Polityka restrukturyzacji i ratowania przedsiębiorstw – sukces czy porażka? Przykład Polski
Abstrakt
Celem artykułu jest podkreślenie potrzeby systematycznej ewaluacji polityki restrukturyzacji i ratowania przedsiębiorstw, której nadrzędnym celem jest zapobieganie upadłości dłużników, mimo ich trudnej sytuacji finansowej. W artykule zwrócono uwagę na istotny problem, jakim jest brak publicznie dostępnych danych pozwalających na jej pełną analizę, w tym ocenę jej krótko- i długoterminowych rezultatów rozumianych jako liczba faktycznie zrealizowanych układów z wierzycielami oraz czas funkcjonowania przedsiębiorstwa w obrocie gospodarczym po zakończeniu procesu restrukturyzacji. W odpowiedzi na te wyzwania, w artykule zaproponowano autorskie założenia do modelu ewaluacji polityki restrukturyzacji i ratowania przedsiębiorstw opartego na pięciu kluczowych kryteriach: skuteczności, efektywności, trafności, użyteczności oraz trwałości. W artykule zawarto także rekomendacje na przyszłość, takie jak utworzenie specjalistycznego think tanku, który analizowałby dane dotyczące polityki restrukturyzacji i ratowania przedsiębiorstw w Polsce oraz porównywał je z danymi pochodzącymi z pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej.
Bibliografia
Anderson J. E. [2008], International Trade Theory. The New Palgrave Dictionary of Economics, w: Durlauf N., Blume L. E. (red.), The New Palgrave Dictionary of Economics, Palgrave Macmillan, London, s. 1–10.
Armour J., Cumming D. J. [2008], Bankruptcy law and entrepreneurship, “American Law and Economics Review”, vol. 10 (2), s. 303–350.
Braunerhjelm P., Eklund J. [2014], Taxes, tax administrative burdens and new firm formation, “Kyklos”, vol. 67 (1), s. 1–11, DOI: 10.1111/kykl.12040.
Bricongne J.‑C., Demertzis M., Pontuch P., Turrini A. [2016], Macroeconomic Relevance of Insolvency
Frameworks in a High-debt Context: An EU Perspective, European Economy, “Discussion Paper”, no. 32.
Carpus Carcea M., Ciriaci D., Cuerpo C., Lorenzani D., Pontuch P. [2015], The Economic Impact of Rescue and Recovery Frameworks in the EU, “European Economy Discussion Paper”, no. 4.
COIG [2024a], 2023 Restrukturyzacje firm, Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej, https://www.coig.com.pl/2023‑restrukturyzacje-firm_grudzien.php (data dostępu: 29.09.2024).
COIG [2024b], 2023 upadłości firm, Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej, https://www.coig.com.pl/2023‑upadlosci-firm_grudzien.php (data dostępu: 29.09.2024).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniająca dyrektywę (UE) 2017/1132 (Dz.U. UE L 172/18 z 26.06.2019).
Fu K., Wennberg K., Falkenhall B. [2020], Productive entrepreneurship and the effectiveness of insolvency legislation: a cross-country study, “Small Business Economics”, vol. 54 (2), s. 383–404, DOI: 10.1007/s11187-018-0040-6.
García-Posada M., Mora-Sanguinetti J. [2015], Entrepreneurship and enforcement institutions: disaggregated evidence for Spain, “European Journal of Law and Economics”, vol. 40 (1), s. 49–74.
Gołaczyński J., Mączyńska E. (red.) [2017], Ochrona praw wierzycieli w Polsce, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
KE [2016], Wniosek w sprawie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej ram prawnych restrukturyzacji zapobiegawczej, drugiej szansy i środków zwiększających skuteczność postępowań restrukturyzacyjnych, upadłościowych i w zakresie umorzenia oraz zmieniająca dyrektywę 2012/30/UE, COM (2016) 723 final, Komisja Europejska.
Kruczalak-Jankowska J., Machnikowska A., Maśnicka M. [2019], Działalność sądów w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Krupnik S. [2021], Ewaluacja polityk publicznych, w: Pasierbek W., Szlachta B. (red.), Słowniki społeczne, t. 2, Akademia Ignatianum, Kraków, s. 91–106.
Lorenzani D., Lucidi F. [2014], The Economic Impact of Civil Justice Reforms, “Economic Papers”, no. 530.
MAP [2023], Przedsiębiorczość w Polsce w okresie 2015–2021, Ministerstwo Aktywów Państwowych, https://www.gov.pl/web/aktywa-panstwowe/przedsiebiorczosc-w-polsce-w-okresie-2015-2021 (data dostępu: 20.11.2024).
Mathot A., Giannini F. [2022], Evaluation Framework and Practices: A comparative analysis of five OECD countries, “OECD Journal on Budgeting”, vol. 22 (2), s. 1–32.
Mączyńska E. (red.) [2014], Bankructwa przedsiębiorstw. Wybrane aspekty instytucjonalne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Mączyńska E., Morawska S. [2015], Efektywność procedur upadłościowych. Bankructwa przedsiębiorstw, katharsis i nowa szansa, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Morawska S., Staszkiewicz P., Banasik P. [2017], Ochrona praw wierzycieli w przypadku niewypłacalności, w: Gołaczyński J., Mączyńska E. (red.), Ochrona praw wierzycieli w Polsce, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
OECD [2020], Improving Governance with Policy Evaluation: Lessons from Country Experiences, OECD Public Governance Reviews, OECD Publishing, Paris.
OECD [2021], Applying Evaluation Criteria Thoughtfully, OECD Publishing, Paris.
Pollitt C., Bouckaert G. [2016], Public Management Reform: A Comparative Analysis – New Public Management, Governance, and the Neo-Weberian State, Oxford University Press, New York.
Reichardt I. [2011], Ewaluacja jako narzędzie analizy polityk publicznych, „Zarządzanie Publiczne”, vol. 1 (13), s. 11–23.
Rotaru V. [2019], The Restructuring Directive: a functional law and economics analysis from a French law perspective, Droit & Croissance/Rules for Growth Institute, Paris.
Tajti T. [2018], Bankruptcy stigma and the second chance policy: the impact of bankruptcy stigma on business restructurings in China, Europe and the United States, “China-EU Law Journal”, vol. 6 (4), s. 1–31.
Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. 2024, poz. 1428 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (t.j. Dz.U. 2021, poz. 1072 z późn. zm.).
Wniosek dotyczący Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji pewnych aspektów prawa dotyczącego niewypłacalności (COM/2022/702 final).
Zalecenie Komisji 2014/135/UE z dnia 12 marca 2014. r. w sprawie nowego podejścia do niepowodzenia w działalności gospodarczej i niewypłacalności (Dz.U. UE L 74/65 z 14.03.2014).
Autor
Prawa autorskie (c) 2025 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.