„Działanie rozsądne” w kontekście unikania opodatkowania

Abstrakt

Ogólna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania definiując sztuczny sposób działania, jak również czynność odpowiednią, odwołuje się do podmiotu działającego rozsądnie. Podstawowym celem artykułu jest określenie desygnatu „działania rozsądnego”.  Wzorca „podmiotu działającego rozsądnie” nie wypracowano w orzecznictwie czy w ramach funkcji opiniodawczej Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. W artykule przyjęto, że podmiot  działa rozsądnie, jeżeli podejmuje czynności zgodnie z celem jego istnienia (misja), dąży do osiągnięcia pożądanego stanu w przyszłości (wizja) i  osiąga swoje cele w sposób akceptowalny, tj. szanujący wyznawane wartości. Tego rodzaju rozumienie „działania rozsądnego”, czyli jako działanie podmiotu, które jest zgodne z jego wizją, misją i wyznawanymi powszechnie akceptowalnymi wartościami, jest podejściem właściwszym od wzorca postępowania homo oeconomicus, czyli podmiotu dążącego do maksymalizacji wartości oczekiwanej zgodnie z funkcją użyteczności i dokonującego wyborów ze względu na wartość ekonomiczną rezultatów tych wyborów.