Czy rozwiązanie problemów związanych z tragicznie niską dzietnością w Polsce i zagrożeniem załamania się – w niedalekiej przyszłości – systemu emerytalno-rentowego leży przede wszystkim w sferze finansowej?
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2023.191.2Słowa kluczowe:
demografia, polityka społeczna, dzietność, emeryturaAbstrakt
Problem niskich świadczeń emerytalnych dotyczyć będzie wielu osób w niedalekiej przyszłości. Jedną z przyczyn załamania się systemu emerytalno-rentowego jest problem niskiej dzietności. Sytuacja ujemnego przyrostu naturalnego występuje w Polsce od wielu lat. Do tej pory starano się temu zapobiec za pomocą głównie transferów socjalnych. Brak było systemowych rozwiązań, które mogłyby zwiększyć poziom dzietności w Polsce. W niniejszym artykule autorzy starają się wskazać, że rozwiązanie problemu, przez który Polacy nie decydują się na posiadanie dzieci, nie znajduje się jedynie w kwestii finansowej. Szerokie spojrzenie na to zagadnienie pozwala zauważyć, jaka jest geneza tego zjawiska. Autorzy sugerują rozwiązania, jakie należy zastosować w najbliższym czasie, aby zastopować ten niepokojący trend, a także żeby sprawić, że Polacy częściej będą decydowali się na potomstwo. Dzięki temu polepszeniu ulegnie współczynnik dzietności, a co za tym idzie – unikniemy załamania się w niedalekiej przyszłości systemu emerytalno-rentowego
Downloads
Bibliografia
2. Balcerzak-Paradowska B. [2005], Ochrona pracy kobiet w ciąży i wychowujących małe dzieci z perspektywy pracodawców w Polsce, w: Szanse na wzrost dzietności – jaka polityka rodzinna?, red. I. Wóycicka, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Gdańsk.
3. Bankier.pl [2021], Polki decydują się na pierwsze dziecko szybciej, niż wynosi średni wiek w UE, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Polki-decyduja-sie-na-pierwsze-dziecko-szybciej-niz-wynosi-sredni-wiek-w-UE-8064236.html, dostęp: 30.03.2023.
4. Bank Światowy, https://datatopics.worldbank.org/world-development-indicators/, dostęp: 30.03.2023.
5. Chybalski F. [2016], Adekwatność dochodowa, efektywność i redystrybucja w systemach emerytalnych. Ujęcie teoretyczne, metodyczne i empiryczne, C.H.Beck, Warszawa.
6. doz.pl [2007], Co zrobić, by urodzić zdrowe dziecko, https://www.doz.pl/czytelnia/a379-Co_ zrobic_by_urodzic_zdrowe_dziecko, dostęp: 30.03.2023.
7. GOPS Nieporęt [2023], Dodatki do zasiłku rodzinnego, https://gops-nieporet.pl/swiadczenia- -rodzinne/dodatki-do-zasilku-rodzinnego, dostęp: 30.03.2023. Czy rozwiązanie problemów związanych z tragicznie niską dzietnością w Polsce… 33
8. gov.pl [2015], Rodzina 500 plus ruszy w kwietniu 2016 r., https://www.gov.pl/web/rodzina/ rodzina-500-plus-ruszy-w-kwietniu-2016-r-2, dostęp: 30.03.2023.
9. GUS [2021], Sytuacja starszych osób w Polsce w 2020 r., https://stat.gov.pl/files/gfx/portalin formacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/3/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2020_r. pdf, dostęp: 30.03.2023.
10. Kacperska M. [2021], Skuteczność polityki rodzinnej w wybranych państwach Unii Europejskiej w świetle kształtowania się współczynnika dzietności, w: Ekonomia polityki rodzinnej. Wybrane zagadnienia, red. J. Szczepaniak-Sienniak, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław.
11. Kelm H. [2018], Skuteczność polityki rodzinnej w warunkach regresu demograficznego w Polsce, Wydawnictwo UE w Krakowie, Kraków.
12. Księgowość Infor [2023], Ile kosztuje wychowanie dziecka w 2022 roku, https://ksiegowosc. infor.pl/wiadomosci/5476511, Ile-kosztuje-wychowanie-dziecka-w-2022-roku, dostęp: 30.03.2023. 13. Laszewska-Hellriegel M. [2011], Czynniki mające wpływ na podejmowanie decyzji o posiadaniu dziecka przez potencjalnych rodziców. Analiza pieniężnych i niepieniężnych kosztów oraz zysków z posiadania dziecka, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/4454/1/04_ Martyna_Laszewska_Hellriegel_Czynniki%20majace%20wplyw%20na%20podejmowanie% 20decyzji%20o%20posiadaniu_57–77.pdf, dostęp: 30.03.2023.
14. Ministerstwo Rodziny i Opieki Społecznej [2021], Raport 5 lat programu Rodzina 500+, https://www.gov.pl/web/rodzina/raport-5-lat-programu-rodzina-500, dostęp: 30.03.2023.
15. Ministerstwo Rodziny i Opieki Społecznej [2022], Strategia Demograficzna 2040, https://www. gov.pl/attachment/fa773575-efda-4ec8-8dd1-452eb15e564a, dostęp: 30.03.2023.
16. nil.gov.pl [2020], Zestawienie liczbowe lekarzy i lekarzy dentystów wg dziedziny i stopnia specjalizacji, https://nil.org.pl/uploaded_files/1583227918_zestawienie-nr-04.pdf, dostęp: 30.03.2023.
17. Nowicki D. [2014], Kapitałowy system emerytalny po zmianach – wybrane zagadnienia prawne, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa.
18. Owczarek J. [2009], Redystrybucyjność bazowego systemu emerytalnego w Polsce, https://cor. sgh.waw.pl/bitstream/handle/20.500.12182/958/Redystrybucyjnosc_bazowe_systemu_eme rytalnego_w_Polsce_2009.pdf?sequence=6&isAllowed=y, dostęp: 30.03.2023.
19. pacjent.gov.pl [2019], Program badań prenatalnych, https://pacjent.gov.pl/program-profilak tyczny/program-badan-prenatalnych, dostęp: 30.03.2023.
20. portalstatystyczny.pl, Współczynnik dzietności w Polsce i w UE, https://portalstatystyczny.pl/ wspolczynnik-dzietnosci-w-polsce-i-w-ue/, dostęp: 30.03.2023
21. Rutecka I. [2014], Dodatkowe zabezpieczenie emerytalne – charakterystyka i czynniki rozwoju, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”.
22. Sobczak M. [2021], Polityka mieszkaniowa w Polsce w XXI wieku i jej wpływ na rzeczywistość społeczno-gospodarczą, w: Ekonomia polityki rodzinnej. Wybrane zagadnienia, red. J. Szczepaniak-Sienniak, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław.
23. Święch-Kujawska K. [2017], Zasady finansowania przedszkoli publicznych prowadzonych przez gminy, w: Realizacja i finansowanie zadań podejmowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na rzecz rodziny, red. K. Święch-Kujawska, WPiA Uniwersytet Szczeciński, Szczecin