Wpływ Dyrektywy MIFID II na dystrybucję instrumentów finansowych w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.33119/SIP.2022.185.3Słowa kluczowe:
MIFID II, misselling, zachęty, konflikt interesów, fundusze inwestycyjneAbstrakt
Jednym z celów Dyrektywy MIFID II było ograniczenie konfliktów interesów oraz missellingu pomiędzy dystrybutorami instrumentów finansowych a klientami detalicznymi. Nowością było ograniczenie zakresu wypłacania „zachęt” przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych dystrybutorom instrumentów finansowych. W artykule opisano nowe praktyki powstałe na rynku dystrybucji instrumentów finansowych po wdrożeniu Dyrektywy MIFID II oraz wyniki pogłębionej ankiety przeprowadzonej wśród profesjonalistów rynku finansowego. Autorzy dowodzą, że Dyrektywa MIFID II zwiększyła liczbę regulacji dla dystrybutorów instrumentów finansowych, wzmocniła ochronę klientów detalicznych (szczególnie inwestorów indywidualnych), ale z drugiej strony ograniczyła zakres oferty i (w związku z ograniczeniem „zachęt”) pogorszyła sytuację dystrybutorów niepowiązanych z grupami bankowymi.
Downloads
Bibliografia
Bednarz E. [2019], Te fundusze absolutnie sobie nie radzą. Rozliczamy rynek, dostęp: 5.06.2019, https://pieniadze.rp.pl/inwestycje/rynek-kapitalowy/20467-fundusze-absolutnej-stopy-zwrotu-2019
Busch D. [2017], MiFID II: Stricter Conduct of Business Rules for Investment Firms, „Capital Markets Law Journal”, 3, ssrn.com/abstract=3063236
CFA Institute [2019], MIFID II: One Year On. Assessing the Market for Investment Research, https://www.cfainstitute.org/-/media/documents/survey/cfa-mifid-II-survey-report.ashx
Chojnacki J. [2020], Co dalej z kickbackami i klientami funduszy?, https://www.analizy.pl/tylko-u-nas/25119/co-dalej-z-kickbackami-i-klientami-funduszy, dostęp: 27.02.2020.
Frölich L., Gies D. [2019], MIFID II in practice, www.bafin.de/SharedDocs/ Veroef-fentlichungen/EN/Fachartikel/2019/fa_bj_1905_MIFID_II_in_der_Praxis_ en.html, dostęp: 7.06.2019.
IZFiA [2020a], MiFID II – relacja z Konferencji „Modele dystrybucji funduszy inwestycyjnych w krajach europejskich”, https://www.izfa.pl/mifid-ii-relacja-z-konferencji-modele-dystrybucjifunduszy-inwestycyjnych-w-krajach-europejskich, dostęp: 27.02.2020.
IZFiA [2020b], Nadmiar obowiązków w reżimie MiFID II, https://www.izfa.pl/nadmiar-obowiazkow-w-rezimie-mifid-ii, dostęp: 20.08.2020.
IZFiA [2020c], Propozycje deregulacji dla podniesienia efektywności rynku funduszy inwestycyjnych, dokument przesłany przez IZFiA do Ministerstwa Finansów, dostęp: 20.08.2020.
IZFiA [2020d], Raport Roczny 2020, https://www.izfa.pl/download/pobierz/raport-roczny-izfia-2020
IZFiA [2020e], TFI: Polska przyjmie model luksemburski, https://biznes.interia.pl/finanse/news-tfi-polska-przyjmie-model-luksemburski,nId,4352855, dostęp: 28.02.2020.
Kosiński K. [2019], Jest nadzieja dla niezależnych TFI, https://www.pb.pl/jest-nadzieja-dla-niezaleznych-tfi-966624? smclient=31b6569b-7d94-11e6-874d-0cc47a1256ac, dostęp: 24.07.2019.
Kosiński K. [2020a], Sypie się izba zarządzających funduszami, https://www.pb.pl/sypie-sie-izba-zarzadzajacych-funduszami-1101405, dostęp: 24.11.2020.
Kosiński K. [2020b], Kompromis zagościł w rodzinie TFI, https://www.pb.pl/kompromis-zagoscil-w-rodzinie-tfi-1102785, dostęp: 9.12.2020.
Martysz C., Rakowski J. [2021], Misselling Consumer Awareness Study – Circumstances Surrounding the Occurrence of Misselling, „International Journal of Management and Economics”, vol. 57, no 2.
Martysz C., Sienkiewicz A. [2020], Ocena skutków implementacji dyrektywy MIFID II w UE ze szczególnym uwzględnieniem Polski, w: Nowe wyzwania w naukach o gospodarce, red. R. Bartkowiak, M. Matusewicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
McKinsey&Company [2021], Stan polskiego rynku funduszy inwestycyjnych oraz potencjalne kierunki jego dalszego rozwoju, https://www.mckinsey.com/pl/~/media/mckinsey/locations/europe and middle east/polska/raporty/polski rynek funduszy inwestycyjnych w obliczu wyzwan/stan polskiego rynku funduszy inwestycyjnych oraz potencjalne kierunki jego dalszego rozwoju mckinsey raport.pdf
MIFID II [2014], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE, Dz. Urz. UE L Nr 173, s. 349–496 ze zm.
Pałasz A. [2019], Klienci funduszy sami zapłacą pośrednikom, https://www.rp.pl/Finanse/311199907-Klienci-funduszy-sami-zaplaca-posrednikom.html, dostęp: 19.11.2019.
Pałasz A. [2021], Nadzorca ma dla branży funduszy nową propozycję zmian w przepisach, „Parkiet”, 5.05.2021 r., https://www.parkiet.com/fundusze-inwestycyjne/art19559901-nadzorca-ma-dla-branzy-funduszy-nowa-propozycje-zmian-w-przepisach
Ratajczak M. [2018], Inwestorzy w kropce. Problemy przez błąd w tłumaczeniu, zabrakło jednego słowa, www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/dyrektywa-MIFID-ii-blad-w-tlumaczeniu,171,0,2412715.html, dostęp: 6.08.2018.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP), Dz. U. UE L z 2014 r. nr 352, s. 1 z późn. zm.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 462/2013 z 21.05.2013 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych, Dz. Urz. UE L 146.
Schulte M. [2018], The Price of Stable Markets and Investor Confidence: Some Thoughts on MIFID II’s Cost-Benefit Ratio, ERA Forum, t. 19, wyd. 1, link.springer.com/con-tent/pdf/10.1007%2Fs12027-018-0502y.pdf
UKNF [2017], Stanowisko w sprawie stosowania w Polsce Dyrektywy MIFID II od 3 stycznia 2018 r., 27 grudnia 2017 r.
UKNF [2018], Stanowisko w sprawie przyjmowania i przekazywania „zachęt” w związku ze świadczeniem usług przyjmowania i przekazywania zleceń, których przedmiotem są jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, 21 grudnia 2018 r.
UKNF [2019], Uzupełnienie „Stanowiska UKNF w sprawie przyjmowania i przekazywania «zachęt» w związku ze świadczeniem usług przyjmowania i przekazywania zleceń (…)”, z dnia 21 grudnia 2018 r. w zakresie wymogów dokumentowania zachęt, 17 września 2019 r.
UKNF [2021], Stanowisko UKNF dotyczące zakresu czynności objętych umową oferowania certyfikatów inwestycyjnych, 6 maja 2021 r.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz.U. z 2022 r., poz. 1360.
Ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, Dz.U. z 2022 r., poz. 1523 [UFI].
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, Dz.U. z 2022 r., poz. 1500 [UOIF].
Wierciszewski M. [2020], Tańsze fundusze majaczą na horyzoncie, https://www.pb.pl/tansze-fundusze-majacza-na-horyzoncie-982160, dostęp: 11.02.2020.
Wierzbowski M. [2022], Ochrona inwestora a ochrona konsumenta na rynku kapitałowym, „Przegląd Prawa Handlowego”, nr 5.
Włodarczyk G. [2022], Obowiązki firm inwestycyjnych i banków w systemie MiFID II. Stanowiska i wytyczne organów nadzoru, Wolters Kluwer, Warszawa.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2019 r., IV CSK 334/18.
Yeoh P. [2019], MIFID II key concerns, „Journal of Financial Regulation and Compliance”, vol. 27, no 1(1), doi.org/10.1108/JFRC-04-2018-0062.Impact of the MIFID II Directive on the distribution of financial instruments in Polan
