral Management of Organisational Stakeholders, Business Horizon, 34, s. 39–48.
5. Chernev, A., Blair, S. (2015). Doing Well by Doing Good: The Benevolent Halo of Corporate Social Responsibility, Journal of Consumer Research, 41 (6), s. 1412–1425.
6. Chojnacka, E., Wiśniewska, J. (2016). Raportowanie danych CSR w Polsce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 436, s. 55–63.
7. Drucker, P. (1984a). A New Look at Corporate Social Respolnisiblity, The McKinsey Quartely, 4, s. 17–28.
8. Drucker, P. (1984b). The New Meaning of Corporate Social Responsibility, California Management Review, 26, s. 53–64.
9. Freeman, R., Velamuri, S. (2008). A New Approach to CSR: Company Stakeholder Responsibility, SSRN Electronic Journal. DOI: 10.2139/ssrn.1186223.
10. Hawrysz, L. (2017). Przygotowanie spółek giełdowych do ujawniania informacji pozafinansowych, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 470, s. 40–51.
11. Hąbek, P. (2009). Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw jako koncepcja firmy zorientowanej na interesariuszy, Organizacja i Zarządzanie, 2, s. 69–86.
12. Hąbek, P. (2013). Sprawozdawczość wyników przedsiębiorstwa w formie zintegrowanej, Wspomaganie Zarządzania Systemami Produkcyjnymi, 6, s. 68–76.
13. Hąbek, P. (2020). Corporate Social Responsibility Reporting in Mining Sector. The European Union Perspective, Scientific Papers of Silesian University of Technology Organization and Management Series, 14, s. 159–172.
14. Husted, B., Salazar, J. (2006). Taking Friedman Seriously: Maximising Profit and Social Performance, Journal of Management Studies, 43, s. 75–91.
15. Jiraporn, P., Potosky, D., Lee, S. M. (2019). Corporate Governance and Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Supportive Human Resource Policies from Corporate Social Responsibility, Resource-Based, and Agency Perspectives, Human Resource Management, 58, s. 317–336.
16. Lyon, T., Maxwell, J. (2011). Greenwash Corporate Environmental Disclosure Under Threat of Audit, Journal of Economics and Management Strategy, 20 (1), s. 3–41.
17. Parizek, K., Evangelinos, K. I. (2021). Corporate Social Responsibility Strategies and Accountability in the UK and Germany: Disclosure of Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender Issues in Sustainability Reports, Corporate Social Responsibility and Environtal Management, 28 (3), s. 1055–1065.
18. Porter, M., Kramer, M. (2006). Strategy and Society: The Link between Competitive Advantage and Corporate Social Responsibilty, Harvard Business Review, 84, s. 78–92.
19. Sen, S., Bhattacharya, C. (2001). Does Doing Good Always Lead to Doing Better? Consumer Reactions to Corporate Social Responsibility, Journal of Marketing Research, 38, s. 225–243.
20. Shanor, A., Light, S. (2022). Greenwashing and the First Amendment, Columbia Law Review, 122 (7), s. 2033–2117.
21. Snider, J., Hill, R., Martin, D. (2003). Corporate Social Responsibility in the 21st Century: A View from the World’s Most Successful Firms, Journal of Business Ethics, 48, s. 175–187.
22. Szadziewska, A. (2017). Raportowanie społecznej odpowiedzialności a praktyki greenwashing, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 478, s. 415–424.
23. Zarzycka, E., Krasodomska, J. (2022). Non-Financial Key Performance Indicators: What Determines the Differences in the Quality and Quantity of the Disclosures?, Journal of Applied Accounting Research, 23 (1), s. 139–162.
Materiały internetowe
1. Carnegie, A. (2017). The Gospel of Wealth, https://media.carnegie.org/filer_public/0a/e1/0ae166c5‑fca3-4adf-82a7-74c0534cd8de/gospel_of_wealth_2017.pdf (dostęp: 15.01.2023).
2. EFRAG (2023). First Set of Draft ESRS, https://www.efrag.org/lab6#subtitle2 (dostęp:29.01.2023).
3. IOSCO (2022). IOSCO Good Sustainable Finance Practices for Financial Markets Voluntary Standard Setting Bodies and Industry Associations, https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD717.pdf (dostęp: 29.01.2022).
4. The HRC Foundation (2023). Corporate Equality Index Resource Guide, https://www.thehrcfoundation.org/professional-resources/corporate-equality-index-resource-center (dostęp: 30.01.2023).
5. UN Global Compact (2023). The Ten Principles of the UN Global Compact, https://www.unglobalcompact.org/what-is-gc/mission/principles (dostęp: 31.01.2023).
1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy
2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Dz. Urz. UE L 322/15).
2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz. Urz. UE L 182/19).
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz.U. 2016 poz. 860).
4. Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (t.j. Dz.U. 2022 poz. 1302 z późn. zm.).
5. Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz.U. 2017 poz. 61).
6. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. 2023 poz. 120).
Wydawnictwa zwarte
1. Drucker, P. (1986). Management: Tasks, Responsibilities, Practices. New York: Truman Talley Books, E. P. Dutton.
2. Fijałkowska, J., Krasodomska, J., Macuda, M., Mućko, P. (2019). Sprawozdawczość niefinansowa. Regulacja i standaryzacja raportowania niefinansowego przedsiębiorstw. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
3. Friedman, M. (2018). Kapitalizm i wolność. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
4. Hąbek, P. (2018). Sprawozdawczość przedsiębiorstw w zakresie ich społecznej odpowiedzialności. Ocena jakości raportów CSR. Warszawa: CeDeWu.
5. Howaniec, H. (2019). Zaangażowanie społeczne przedsiębiorstw jako element marketingu wartości. Warszawa: CeDEWu.
6. Krzemiński, M., Piskalski, G. (2012). Największe polskie firmy a społeczna odpowiedzialność biznesu. Screening Centrum CSR.PL.
7. Samelak, J. (2013). Zintegrowane sprawozdanie przedsiębiorstwa społecznie odpowiedzialnego. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
8. Siwiec, K. (2023). Sprawozdanie ESG – jak prawidłowo je przygotować? Warszawa: C. H. Beck.
9. Smith, A. (2000). The Wealth of Nations. London: Electric Book Company.
Artykuły prasowe i okolicznościowe
1. Aluchna, M., Mikołajczyk, O. (2016). Akcjonariusze vs. interesariusze. Przypadek raportowania zintegrowanego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 436, s. 11–20.
2. Bhattacharya, C., Sen, S. (2004). Doing Better at Doing Good: When, Why, and How Consumers Respond to Corporate Social Initiatives, California Management Review, 47, s. 24–29.
3. Brown, T., Dacin, P. (1997). The Company and the Product: Corporate Associations and Consumer Product Responses, Journal of Marketing, 61, s. 68–85.
4. Caroll, A. (1991). The Pyramid of Corporate Social Respomsiblity: Toward the Moral Management of Organisational Stakeholders, Business Horizon, 34, s. 39–48.
5. Chernev, A., Blair, S. (2015). Doing Well by Doing Good: The Benevolent Halo of Corporate Social Responsibility, Journal of Consumer Research, 41 (6), s. 1412–1425.
6. Chojnacka, E., Wiśniewska, J. (2016). Raportowanie danych CSR w Polsce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 436, s. 55–63.
7. Drucker, P. (1984a). A New Look at Corporate Social Respolnisiblity, The McKinsey Quartely, 4, s. 17–28.
8. Drucker, P. (1984b). The New Meaning of Corporate Social Responsibility, California Management Review, 26, s. 53–64.
9. Freeman, R., Velamuri, S. (2008). A New Approach to CSR: Company Stakeholder Responsibility, SSRN Electronic Journal. DOI: 10.2139/ssrn.1186223.
10. Hawrysz, L. (2017). Przygotowanie spółek giełdowych do ujawniania informacji pozafinansowych, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 470, s. 40–51.
11. Hąbek, P. (2009). Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw jako koncepcja firmy zorientowanej na interesariuszy, Organizacja i Zarządzanie, 2, s. 69–86.
12. Hąbek, P. (2013). Sprawozdawczość wyników przedsiębiorstwa w formie zintegrowanej, Wspomaganie Zarządzania Systemami Produkcyjnymi, 6, s. 68–76.
13. Hąbek, P. (2020). Corporate Social Responsibility Reporting in Mining Sector. The European Union Perspective, Scientific Papers of Silesian University of Technology Organization and Management Series, 14, s. 159–172.
14. Husted, B., Salazar, J. (2006). Taking Friedman Seriously: Maximising Profit and Social Performance, Journal of Management Studies, 43, s. 75–91.
15. Jiraporn, P., Potosky, D., Lee, S. M. (2019). Corporate Governance and Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Supportive Human Resource Policies from Corporate Social Responsibility, Resource-Based, and Agency Perspectives, Human Resource Management, 58, s. 317–336.
16. Lyon, T., Maxwell, J. (2011). Greenwash Corporate Environmental Disclosure Under Threat of Audit, Journal of Economics and Management Strategy, 20 (1), s. 3–41.
17. Parizek, K., Evangelinos, K. I. (2021). Corporate Social Responsibility Strategies and Accountability in the UK and Germany: Disclosure of Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender Issues in Sustainability Reports, Corporate Social Responsibility and Environtal Management, 28 (3), s. 1055–1065.
18. Porter, M., Kramer, M. (2006). Strategy and Society: The Link between Competitive Advantage and Corporate Social Responsibilty, Harvard Business Review, 84, s. 78–92.
19. Sen, S., Bhattacharya, C. (2001). Does Doing Good Always Lead to Doing Better? Consumer Reactions to Corporate Social Responsibility, Journal of Marketing Research, 38, s. 225–243.
20. Shanor, A., Light, S. (2022). Greenwashing and the First Amendment, Columbia Law Review, 122 (7), s. 2033–2117.
21. Snider, J., Hill, R., Martin, D. (2003). Corporate Social Responsibility in the 21st Century: A View from the World’s Most Successful Firms, Journal of Business Ethics, 48, s. 175–187.
22. Szadziewska, A. (2017). Raportowanie społecznej odpowiedzialności a praktyki greenwashing, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 478, s. 415–424.
23. Zarzycka, E., Krasodomska, J. (2022). Non-Financial Key Performance Indicators: What Determines the Differences in the Quality and Quantity of the Disclosures?, Journal of Applied Accounting Research, 23 (1), s. 139–162.
Materiały internetowe
1. Carnegie, A. (2017). The Gospel of Wealth, https://media.carnegie.org/filer_public/0a/e1/0ae166c5‑fca3-4adf-82a7-74c0534cd8de/gospel_of_wealth_2017.pdf (dostęp: 15.01.2023).
2. EFRAG (2023). First Set of Draft ESRS, https://www.efrag.org/lab6#subtitle2 (dostęp:29.01.2023).
3. IOSCO (2022). IOSCO Good Sustainable Finance Practices for Financial Markets Voluntary Standard Setting Bodies and Industry Associations, https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD717.pdf (dostęp: 29.01.2022).
4. The HRC Foundation (2023). Corporate Equality Index Resource Guide, https://www.thehrcfoundation.org/professional-resources/corporate-equality-index-resource-center (dostęp: 30.01.2023).
5. UN Global Compact (2023). The Ten Principles of the UN Global Compact, https://www.unglobalcompact.org/what-is-gc/mission/principles (dostęp: 31.01.2023).
Pobrania
Opublikowane
2023-11-23
Jak cytować
Małkowska, R. ., & Walczak, M. . (2023). Działania regulacyjne w rozwoju sprawozdawczości CSR jako sposób eliminacji greenwashingu. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (192), 145–165. https://doi.org/10.33119/SIP.2023.192.8
Numer
Dział
Dział główny
