Wykorzystanie instrumentów finansowych do zarządzania ryzykiem walutowym w sprawozdawczości finansowej spółek sektora paliwowo-gazowego i energetycznego
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2023.190.2Słowa kluczowe:
instrumenty finansowe, instrumenty pochodne, zarządzanie ryzykiemAbstrakt
W artykule omówiono zagadnienia związane z instrumentami finansowymi. W okresie znaczącego wzrostu cen paliw i energii autor postanowił zbadać, czy spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) z sektora paliwowo-gazowego oraz energetycznego zabezpieczają się przed wahaniami kursów walutowych. W artykule zweryfikowano również, czy instrumenty finansowe i zabezpieczające stanowią istotną część majątku badanych spółek. Sprawdzono także, czy badane spółki stosują rachunkowość zabezpieczeń oraz czy zmiany wartości instrumentów zabezpieczających w istotny sposób wpływają na ich wynik finansowy. W ostatniej fazie badań przeanalizowano kompletność ujawnień w zakresie instrumentów finansowych oraz instrumentów pochodnych w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych badanych podmiotów. W artykule wykorzystano następujące metody badawcze: przegląd literatury przedmiotu, analizę aktów prawnych związanych z instrumentami finansowymi oraz weryfikację skonsolidowanych sprawozdań finansowych spółek z sektora paliwowo-gazowego i energetycznego notowanych na GPW.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Dokumenty prawne
1. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120.
2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1500.
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych, t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 277.
4. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1126/2008 z dnia 30 listopada 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady, w szczególności: MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena z wyjątkiem niektórych przepisów dotyczących rachunkowości zabezpieczeń MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji.
5. Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/2017 z dnia 22 listopada 2016 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1126/2008 przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 9.
Wydawnictwa zwarte i artykuły prasowe
1. Albitar K., Hussainey K., Yamani A. [2021], The Impact of Financial Instruments Disclosures
on the Cost of Equity Capital, „International Journal of Accounting & Information Management”, vol. 29, no. 4.
2. Bishop H., Bradbury M., Zijl T.V. [2005], NZ IAS 32: An Evaluation of the Potential Impact on Financial Reporting by Issuers of Convertible Financial Instruments, „Pacific Accounting Review”, vol. 17, no. 2.
3. Czajor P. [2020], Identyfikacja obszarów oddziaływania MSSF 9 na sytuację finansowo-majątkową jednostek oraz ocena skutków jego wdrożenia na przykładzie spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 106(162).
4. Czajor P. [2010], Rachunkowość instrumentów finansowych, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
5. Dunne T., Fifield S., Power D.M., That Y.A. [2014], The Impact of IFRS 7 on the Significance of Financial Instruments Disclosure, Evidence from Jordan, „Accounting Research Journal”,vol. 29, no. 3.
6. ElKelish W.W. [2021], The International Financial Reporting Standards 9 Financial Instruments, Information Quality and Stock Returns in the Modern Technology Era, „Journal of Applied Accounting Research”, vol. 22, no. 3.
7. Fedak Z. [2022], Bilans, Zamknięcie roku 2022, Rachunkowość, Warszawa.
8. Financial Reporting (FR), Applied Skills [2021], For Exams in September 2021, December 2021, March 2022, June 2022, ACCA, BPP Learning Media.
9. Frendzel M. [2010], Rachunkowość instrumentów finansowych w świetle regulacji krajowych i międzynarodowych, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. Zarząd Główny. Centralny Ośrodek Szkolenia Zawodowego, Warszawa.
10. Frendzel M. [2012], Wpływ założeń kierownictwa na ujęcie przeszacowań instrumentów pochodnych w kontekście stosowania rachunkowości zabezpieczeń, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 689, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” nr 50.
11. Frendzel M., Ignatowski R., Kabalski P., Krzyżanowska N. [2015], Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej a ustawa o rachunkowości, omówienie MSR/MSSF, porównanie, praktyczne przykłady, Rachunkowość, Warszawa.
12. Gierusz J., Gierusz M., Czajor P. [2017], Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w teorii i praktyce, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
13. Honkova I. [2021], IFRS 9 and Its Impact on the Stability of Financial Institutions, „Socioekonomicke a Humanitni Studie”, 1, vol. 13.
14. Malaquias R.F., Zambra P. [2019], Complexity in Accounting for Derivatives. Professional Experience, Education and Gender Differences, „Accounting Research Journal”, vol. 33, no. 1.
15. Remlein M., Różańska E., Obrzeżgiewicz D., Kiedrowska M., Zakrzewska J.B. [2021], Instrumenty finansowe w polskich i międzynarodowych standardach rachunkowości: klasyfikacja, wycena, prezentacja oraz przeprowadzenie i dokumentowanie procedur badania: skrypt, Centrum Edukacji (Polska Izba Biegłych Rewidentów), Warszawa.
16. Remlein M., Ksendzuk V. [2018], Rachunkowość instrumentów finansowych w procesie zarządzania ryzykiem walutowym – praktyka polskich i ukraińskich przedsiębiorstw, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 522.
17. Sakti M.R.P., Syahid A., Ali Tareq M., Mahdizr A.M. [2016], Shari’ah Issues, Challenges, and Prospects for Islamic Derivatives: A Qualitive Study, „Qualitative Research in Financial Markets”, vol. 8, no. 2.
18. Siewierska J., Kołosowski M., Ławniczak A. [2016], Sprawozdanie finansowe według MSSF//MSR i ustawy o rachunkowości. Wycena – prezentacja – ujawnianie, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
19. Szczerbak M., Waśkiewicz R., Wikarczyk A. [2021], Instrumenty finansowe, Wycena, ewidencja, sprawozdawczość, Difin, Warszawa.
20. Wiatr M., Czajor P., Frendzel M., Wencel A. [2020], Instrumenty finansowe – perspektywa sprawozdawcza w ujęciu międzynarodowych regulacji rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Materiały internetowe
1. https://www.gpw.pl/spolki, dostęp: 2.05.2023
1. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120.
2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1500.
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych, t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 277.
4. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1126/2008 z dnia 30 listopada 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady, w szczególności: MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena z wyjątkiem niektórych przepisów dotyczących rachunkowości zabezpieczeń MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji.
5. Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/2017 z dnia 22 listopada 2016 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1126/2008 przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 9.
Wydawnictwa zwarte i artykuły prasowe
1. Albitar K., Hussainey K., Yamani A. [2021], The Impact of Financial Instruments Disclosures
on the Cost of Equity Capital, „International Journal of Accounting & Information Management”, vol. 29, no. 4.
2. Bishop H., Bradbury M., Zijl T.V. [2005], NZ IAS 32: An Evaluation of the Potential Impact on Financial Reporting by Issuers of Convertible Financial Instruments, „Pacific Accounting Review”, vol. 17, no. 2.
3. Czajor P. [2020], Identyfikacja obszarów oddziaływania MSSF 9 na sytuację finansowo-majątkową jednostek oraz ocena skutków jego wdrożenia na przykładzie spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 106(162).
4. Czajor P. [2010], Rachunkowość instrumentów finansowych, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
5. Dunne T., Fifield S., Power D.M., That Y.A. [2014], The Impact of IFRS 7 on the Significance of Financial Instruments Disclosure, Evidence from Jordan, „Accounting Research Journal”,vol. 29, no. 3.
6. ElKelish W.W. [2021], The International Financial Reporting Standards 9 Financial Instruments, Information Quality and Stock Returns in the Modern Technology Era, „Journal of Applied Accounting Research”, vol. 22, no. 3.
7. Fedak Z. [2022], Bilans, Zamknięcie roku 2022, Rachunkowość, Warszawa.
8. Financial Reporting (FR), Applied Skills [2021], For Exams in September 2021, December 2021, March 2022, June 2022, ACCA, BPP Learning Media.
9. Frendzel M. [2010], Rachunkowość instrumentów finansowych w świetle regulacji krajowych i międzynarodowych, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. Zarząd Główny. Centralny Ośrodek Szkolenia Zawodowego, Warszawa.
10. Frendzel M. [2012], Wpływ założeń kierownictwa na ujęcie przeszacowań instrumentów pochodnych w kontekście stosowania rachunkowości zabezpieczeń, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 689, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” nr 50.
11. Frendzel M., Ignatowski R., Kabalski P., Krzyżanowska N. [2015], Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej a ustawa o rachunkowości, omówienie MSR/MSSF, porównanie, praktyczne przykłady, Rachunkowość, Warszawa.
12. Gierusz J., Gierusz M., Czajor P. [2017], Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w teorii i praktyce, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
13. Honkova I. [2021], IFRS 9 and Its Impact on the Stability of Financial Institutions, „Socioekonomicke a Humanitni Studie”, 1, vol. 13.
14. Malaquias R.F., Zambra P. [2019], Complexity in Accounting for Derivatives. Professional Experience, Education and Gender Differences, „Accounting Research Journal”, vol. 33, no. 1.
15. Remlein M., Różańska E., Obrzeżgiewicz D., Kiedrowska M., Zakrzewska J.B. [2021], Instrumenty finansowe w polskich i międzynarodowych standardach rachunkowości: klasyfikacja, wycena, prezentacja oraz przeprowadzenie i dokumentowanie procedur badania: skrypt, Centrum Edukacji (Polska Izba Biegłych Rewidentów), Warszawa.
16. Remlein M., Ksendzuk V. [2018], Rachunkowość instrumentów finansowych w procesie zarządzania ryzykiem walutowym – praktyka polskich i ukraińskich przedsiębiorstw, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 522.
17. Sakti M.R.P., Syahid A., Ali Tareq M., Mahdizr A.M. [2016], Shari’ah Issues, Challenges, and Prospects for Islamic Derivatives: A Qualitive Study, „Qualitative Research in Financial Markets”, vol. 8, no. 2.
18. Siewierska J., Kołosowski M., Ławniczak A. [2016], Sprawozdanie finansowe według MSSF//MSR i ustawy o rachunkowości. Wycena – prezentacja – ujawnianie, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
19. Szczerbak M., Waśkiewicz R., Wikarczyk A. [2021], Instrumenty finansowe, Wycena, ewidencja, sprawozdawczość, Difin, Warszawa.
20. Wiatr M., Czajor P., Frendzel M., Wencel A. [2020], Instrumenty finansowe – perspektywa sprawozdawcza w ujęciu międzynarodowych regulacji rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Materiały internetowe
1. https://www.gpw.pl/spolki, dostęp: 2.05.2023
Pobrania
Opublikowane
2023-09-21
Jak cytować
Hyży, M. L. . (2023). Wykorzystanie instrumentów finansowych do zarządzania ryzykiem walutowym w sprawozdawczości finansowej spółek sektora paliwowo-gazowego i energetycznego. Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów , (190), 37–52. https://doi.org/10.33119/SIP.2023.190.2
Numer
Dział
Dział główny
