Nr 201 (2025): Studia i Prace

Od Rady Naukowej
Zeszyty naukowe „Studia i Prace KZiF” stanowią forum dla wymiany myśli i wyników badań naukowych z zakresu zarządzania i finansów. Publikacja ta, wydawana przez Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, ma na celu promowanie wiedzy oraz rozwijanie debaty akademickiej w dziedzinach kluczowych dla funkcjonowania nowoczesnej gospodarki.
Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce 201. numer, w którym zgromadzone zostały artykuły naukowe poruszające aktualne i istotne problemy z zakresu zarządzania, finansów oraz ekonomii transportu i polityki gospodarczej. Otwierają go opracowania poświęcone sektorowi lotniczemu – modele biznesowe lotnisk oraz analiza ryzyk typowych dla branży – których autorzy wskazują zarówno na praktyczne potrzeby menedżerów, jak i na luki w literaturze. W dalszej części znalazły się analizy reakcji globalnego rynku kontenerowego na niedawne kryzysy oraz badanie zależności między wielkością miast a ich produktywnością. Nie zabrakło również opracowań dotyczących transferu dochodów poprzez ceny transferowe, kosztów kredytu konsumenckiego w zależności od systemu spłaty oraz realizacji celów zrównoważonego rozwoju przez hybrydowe spółki Skarbu Państwa.
Celem pierwszego artykułu autorstwa Pawła Zagrajka i Adama Hoszmana jest wypełnienie istniejących luk badawczych poprzez dostarczenie schematu modelu biznesowego lotniska, który uwzględnia dynamikę komponentów, interakcje z otoczeniem oraz specyfikę rynków, na których funkcjonują porty lotnicze. Wyniki badań mają charakter zarówno teoretyczny, poszerzając dorobek nauk o zarządzaniu, jak i praktyczny, dostarczając narzędzia, które lepiej odzwierciedlają procesy zachodzące na rynku lotniczym oraz umożliwiają skuteczniejsze reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe.
W kolejnym opracowaniu Adam Hoszman porządkuje kwestie ryzyka biznesowego, które mają największy wpływ na funkcjonowanie linii lotniczych, lotnisk, podmiotów,
które zarządzają przestrzenią powietrzną, oraz innych, które również tworzą ten sektor. W badaniach wykorzystano analizę przypadków wybranych zdarzeń stanowiących materializację różnych czynników ryzyka biznesowego typowych dla sektora pasażerskiego transportu lotniczego.
W kolejnym artykule Aleksander Obernikhin i Emil Korzeń zastanawiają się nad reakcją globalnego rynku kontenerowego na trzy niedawne kryzysy o dużej skali (COVID-19,
blokada Kanału Sueskiego w 2021 roku oraz trwający od 2023 roku Red Sea Crisis), porównując ich wpływ na ceny i czas frachtu oraz budując pewne hipotezy o zdolności chronienia się przed zakłóceniami w łańcuchach dostaw. Autorzy przeprowadzili badanie, które wykazało zależność pomiędzy falami pandemii a wzrostem czasu przewozu morskiego, a także znaczną korelację, aż do podobnego kształtu zachowania, między reakcjami rynkowymi na kryzysy, z silnym wzrostem cen frachtu w pierwszych dziesięciu tygodniach po wybuchu każdego z kryzysów.
Anna Piętka podjęła temat relacji pomiędzy wielkością miast a ich produktywnością, koncentrując się na dwóch głównych zagadnieniach: czy produktywność miast wzrasta wraz z ich wielkością oraz czy istnieje związek pomiędzy wielkością miast a dynamiką wzrostu produktywności.
W kolejnym artykule Patrycja Łukasiewicz przedstawiła istotę cen transferowych, reakcje podatników na opodatkowanie oraz mechanizmy przerzucania dochodów z wykorzystywaniem cen transferowych. Zaprezentowano konkretne przykłady różnych motywów stojących za przerzucaniem dochodów z wykorzystywaniem cen transferowych.
Celem badania Magdaleny Redo była analiza poziomu RRSO i wysokości kosztów odsetkowych w systemie spłaty kredytu w ratach równych i malejących w zależności od kwoty kredytu, długości okresu kredytowania i poziomu oprocentowania. Na podstawie analizy i krytyki aktów prawnych i nielicznej literatury przedmiotu oraz wyników porównawczej analizy case studies dokonano syntezy wniosków przy wykorzystaniu metody wnioskowania indukcyjnego. Przeprowadzona analiza jest przyczynkiem do wypełnienia luki w polskiej literaturze naukowej w obszarze wyliczania i porównywania kosztu kredytu – zagadnienia niezwykle ważnego dla bezpieczeństwa finansowego konsumentów w sytuacji postępującej dostępności kapitału i rosnącego zadłużenia Polaków.
Celem ostatniego artykułu, którego autorem jest Katarzyna Kreczmańska-Gigol, było sprawdzenie, czy hybrydowe spółki Skarbu Państwa dobrze realizują cele zrównoważonego rozwoju społecznego związane z dobrostanem pracowników, a także zaproponowanie przykładowych mierników realizacji tego rodzaju celów. Za pomocą metody analizy treści przeprowadzono badania niereaktywne, które dotyczyły rotacji przymusowej w hybrydowych spółkach Skarbu Państwa.
Zapraszamy do lektury i refleksji nad poruszanymi tematami, mając nadzieję, że niniejszy numer stanie się inspiracją zarówno dla naukowców, jak i praktyków, przyczyniając się do pogłębienia wiedzy oraz rozwoju dyskusji na temat zarządzania i finansów.
Życzymy Państwu przyjemnej lektury.
W imieniu Rady Naukowej
Joanna Wielgórska-Leszczyńska
Michał Matusewicz