Oczekiwania inflacyjne w Polsce – stan wiedzy i propozycje jej poszerzenia
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2024.198.1Słowa kluczowe:
oczekiwania inflacyjne, polityka pieniężna, niepewność, badania koniunkturyAbstrakt
Oczekiwania inflacyjne to jeden z kluczowych parametrów w polityce pieniężnej. Celem artykułu jest weryfikacja sposobów pomiaru oczekiwań inflacyjnych w Polsce i wskazanie możliwych do wprowadzenia modyfikacji w badaniach nad oczekiwaniami inflacyjnymi. W artykule przedstawiono znaczenie oczekiwań inflacji w teorii ekonomii oraz różne źródła informacji, na podstawie których można oceniać kształtowanie oczekiwań inflacyjnych w Polsce. Szczególną uwagę zwrócono na zagadnienie agregacji informacji uzyskiwanych na podstawie przeprowadzanych badań ankietowych oczekiwań inflacyjnych. Przeprowadzona analiza prowadzi do rekomendacji dotyczących zakresu i sposobu prowadzenia analityki badań oczekiwań inflacyjnych w Polsce. Efektem wprowadzenia rekomendacji powinna być poprawa jakości informacji o oczekiwaniach inflacyjnych przedsiębiorców i konsumentów. W szczególności ułatwi to w pełniejszy sposób ocenę mechanizmu ustalania cen oraz pojawiania się potencjalnych ryzyk, związanych z wystąpieniem spirali płacowo-cenowej. Implementacja większości rekomendacji nie generuje dodatkowych kosztów, ponieważ proponowane działania sprowadzają się przeważnie do zmian w organizacji dotychczas prowadzonych działań analitycznych w temacie oczekiwań inflacyjnych.
Downloads
Bibliografia
Wydawnictwa zwarte
Baranowski, P., Doryń, W., Łyziak, T., Stanisławska, E. (2020). Words and deeds in managing expectations: Empirical evidence on an inflation targeting economy. NBP Working Papers 326. Warszawa: Narodowy Bank Polski.
Cagan, P. (1956). The Monetary Dynamics of Hyperinflation. In: Friedman M. (ed.). Studies in the Quantity Theory of Money. Chicago: University of Chicago Press.
D’Acunto, F., Hoang, D., Paloviita, M., Weber, M. (2020). Effective Policy Communication: Targets versus Instruments. BFI Working Paper. Chicago: Becker Friedman Institute for Economics, University of Chicago.
European Commission (2023). The Joint Harmonised EU Programme of Business and Consumer Surveys User Guide (updated January 2023). Brussels: European Commission Directorate-General for Economic and Financial Affairs.
Fisher, I. (1930). The Theory of Interest. New-York: Macmillan.
GUS (2021). Zeszyt metodologiczny. Badanie kondycji gospodarstw domowych. Warszawa:Główny Urząd Statystyczny.
GUS (2023). Pogłębione pytania o aktualne zagadnienia gospodarcze oraz wpływ wojny w Ukrainie na koniunkturę – oceny i oczekiwania. Aneks do publikacji. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Hicks, I. (1939). Value and Capital: An Inquiry into Some Fundamental Principles of Economy Theory. Oxford: Clarendon Press.
Łyziak, T. (2013). Oczekiwania inflacyjne konsumentów. Pomiar i testowanie. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Stanisławska, E. (2016). Adaptacyjne uczenie się a oczekiwania inflacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Tomczyk, E. (2011). Oczekiwania w ekonomii. Idea, pomiar, analiza. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Artykuły naukowe
Anderson, O. (1952). The Business Test of the IFO-Institute for Economic Research, Munich, and Its Theoretical Model, Review of the International Statistical Institute, 20 (1), s. 1–17.
Blinder, A., Ehrmann, M., de Haan, J., Jansen, D. J. (2017). Necessity as the Mother of Invention: Monetary Policy After the Crisis, Economic Policy, 32 (92), s. 705–755.
Bouche, P., Gérardin, M., Gautier, E., Savignac, F. (2021). Measuring Firms’ Inflation Expectations, Bulletin de la Banque de France, 236/6.
Brunnermeier, M. (2023). Rethinking Monetary Policy in a Changing World, Finance & Development, March, s. 4–9.
Coibion, O., Gorodnichenko, Y., Weber, M. (2022). Monetary Policy Communications and their Effects on Household Inflation Expectations, Journal of Political Economy, 130 (6), s. 1537–1584.
ECB (2021). Inflation Expectations and Their Role in Eurosystem Forecasting, Occasional Paper Series, 264.
Ehrmann, M., Gaballo, G., Hoffmann, P., Strasser, G. (2019). How to Signal the Future Path of Interest Rates? The International Evidence on Forward Guidance, ECB Research Bulletin, 61.
Gali, J., Gertler, M. (1999). Inflation Dynamics: A Structural Econometric Analysis, Journal of Monetary Economics, 44 (2), s. 195–222.
Goodfriend, M., King, R. (1997). The New Neoclassical Synthesis and the Role of Monetary Policy, NBER Macroeconomics Annual, 12, s. 231–296.
Haldane, A., McMahon, M. (2018). Central Bank Communications and the General Public, American Economic Association. AEA Papers and Proceedings, 108, s. 578–583.
Kydland, F. E., Prescott, E. C. (1977). Rules Rather than Discretion: The Inconsistency of Optimal Plans, Journal of Political Economy, 85 (3), s. 473–492.
Lucas, R. E. Jr. (1976). Econometric Policy Evaluation: A critique, Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, 1, s. 19–46.
Lucas, R. E. Jr. (1972). Expectations and the Neutrality of Money, Journal of Economic Theory, 4 (2), s. 103–124.
Muth, J. F. (1961). Rational Expectations and the Theory of Price Movements, Econometrica, 29 (3), s. 315.
Phelps, E. S. (1967). Phillips Curves, Expectations of Inflation and Optimal Unemployment Over Time, Economica New Series, 34 (135), s. 254–281.
Sargent, T. J. (1971). A Note on the Accelerationist Controversy, Journal of Money, Credit and Banking, 3 (3), s. 721–725.
Sargent, T. J. (1996). Expectations and the Nonneutrality of Lucas, Journal of Monetary Economics, 37 (3), s. 535–548.
Stanisławska, E. (2018). Czy pytając konsumentów o wartość przewidywanej inflacji, można uzyskać wiarygodne i użyteczne informacje?, Bank i Kredyt, 49 (5), s. 515–556.
Theil, H. (1965). The Information Approach to Demand Analysis, Econometrica, 33 (1), s. 67–87.
Weber, M. (2023). Shaping Expectations, Finance & Development, 60 (1), s. 35–37.
Materiały internetowe
Draghi, M. (2014). Opinion piece by Mario Draghi, President of the ECB, published in Handelsblatt on 4 August 2014, https://www.ecb.europa.eu/press/inter/date/2014/html/sp140804.en.html (dostęp: 30.06.2024).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.